انقلاب در زبان شاعرانه: تلفیق امر نشانه ای و نمادین ژولیا کریستوا در دیوان شمس مولانا
الموضوعات : Persian Language and Literature
1 - استادیارادبیات انگلیسی گروه مترجمی زبان انگلیسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان
الکلمات المفتاحية: ژوليا كريستوا, مولانا, دیوان شمس, امر نشانه اي, امر نمادين, ژوئیسانس شعری ,
ملخص المقالة :
ژولیا کریستوا متفکری پسا ساختارگراست که اندیشه هایش در تحلیل متون ادبی نور تازه ای بر فهم متون پیچیده ی ادبی و هنری تابانده است. بخشي از نظريه هاي وي مربوط به امر نشانه ای و نمادين در زبان است. در اندیشه ی کریستوا زبان حاصل ترکیب این دو ساحت می باشد و تصور کارکرد یکی از این دو ساحت به تنهایی غیر ممکن است. پژوهش حاضر در پی این است تا بر اساس چارچوب نظریه ی زبان کریستوا و روش تحلیلی-توصیفی تلفیق اعجاب انگیز و تمام عیار امر نشانه ای و نمادین را در غزلیات دیوان شمس مولانا ردیابی کند و نور تازه ای بر ابعاد ناشناخته ی هنر کلامی او بگستراند. از دید این رهیافت، دیوان شمس تجسم عالیترین نمونه ی نظریات کریستوا در حوزه ی زبان و روانکاویست چرا که از برآیند تلاقی و آمیزش دو امر نشانه ای و نمادین در زبان شعری غزلیات شمس، نابترین نمونه ی یکپارچکی و درهم تنیدگی این دو ساحت به نمایش گذاشته می شود و نوعی ژوئیسانس شعری پدیدار می شود. در این اثر مفاهیم و مضامین عرفانی و فلسفی عمیق در قالب و شکل به غایت موسیقایی و زیبایی شناختی ارائه شده اند.
فهرست منابع
ابراهیم تبار، ابراهیم، احمد غنی پور ملکشاه و سپیده ضیغم.1392 . «بازتاب اصطلاحات و ساز های موسیقی در غزلیات شمس». هفتمین همایش پژوهش های زبان و ادبیات فارسی.
برت، استل. 1397. کریستوا در قابی دیگر. ترجمه مهرداد پارسا. تهران: شوند.
پارسا، مهرداد. 1401. در ستایش دیگری. تهران: شوند.
پور نامداریان، تقی. 1380. در سایه آفتاب. چاپ اول. تهران: انتشارات سخن.
دشتی، علی. 2535. سیری در دیوان شمس. چاپ پنجم. تهران: انتشارات جاویدان.
خلیلی جهانتیغ، مریم. 1380. سیب باغ جان. چاپ اول. تهران: انتشارات سخن.
زرّین¬کوب، عبدالحسین. 1346. شعر بی¬دروغ. شعر بی¬نقاب. علمی.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. 1373. موسیقی شعر. تهران: آگاه.
صادقیان کلو، بهنام. 1400. «پیوندهای بینا متنی مولانا و سنایی با نگاهی به غزلیات شمس تبریز». مطالعات شهریار پژوهی. دوره هشتم، شماره 29، صص. 393-420
صالحی مازندرانی، محمدرضا. 1381. «ماهیّت شعر به روایت شاعران». پایان¬نامة دورة دکتری، به راهنمایی نصرالله امامی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
فتح طاهری، علی. پارسا، مهرداد. 1391. «بررسی مفهوم کورا در اندیشه ی کریستوا با نظر به رساله ی تیمائوس افلاطون». حکمت و فلسفه. سال هشتم، شماره اول، صص 72-92.
فتح زاده، حسن، مرضیه دارابی و شمس الملوک مصطفوی. 1397. «انقلاب در زبان: مبانی نظریه معنا نزد کریستوا». متافیزیک. سال دهم، شماره 26.
کاکاوند قلعه نوعی، فاطمه و عفت نجار نوبری. 1396. «رویکرد بینا متنی در آموزه های تعلیمی پروین اعتصامی و مولوی». فنون ادبی. دوره 6، شماره 4، شماره پیاپی 21، صص. 47-56.
گلی زاده، پروین، قدرت قاسمی پور و رضا گورویی، 1392، «نقش جناس مرکب و خط در موسیقی کناری مثنوی از منظر سبک شناسی صورتگرا». فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). سال ششم، شماره سوم، شماره 21، صص. 387-402).
محسنی، احمد. 1382. ردیف و موسیقی شعر. مشهد: دانشگاه فردوسی.
مک آفی، نوئل. 1385. ژولیا کریستوا، ترجمه: مهرداد پارسا. تهران: مرکز.
مولانا، جلال¬الدّین بلخی. 1385. کلّیات شمس تبریزی. تصحیح بدیع¬الزّمان فروزانفر، چ 19. تهران: امیرکبیر.
مولوی، جلال الدین محمد. 1363. مثنوی معنوی. تصحیح رینولد ا.نیکلسون، به اهتمام نصرالله پورجوادی، 4 جلد، تهران: امیر کبیر.
مولوی، جلال الدین محمد. 1387. غزلیات شمس، چاپ دوم، مقدمه، گزینش و تفسیر محمد رضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
نقوی، نقیب. 1384. شکوه سرودن (بررسی موسیقی شعر در شاهنامه فردوسی). چ1. مشهد: فردوسی.
نجفی، زهره، 1396. « تحلیل امر نشانه ای و امر نمادین در قصه ی شهر سنگستان بر اساس نظریه ی کریستوا». پژوهش ادبیان معاصر جهان. دوره 22، شماره 2، صص. 615-639.
هام، مگی. سارا گمبل. 1382. فرهنگ نظریه های فمینیستی. ترجمه فیروزه مهاجر و دیگران. تهران: توسعه.
یوسفی، غلامحسین. 1357. «موسیقی کلمات در شعر فارسی»، مجلّة دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. ش2، 267-260.
Sources and Refereces
-Barret,Estelle.1397,Kriseva Reframed, translated by Mehrdad Parsa,Tehran: Shavand.
-Dashti,Ali.2535, A Voyage Through Divan-E Shams, Fifth Edition,Tehran: Javidan.
-Fath Taheri,Ali And Parsa,Mehrdad,1391, A Study Of The Concept Of Semiotic Chora With A Reference To Plato's Timeous ,Wisdom And Philosophy Journal,Vol.8,No.1 ,Pp 72-92.
-Fath Zadeh,Hassan,Darabi , Marzieh and Mostafavi,Shamsolmolouk,1397, Revolution In Language: Theory Of Meaning Based On Kristeva's Attitude, Metaphysic Journal,Vol.10,No.26.
-Golizadeh, Parvin, Qasemipour, Qodrat and Guruyi,Reza,1392, Studying The Rhythmic Structure Of The End-Rhyme Of Masnavi According to Derivational Compounds, Poerty And Prose Research Quarterly (Bahar Adab),Vol.6,Issue.3,No.21,Pp378-402.
-Humm,Maggie And Gamble,Sarah,1382,The Dictionary Of Feminist Theories, Translated By Firouzeh Mohajer And Others,Tehran :Tosseh.
-Ibrahim Tabar,Ibrahm ,Ghanipour Malekshah,Ahmad, and Zeigham,Sepideh.,1392, Reflection of Musical Terms and Instruments in Shamss's Sonnets. Persian Language And Literature Research Conference.vol7, pp1-14.
-Jalal-Al-Din Balkhi, Mawlana,1385, Kolliat-E Shams Tabrizi, Edited By Bdiozzaman Forouzanfar,19th Edition,Tehran:Amir Kabir.
- Kakavand Qal'enowyi , Fatemeh and Najjar Nobari,Effat,1396, Intertextual Approach Towards Ethical Teachings Of Parvin E'tesami And Mowlawi, Literary Arts,Vol.9,Issue.4, Pp47-56.
-Khalili jahantigh, Maryam ,1380, The Apple of Garden's Life, first edition,Tehran:Sokhan.
-Kristeva, Julia, Revolution in poetic Language, Trans. Margaret Waller, New York, Columbia university press, 1984.
-Kristeva, Julia (1980). Desire in Language: A semiotic approach to literature and art, Leon S. Roudiez (ed.), trans. Alice Jardine and Leon S. Roudiez.
-Mcafee, Noelle, Julia Kristeva, New York and London, Routledge, 2004.
-MacAfee, Noelle,1385, Julia Kristeva, Translated By Mehrdad Parsa, Tehran:Center.
- Mawlawi, Jalal Al-Din Muhammad,1363, Masnavi Ma'navi, Edited By Reynold A.Nicholson With The Effort Of Nasrollah Pourjavady,Vol.4, Tehran:Amir Kabir.
Mowlawi,jalal-e-deen,1387, Ghazaliyat of Shams e Tabrizi, second edition, prefaced selected and interpreted by Mohammad Reza shafiei Kadkani ,Tehran: Sokhan.
-Mohseni, Ahmad, 1382. End Rhyme And Rhythm In Persian Poetry, Mashad: Ferdowsi University.
-Naghavi,Naghib,1384,The Glory Of Composing; Analysis Of Poetry Music In Ferdowsi's Shahnameh,First Edition, Mashhad:Ferdowsi University.
-Najafi, Zohreh,1396, The Analysis Of Ghesseye Shahre Sangestan(The Stone City)Based On Kristeva's Theory About Semiotics And Symbolism, Journal Of Contemporary World Litreture,Vol.22no.2, Pp 615-639.
-Oliver, Kelly (1997) Introduction, in Kelly Oliver (ed.) The portable Kristeva. New York: Columbia University Press.
-Parsa,Mehrdad,1401. In The Praise of Another, Tehran: Shavand.
-Pour Namdarian,Taghi.1380, In The Shadow Of Sun, First Edition,Tehran:Sokhan.
-Roudiez, L.S. (1984). ‘Introduction’, in Julia Kristeva, Revolution in Poetic Language, trans. Margaret Waller, introd. Leon S. Roudiez, NewYork: Columbia University Press, pp. 1–10.
-Sadeghian Kalu, Behnam,1400, The Intertextual Relations Between Rumi and Sanai Considering Shams Tabrizi's Sonnets. Journal of Shahriyar Pazhoohi Studies, vol.8, No.29, Pp420-397.
-Salehi Mazandarani, Mohammadreza,1381, Poetry Narrated by Poets, PhD Thesis Supervised by Nasrollah Emami, Shahid Chamran University, Ahvaz
-Shafiei Kadkani, Mohammadeza,1373, Poetry and Music, Tehran: Agah.
-Yousefi,Gholamhossein,1357,The Music Of Words In Persian Poetry, The Journal Of The Faculty Of Literature and Human Sciences of Ferdowsi University, Mashhad,No.2, Pp260-267.
-Zarrinkoub,Abdolhossein,1346, Poem With No Lies. Poem With No Masks,Tehran:Elmi.
