تدوین الگوی برنامه درسی مقاومتی مبتنی بر آموزه های دینی و متون اسلامی
الموضوعات :
1 - گروه علوم تربیتی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نورآباد ممسنی، نورآباد ممسنی، ایران.
الکلمات المفتاحية: برنامه ریزی درسی, برنامه درسی مقاومتی, اسلامی سازی,
ملخص المقالة :
هدف پژوهش حاضر تدوین الگوی برنامه درسی مقاومتی مبتنی بر آموزه های دینی و متون اسلامی بود. که از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش اجرا کیفی بود. روش تحقيق توصيفي ـ تحليلي بود كه به شناسايي مضامین پایه و سازمان دهنده سطح اول و دوم با توجه به تتبعات در آیات، روایات و آموزه ها در متون اسلامی (قرآن مجید، نهج البلاغه و صحیفه سجادیه)، پرداخته شد. از آنجا که جامعه ما برخوردار از غنی ترین گنجینه های علمی و دانشی چون قرآن کریم و دیگر متون اسلامی می باشد، می توان با بهره مندی از نظریه ها و راهکارهای آموزشی و درسی این گنجینه دانشی، سدی محکم و مقاوم در برابر تهاجم های نرم، ایجاد نماید. از آنجا که تدوین برنامه درسی مقاومتی نیازمند شناخت دیدگاه های غربی و مقایسه تطبیقی، آشنایی با ابعاد علوم طبیعی و انسانی، کسب مباحثی در زمینه هست ها و بایدها اسلامی سازی و بصیرت افزایی در برنامه درسی، لازم و ضروری بود که به آن پرداخته شد. نتایج نشان دهنده شناسایی، 4 مضمون سطح اول، 29 مضمون سطح دوم و 47 مضامین پایه، می باشد. میان علوم طبیعی و انسانی جدایی وجود ندارد، بین هست ها و بایدها و استنتاج بایدها از هست ها هماهنگی وجود دارد.
- اسحاقي، سيد حسين، (1386)، نسيم همبستگي از اتحاد ملي تا انسجام اسلامي، قم مرکز پژوهش هاي اسلامي صدا و سيما.
- امیدیان، مرتضی؛ شکرکن، حسین، (1382)، بررسی حالتهای هویت درد ابعاد اعتقادی و روابط بین فردی و حوزه های فرعی این ابعاد در دانشجویان پسر دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصیلی 81-1380- مجله علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد – جلد چهارم – شماره اول – بهار و تابستان 1382
- حدادنیا، سیروس؛ جوکار ناصر، (1395)، بررسی رابطه هوش معنوی و هوش هیجانی با رفتار شهروندی سازمانی دبیران مدارس متوسطه شهر شیراز، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال 7، شماره 2.
- حسنی، سید حمیدرضا و دیگران، (1399)، دیدگاه‌ها و ملاحظات علم دینی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، صص۸۸ ـ ۷۵.
- حیدری تفرشی، غلام حسین؛ یوسفی سعدآبادی، رضا؛ خدیوی، اسدالله، (1398)، نگرش نوین بر نظریات سازمان و مدیریت، انتشارات فراشناختی اندیشه، تهران.
- ﺳﺮﻣﺪﻱ، محمد رضا، حیدر زاده، نسرین، (1402)، ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎ ﻭ چالش های ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪﻥ، ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻫﻤﺎﯾﺶ ﻋﻠﻤﯽ ﭘﮋﻭﻫﺸﯽ ﻋﻠﻮﻡ ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳﯽ ﺁﺳﯿﺐ ﻫﺎﯼ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ. ایران، ص 7.
- صالح پور، محمدرضا و قاسمیان، سعید، (1389)، مجموعه مقالات آینده پژوهش، انتشارات دفتر روابط بین الملل وزارت آموزش و پرورش، تهران.
- صفايي موحد، سعید. باوفا، داوود، (1392)، به سوی فرانظریه‌ای ديگر برای شناخت برنامه درسی پنهان، پژوهش در برنامه‌ريزي درسي، سال دهم، دوره دوم، شماره 10 (پیاپی37)، صفحات 96 ـ 76.
- صفايي موحد، سعید. عطاران، محمد، (1392)، واکاوی برنامه درسی پنهان در انتخاب استاد راهنما در دانشکده ریاضیک یک مطالعه کیفی، پژوهش در برنامه‌ريزي درسي، سال دهم، دوره دوم، شماره 10 (پیاپی38)، صفحات 1 ـ 12.
- فتحی و اجاره گاه، کورش، واحده چوکده، سکینه، (1385)، شناسایی آسیب های تربیت شهروندی در برنامه درسی پنهان: نظام آموزش متوسطه نظری از دیدگاه معلمان زن شهر تهران و ارائه راهکارهای برای بهبود وضعیت آن. فصلنامه علمی و پژوهشی نوآوری های آموزشی؛ ویژه نامه ی نوآوری در تربیت شهروندی، شماره 17، سال پنجم. صص132 ـ 93.
- فتحی واجارگاه، کورش، (1377)، اصول برنامه ریزی درسی، ایران زمین، تهران: صص 14-17.
- فروند، ژولين، (1398)، نظريه‌هاي مربوط به علوم انساني، ترجمه علي‌محمد كاردان، تهران، مركز نشر دانشگاهي، چاپ سوم.
- قاسمی، علی حسین، (1401)، جهانی شدن، بایدها و نبایدها. سمینارجهانی شدن و اطلاع رسانی. دانشگاه فردوسی مشهد. پاییز ۱۳۸0.
- قریشی نسب، سید طه، (1391)، روند اسلامی سازی علوم انسانی از منظر علامه مصباح یزدی، اندیشه دینی و فرهنگی، پایگاه تحلیل خبری 598.
- قورچيان، نادرقلي، (1399)، تحليلي از برنامه درسي مستتر بحثي نو در ابعاد ناشناخته نظام آموزشي. فصلنامه پژوهش و برنامه ريزي در آموزش عالي. صص 69 ـ 47.
- لطف آبادی، حسین، (1398)، روان شناسی رشد کاربردی نوجوانی و جوانی ـ سازمان ملی جوانان
- مرزوقی، رحمت اله، حدادنیا، سیروس، (1393)، فطرت بنیاد تربیت رویکردی به تعلیم و تربیت اسلامی، انتشارات آوای نور، تهران.
- مصباح يزدي، محمدتقی، (1389)، تعریف علوم انسانی، سلسله مراتب علوم انسانی و نقش دین در علوم انسانی، مبانی فلسفی علوم انسانی: گفت¬ و¬گوها، قم، مؤسسه‌‌‌‌ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی؛ چاپ اول، صص 88-106.
- ملکی، حسن، (1387)، دیدگاه برنامه درسی فطری- معنوی مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، کنگره علوم انسانی، تهران.
- ملکی، حسن، (1388)، برنامه ریزی درسی راهنمای عمل، تهران: نشر پیام اندیشه، چاپ 13، ص 68.
- مهرمحمدي، محمود، (1387)، برنامه درسي پنهان، برنامه درسي پوچ و برنامه درسي پوچ پنهان. در برنامه درسي: نظرگاه‌ها، رويكردها و چشم اندازها. تهران: سمت و به نشر.
- Brunner.j. (2000). Globalization and the future of education. Santiago.Chile.
- Cheng, Y. C. (2004). “Fostering local knowledge and human development in globalization of education”, International Journal of Educational Management, 18 (1), pp. 7-24
- David. K. (2019). Chapman. Lars.o, Fram planning to Action.
- Earley, P. C. Ang, S. & Tan, J. (2006). Developing Cultural intelligence at work, Stanford, CA: Stanford University Press.
- Eisner, Elliot W. (1994), the Educational Imagination: On the Design and Evaluation of School Programs, Third Edition- Macmillan College Publishing Company.
- Eisner, Elliot. W. (2002). The Educational Imagination On the design and evaluation of school program. Stanford University. Pp 65-60.
- Eisner, Elliot W. (2005). ‘Artistry in teaching’, Cultural Commons, http://www. Cultural commons. org/eisner. htm. Accessed: February 11, 2005.
- Eisner, Elliot W. (1979). the Educational Imagination: On the Design and Evaluation of School Programs. Edition New York: Macmillan publishing co, p: 39.
- Gacel, J. A. (2005). “The Internationalization of Higher Education: A Paradigm for Global Citizenry”, Journal of Studies in International Education, 9 (121).
- Goldie, J., L. Schwartz, et al. (2020), "The impact of a modern medical curriculum on students' proposed behavior on meeting ethical dilemmas." Medical Education 38(9): 942-949.
- Hinchcliff, John. (2000). Cross-Roads of the New Millennium. Proceedings of the Technological Education and National Development (TEND) Conference 2nd, April 10- 8 , Abu Dhabi, United Arab Emirates.
- Lewellen, T. C. (2012). The Anthropology of Globalization: Cultural Anthropology Enters the 21, century. Westport, CT: Bergin & Garvey.
- Marzooghi, Rahmatallah. (2016). Curriculum Typology. International Journal English Linguistics. Vol. 6, No. ,2016.
- Taba, H. (1971). Curriculum development: theory and practice. New York, NY: Harcourt, Brace & World.
- Tyler, R. W. (1971). Basic principles of curriculum and instruction. Chicago, IL: University of Chicago Press.
