نقد و بررسی دیدگاه تقلیل‌گرایی و ناتقلیل‌گرایی در معرفت‌شناسی گواهی

الموضوعات :  پژوهشهای معرفت شناختی

سید مهدی کشمیری ¹ , محمدرضا امینی ² , منصور نصیری ³

1 - دبیر رسمی آموزش و پرورش
2 - دبیر آموزش و پرورش
3 - دانشیار دانشگاه تهران

تاريخ الإرسال : 16 الإثنين , محرم, 1446 تاريخ التأكيد : 09 الإثنين , جمادى الأولى, 1446 تاريخ الإصدار : 16 الأربعاء , ذو القعدة, 1446

الکلمات المفتاحية: تقلیل‌گرایی, ناتقلیل‌گرایی, معرفت‌شناسی گواهی, گواهی مرجعیت, آتوریته‌محوری,

ملخص المقالة :

در ادبیات معرفت‌شناسیِ گواهی به‌طور کلی دو دیدگاه رقیب وجود دارد: تقلیل‌گرایی و ناتقلیل‌گرایی. از نظر دیدگاه نخست، گواهی منبع مستقلی در کنار سایر منابع معرفتی نیست و می‌توان آن را حاصل ترکیب دیگر منابع (عقل، حافظه، تجربۀ حسی و استدلال استقرایی) دانست. طبق این دیدگاه، گواهی تنها در صورتی موجه است که دلایلی غیرگواهی‌بنیان به‌سود آن در دست باشد. از سوی دیگر، ناتقلیل‌گرایان برآنند که اولاً گواهی منبعی مستقل است، ثانیاً پذیرش آن مشروط به احراز صدق راوی و داشتن دلایل پیشینی به‌سود اعتمادپذیری گوینده نیست. ناتقلیل‌گرایان، موضع رقیب را بیش ‌‌از اندازه سخت‌گیرانه دانسته و معتقدند که چنین رویکردی نسبت به گواهی هزینه‌های معرفتی بسیاری درپی دارد. از سوی دیگر، تقلیل‌گرایان نیز رویکرد ناتقلیل‌گرایان را زیاده از حد سهل‌گیرانه خوانده و معتقدند که چنین مواجهه‌ای مستلزم توالی فاسدی چون تنبلی فکری، زودباوری و تعبد غیرعقلانی است. این مقاله در ضمنِ شرح و نقد و بررسی هردو دیدگاه، موضع ناتقلیل‌گرایان را قابل‌دفاع‌تر یافته است. این مقاله در مقام گردآوری و کشف به روش کتابخانه‌ای، و در مقام ارزیابی و نقد، به روش تحلیلی نگاشته شده است.

المصادر:

Alston, W. P. (1991). Perceiving God: The epistemology of religious experience. Cornell University Press.
Audi, R. (2011). Epistemology: A Contemporary Introduction to the Theory of Knowledge. Routledge - Taylor & Francis Group.
Austin, J. L. (1962). How to do things with words. Oxford University Press.
Capurro, R. (2011). The hermeneutics of charity and suspicion. In L. Floridi (Ed.), The Cambridge handbook of information and computer ethics (pp. 247-262). Cambridge University Press.
Coady, C. A. J. (1992). Testimony: A Philosophical Study. Oxford: Clarendon Press.
Fricker, E. (1995). Against Gullibility. Unpublished manuscript.
Fumerton, R. (1995). Metaepistemology and Skepticism. Lanham, MD: Rowman & Littlefield Publishers.
Greco, J. (2021). The Transmission of Knowledge. Cambridge University Press.
Hume, D. (1993). An Enquiry Concerning Human Understanding. Indianapolis, IN: Hackett Publishing.
Kierkegaard, S. (1980). The sickness unto death: A Christian psychological exposition for upbuilding and awakening (H. V. Hong & E. H. Hong, Trans.). Princeton University Press.
Lackey, J. (2008). Learning from Words: Testimony as a Source of Knowledge. Oxford University Press.
Lackey, J. (2018). The Epistemology of Groups. Oxford University Press.
Malpas, J. (2019). Hermeneutics: Interpretation theory in Schleiermacher, Dilthey, Heidegger, and Gadamer. Routledge.
Reid, T. (1764). An Inquiry into the Human Mind on the Principles of Common Sense. London: A. Millar and A. Kincaid & J. Bell.
Reid, T. (1983a). Inquiry and Essays (R. E. Beanblossom & K. Lehrer, Eds.). Hackett Publishing.
Reid, T. (2002). Thomas Reid - Essays on the Intellectual Powers of Man: A Critical Edition. (D. Brookes & K. Haakonssen, Eds.). Edinburgh University Press.
Reid, T. (2022). A Treatise on the Intellectual Powers of Man. Cambridge University Press.
Schleiermacher, F. (1998). Hermeneutics and criticism: And other writings (A. Bowie, Ed. & Trans.). Cambridge University Press.
Searle, J. R. (1969). Speech acts: An essay in the philosophy of language. Cambridge University Press.
Sosa, E. (1991). Knowledge in Perspective: Selected Essays in Epistemology. Cambridge University Press.
Wolterstorff, N. (2001). Thomas Reid and the Story of Epistemology. Cambridge University Press.
Zagzebski, L. T. (2012). Epistemic Authority: A Theory of Trust, Authority, and Autonomy in Belief. Oxford University Press.
مقاله اصغری، محمد جواد، و موسوی، سیدمحمود. (۱۳۹۱). مبانی معرفت‌شناختی سوئینبرن در برهان تجربۀ دینی. اندیشه نوین دینی، (30): 21-36.
رفیعی بندری، محیا. (۱۳۹۳). بررسی نقدهای جی. ال. مکی بر تجربۀ دینی و پاسخ آن‌ها از منظر ریچارد سوئینبرن. پژوهش‌های فلسفی کلامی، (59): 37-58.
کشمیری، امید، و امینی، محمدرضا. (۱۴۰۳). نسبت‌سنجی خودآیینی معرفتی با گواهی؛ پیشنهادی آشتی‌جویانه. تأملات فلسفی، درحال انتشار.
Alston, W. P. (1988). An internalist externalism. Synthese, 74(3): 265-283.
Audi, R. (1997). The place of testimony in the fabric of knowledge and justification. American Philosophical Quarterly, 34.(4)
Burge, T. (1995). Content preservation. The Philosophical Review, 104(4): 457-488.
Coady, C. A. J. (2000). The epistemology of testimony. Episteme, 7(1-2): 12-23.
Grice, H. P. (1978). Further notes on logic and conversation. In P. Cole (Ed.), Syntax and Semantics (Vol. 9). Academic Press.
Godden, David M. and Douglas Walton. (2007). A theory of presumption for everyday argumentation. Pragmatics & Cognition, 15(2), pp. 313-346.
Hachett, M. (1983). Epistemic dependence. Philosophical Studies, 43(1): 1-20.
Hardwig, J. (1985). Epistemic dependence. Journal of Philosophy, 82(7): 335–349.
Harris, P. L., & Koenig, M. A. (2006). Trust in testimony: How children learn about science and religion. Child Development, 77(3): 505-524.
Kuok, P. (2003). Testimony, belief, and nontransmission. Synthese, 136(2): 211-229.
Lackey, J. (2006). The nature of testimony. Pacific Philosophical Quarterly, 87: 177-197.
Lackey, J. (2010). Testimonial knowledge and transmission. Philosophical Quarterly, 60(239): 471-490.
Lackey, J. (2011). Assertion and isolated second-hand knowledge. Philosophical Studies, 163(2): 341-357.
Michaelian, K. (2009). In defence of gullibility: The epistemology of testimony and the psychology of deception detection. Synthese, 176(3): 399–427.
Morrison, M. (2015). Descartes' legacy in the philosophy of science. Philosophical Studies, 172(3), 981-999.
Reid, T. (1983b). Philosophical Works (H. M. Bracken, Ed., Vols. 1-2). Georg Olms.
Searle, J. R. (1969). What is a speech act?. In Philosophy of language (pp. 39-53). Prentice-Hall.