ارزیابی از نظر سنجی نیازهای معلولین در استفاده از ساختمان‌ها ی اداری (مطالعه موردی: شهر رود زرد ماشین)
الموضوعات :نصرالله رضاییان 1 , عباس معروف نژاد 2
1 - کارشناسی‌ارشد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحدماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران. رایانامه:
2 - دانشیارگروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحدماهشهر، دانشگاه آزاداسلامی، ماهشهر، ایران
الکلمات المفتاحية: مناسب سازی, فضای شهری, میزان رضایتمندی, مدل ویکور, معلولین, شهر رود زرد ماشین,
ملخص المقالة :
معلولان مانند سایر افراد حق دارند که به راحتی درهمه‌ی فضاهای شهری به ویژه ساختمانهای ادارات تردد کنند و در این رابطه با مشکل و مانعی مواجه نباشند. رعایت نکردن قوانین‌مناسب سازی و رفع موانع معماری در سطح شهر مشکلات عدیده‌ای برای افراد معلول، جانباز، کم توان، سالمندان و...ایجادکرده است. این پژوهش با هدف ارزیابی از نظرسنجی نیازهای معلولین در استفاده از ساختمانهای اداری شهر رودزرد ماشین انجام شده است. روش تحقیق از نوع توصيفي -تحليلي ونوع آن كاربردي است. جامعه آماری معلولین و جانبازان و کم توانان شهر رودزرد ماشین به تعداد 100 نفر و بصورت تصادفی انتخاب شده است. به منظور تحلیل داده‌ها، از روش‌های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شده است. عملیات استنباطی با استفاده از نرم‌افزارهای Excel و SPSS انجام گرفته که برای تحلیل آن‌ها از آزمون T و مدل تاپسیس استفاده شده است. یافته‌های پژوهش حاصل از نتایج نظرسنجی از معلولین شهر رودزرد ماشین در استفاده از ساختمانهای اداری با استفاده از مدل تاپسیس نشان می‌دهد، ایجاد سطوح شیبدار(رمپ)در ورودی¬ ساختمان اداری با امتیاز 756/0 و همچنین روشنایی ناکافی محیط و تهویه نامناسب داخل ساختمانهای اداری با امتیاز 747/0 از اولویتهای مهم معلولین این شهر است. همچنین با استفاده از نتایج آزمونT، فرضیه این پژوهش مبنی بر مناسب نبودن سطح رضایتمندی معلولین این شهر در استفاده از ساختمانهای اداری تایید می‌گردد.
1-احدي، محمدرضا و پرنيان نورائي(1393) مطالعۀ تطبيقي ارتقاي ايمن سازي شبکۀ معابر شهري براي معلولان و افراد کم توان جسمي حرکتي، فصلنامۀ مديريت ترافيک،شمارۀ 33،دوره 9،صفحات44-23
2-اقبالی، سید رحمان(1385)مناسب سازي محیط هاي شهري با تاکید بر امکان بهره وري پیاده، همایش ملی مناسب سازي محیط شهري، تهران. صفحه1
3-اکبری اوغاز،زهرا و حنایی،تکتم(1398)تبیین عوامل افزایش امنیت به منظور ارتقا تعاملات اجتماعی معلولین جسمی-حرکتی،معماری شهری پایدار،شماره 1،سال 7،بهار و تابستان،صفحات98-85
4-بزی، خدارحم و همکاران(1389) ارزیابی ترافیک شهري و نیازهاي معلولان و جانیازان با استفاده از مدل تصمیم گیريtopsis مطالعه ي موردي: شهر شیراز، پژوهش و برنامه ریزي شهري، سال اول، شماره سوم، زمستان.صفحات130-103
5-ترکمان،احمد،قائد،مجتبی و شمتوب،سوگل(1396)پاتوق، فضاي جمعی شهري و معماري و محل تعاملات اجتماعی و فرهنگی (نمونه موردي شهر برازجان)، نشریه پژوهش و برنامه ریزي شهري، شماره 31،سال8، زمستان،صفحه248-225
6-تقوایی، مسعود، و گلشن مرادي(1384) بررسی وضعیت معابر شهر اصفهان بر اساس معیارها و ضوابط موجود براي دسترسی معلولان و جانبازان، نشریه سپهر، دوره پانزدهم، شماره ي 57 ،صفحات 15-9
7-جلیلی صدر آباد،سمانه،شیعه،اساعیل، نوروزی پور فیروز،مهدیه، مینوسپهر،مریم و بیات،رضا(1400) بررسی میزان مناسب بودن فضای شهری برای حضور افراد کم توان و ناتوان(نمونۀ مطالعاتی: خیابان انقلاب اسلامی تهران)، فصلنامه اقتصاد و برنامه ریزی شهری، شماره 3، دوره 2، پاییز،صفحات186-169
8-جمعه پور،محمود،عیسیلو،علی اصغر و عیسی لو،شهاب الدین(1395)توانسنجي فضاهاي شهري در پاسخدهي به نياز گروه هاي كم توان جسمي- حركتي، مطالعه موردي:بخش مركزي شهر قم، نشريه پژوهش و برنامه ريزي شهري،شماره 26،سال 7، سال هفتم، پاييز،صفحات36-21
9-حبیبی، سید محسن(1384) جامعه مدنی و حیات شهري، هنرهاي زیبا، شماره 7 صفحه 129
10-رضایی،مریم و نصیری اردلی،هانیه (1398) «ارزیابی میزان پاسخگویی فضاهای عمومی شهری به نیازهای معلولان جسمی حرکتی(مطالعة موردی:خیابان فردوسی شهر سنندج)»، پژوهش¬های جغرافیای برنامه ریزی شهری،شماره 3،دوره 7،پاییز،صفحات532-509
11-زیاری،کرامت الله،پوراحمد،احمد، حاتمی نژاد،حسین و نارگانی،شهاب(1400)الگوي مناسب سازي فضاهاي گردشگري ويژه معلولين و جانبازان مطالعه موردي:شهر يزد، فصلنامه گردشگري شهري،شماره 2،دوره 8،تابستان،صفحات33-17
12-سبحانی، نوبخت، بیرانوندزاده، مریم، رادمنش، معصومه و اشنوای، امیر(1395) مناسب سازی فضاهای عمومی شهری برای جانبازان و معلولان؛ مطالعه موردی استان لرستان، فصل نامه مطالعات فرهنگ ایثار، دوره ۱، شماره ۱، زمستان. صفحات.40-35
13-شاطریان، محسن، اشنویی، امیر و گنجی پور، محمود(1395) بررسی مناسب سازي فضاهاي شهري جهت دسترسی معلولین و جانبازان. نمونه موردي: ادارات دولتی شهر کاشان، مجله آمایش جغرافیایی فضا،فصلنامه علمی- پژوهشی دانشگاه گلستان، سال ششم،شماره مسلسل بیست و دوم، زمستان. صفحات 75-59
14-شهناز،علی اکبر(1390) ارزيـابي واولويـت بنـدي فضاهاي عمومي شهري باتوجه به نيازهاي معلول وكم توان. پايان نامه كارشناسـي ارشـد. دانشـگاه سيستان و بلوچستان.
15-غضنفرپور،حسین،عبدالهی،علی اصغر و مراد زاده،فیروزه(1400) برنامه‌ریزی فضاهای شهری برای تأمین نیازهای معلولان و جانبازان نمونة پژوهش: منطقة دو شهری کرمان، فصلنامه علمی برنامه ریزی فضایی(مقاله پژوهشی) سال یازدهم، شماره دوم، (پیاپی 14)تابستان،صفحه186-163
16-قاسمی نژاد،شیما(1396)بررسی نقش مبلمان شهری در آرامش شهروندان معلول نمونه موردی بافت مرکزی شهر -سیرجان، اولین همایش ملی توسعه پایدار و مدیریت شهری با رویکرد آرامش شهروندی
17-قائم، گیسو(1367) فضاي شهر و معلولان، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، تهران.صفحه 1
18-کشاورز فضل،سمیه و منجزی،ساناز(1396)نقش کیفیت فضاهای باز شهری در تعاملات اجتماعی با مقایسه موردی میدان عتیق و نقش جهان در اصفهان، فصلنامه علمی تخصصی معماری سـبز، شماره 9،سال 3، زمستان،صفحه59-41
19-کمانرودي کجوري، موسي(1389) آسيب شناسي ساختاري مديريت توسعۀ شهري تهران با تأکيد بر مناسب سازي فضاهاي شهري براي معلولان، دوفصلنامۀ مديريت شهري، شمارۀ 25صفحات114-99
20-مشبکی اصفهانی،علیرضا، و مشبکی اصفهانی،محمدرضا(1398)شناسایی معیارهای مؤثر بر ارتقاء کیفیت محیطی در طراحی معماری مراکز توانبخشی معلولین جسمی-حرکتی،فصلنامه علمی تخصصی مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی،شماره 7،(پیاپی6)،سال2،صفحات50-37
21-مهندسین مشاور پارس آب آزما(1401)طرح هادی شهری رود زرد ماشین
22-یاری حصار،ارسطو،سعیدی زارنجی،سمیرا،سادات زارنجی، ژیلا فرزانه و اسکندری عین الدین،هادی(1399) ارزیابی مناسب سازی فضاهای شهری برای معلولان و افراد کم توان جسمی-حرکتی (مطالعه موردی: شهر اردبیل)،نشریه: مطالعات شهری، دوره:9 ،شماره:36 ،صفحه:132-117
23-Edwards, Claire (2016). Regeneration works? Disabled people and area-based urban renewal. Journal of Critical Social Policy, 0261-0183 101; Vol. 29(4): 613 – 633;
24-Gungor، S. (2016). A Research on Accessibility of Urban Parks by Disabled Person: The Case Study of Birlik Park، Konya-Turkey. Environmental Sustainability and Landscape Management، 496
25-Harvey, D. (1985): The Urbanization of Capital The urban experience Baltimore: Johns Hopkins University press. Pages: 23.
26-Kishore Rupa, Ch., (2015), Importance of Public Spaces in Cities, DOI: 10.13140/RG.2.1.1656.1125.-
27-nur Belkayali, Yavuz Güloğlu, (2018). Physical and social barriers for disabled urban park users: case study from Kastamonu, Turkey Engelli kent parkı kullanıcılarının fiziksel ve sosyal sorunları
28-Ozdemir, A., (2017), Engelsiz Yasama Dogru, ODTU’luler Bulteni, ODTU Mezunlar Dernegi Yayını, Subat, Sayı 267, Ankara
29-Rattray, N (2013) Contesting Urban Space and Disability in Highland Ecuador, City and society, 25(1): 25–46
30-Rob Imrie (2000). Responding to the Design Needs of Disabled. Journal of Urban Design. 199- 219, DOI: 10.1080/713683959.
31-Venter, C.J., Bogopane, H.I., Camba, J., Venkatesh, Rickert, T, E., Mulikita, N., and Maunder, D.C.(2002) Improving accessibility for People with disabilities in urban areas. Conference of Togo, Pages: 4-5.
32-Yilmaz, M(2018) Public Space and Accessibility, International Journal of Architecture and Planning, Vol. 6, PP. 1-14
