تأثيراجرای برنامه های درسی با بهره گیری ازفعالیت هنری بازی درخلاقيت دانش آموزان
الموضوعات :فریده محمدی 1 , منیژه ذکریایی 2 , رسول داودی 3
1 - دانشجوی دکتری‌مدیریت‌آموزشی، گروه علوم تربیتی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.
2 - استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، ایران
3 - دانشیار،گروه مدیریت آموزشی،واحد زنجان،دانشگاه آزاد اسلامی،زنجان،ایران
الکلمات المفتاحية: خلاقیت, دانش آموزان, بازی, سیالی , بسط, ابتکار و انعطاف پذیری.,
ملخص المقالة :
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر فعالیت هنری بازی برمیزان خلاقیت دانش آموزان دختر پایه ی سوم ابتدایی ناحیه ی 2 زنجان بود.
روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات از نوع تحقیقات آزمایشی (نیمه آزمایشی) با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون باگروه کنترل می باشد. جامعه آماری تحقیق فوق شامل کلیه ی دانش آموزان دخترپایه ی سوم ابتدایی ناحیه 2شهر زنجان در سال تحصیلی 1401-1400 که تعداد آنها 2146 نفر می باشد. روش نمونه گیری در تحقیق مورد نظر با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و بدین ترتیب که از بین کلیه ی دانش آموزان ابتدایی دخترانه ناحیه 2 شهر زنجان که ازتعداد 30 مدرسه دخترانه پایه ی سوم به صورت تصادفی برای حجم نمونه ی تحقیق60 نفر که از این تعداد30 نفر گروه آزمایش و30 نفرگروه کنترل درنظر گرفته شد. ابزارجمع آوری اطلاعات با استفاده از (فرم تصویری A) که از آزمون تفکرخلاقیت تورنس صورت گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آماراستنباطی از(آزمون t-test ) صورت گرفت.
یافته ها: یافته های حاصل از بررسی های آماری فوق نشان دادکه میانگین نمرات خلاقیت عوامل چهارگانه ی آن (سیالی، بسط، ابتکار و انعطاف پذیری) در میان دانش آموزان، گروه آزمایش که بااستفاده از بازی آموزش دیدند بطورمعناداری باگروه کنترل که بازی استفاده نمی شد بیشتر بود.
نتبجه گیری: نتایج حاصل پژوهش بیانگرتأثیر بازی در رشد خلاقیت دانش آموزان در چهار مولفه ابتکار خلاقیت، بسط خلاقیت، سیالی خلاقیت و انعطاف پذیری خلاقیت دختر پایه ی سوم ابتدایی ناحیه 2 زنجان بود.
الیسون، شیلا و گری، جودیت .( 1395). بازی های خلاق، ترجمه لیلا انگجی، انتشارات رشد، جلد پنجم.
امیر حسینی، خسرو .(1389). خلاقیت و نوآوری، مبانی، اصول و تکنیک ها، نشر عارف کامل، جلد چهارم.
آقایی گلدیانی، غیاثی، زهرا .(1399). مقایسه اثربخشی بازی درمانی و طرحواره درمانی بر روی ذهنیت کودک آسیب پذیر در کودکان دارای اختلالات یادگیری. پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، 32 (3) : 37-44.
باقری، نیما. لطیفی، زهرا .(1400). اثربخشی مداخله بسته مغز برتر بر تمرکز، حافظه و خلاقیت دانش آموزان مقطع دبستان شهر اصفهان. نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی،10(4) : 8-63.
بیرنگ، نسرین و علیوندی وفا، مرضیه .(1399). اثربخشی بازی درمانی خلاقیت محور بر عزت نفس، خلاقیت و کمرویی دانش آموزان کمروی مقطع ابتدایی، فصلنامه علمی آموزش و ارزشیابی، 13 (52) : 159-137.
پیاژه، ژان .(1394). شکل گیری نماد در کودکان، ترجمه زینت توفیق، نشر نی، جلد سوم.
دشتستانی، خدیجه و غفاری، بنیامین و طالبی، مهناز و فرمانی، مژگان .(1401). بررسی تاثیر بازی بر پرورش خلاقیت کودکان، اولین کنفرانس بین المللی پژوهش در روانشناسی و علوم تربیتی.
ذکریایی ، منیژه .( ۱۳۸۸) .بررسی اثر اجرای برنامه درسی با بهره گیری از کاردستی بر خلاقیت و یادگیری دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی منطقه ۵ شهر تهران . رساله دوره ی دکتری.
رحمتی، رباب و کریمی، امیر .(1401). مطالعه اسنادی تاثیر بازی های آموزشی بر خلاقیت کودکان دبستانی، نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 12 (2) : 59-29.
رمضانپور گلیرد، زهرا. یعقوبی، ابوالقاسم. پیرانی، ذبیح الله. تقوایی، داوود. (1401). اثربخشی مداخلات بازی محور مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری بر خلاقیت و خود ارزشمندی دانش آموزان ابتدایی. نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 10 (41) : 158-137.
سجادی، سید داود و الهیاری، رحمت اله (1402). برنامه‌ریزی درسی و خلاقیت، کنفرانس بین المللی روان شناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی.
سیف، علی اکبر.(1402). روانشناسی پرورشی، چاپ سی و جهارم، تهران: آگاه.
سینگر، دروتی جی و سینگر، جروم ال، (1394). پرورش خلاقیت به کمک بازی های وانمودی، مترجم حمید علی زاده و علیرضا روحی، جوانه رشد، چ سوم.
شارپ، اولین، (1399). تفکر بازی کودک است، راهنمای یادگیری بازی های آموزشی برای کودکان قبل از دبستان، ترجمه قاسم قاضی، پندار تابان، جلد اول.
شورای کتاب کودک، (1388). فرهنگنامه کودکان و نوجوانان جلد ششم، فرهنگ نامه کودکان.
مفیدی، فرخنده، (۱۳۷۱). سمپوزیوم جایگاه تربیت در آموزش و پرورش دوره ابتدایی، انتشارات تربیت.
مهجور ، سیامک رضا .( ۱۳95) .روانشناسی بازی، چاپ هفتم، شیراز : نشر ساسان.
نجفی مرعملکی، راضیه و سعادتمند، زهرا.(1403). بررسی تاثیر به کارگیری برنامه درسی لگو محور بر خلاقیت دانش آموزان در مفاهیم ریاضی دوره اول ابتدایی (پایه دوم دبستان)، فصلنامه رویکرد فلسفه در مدارس و سازمان‌ها، 3 (1): 123-110.
همتی، امیر، معصوم زاده، سجاد، عابدینی، نرگس، و صمدزاده، منوچهر. (1394). بررسی تطبیقی تاثیر برنامه های آموزش هنری بر رشد و خلاقیت دانش آموزان. همایش ملی آموزش ابتدایی.
هیوز، فرگاس پیتر. (1399). روان شناسی کودک بازی و رشد، ترجمه کامران گنجی، انتشارات رشد.
یوسفی، عاطفه.(1394).کودکان از نظر جان دیویی، نشریه فلسفه و کودک، 3(9): 90-83.
Aurava, R & Meriläinen, M.(2021). Expectations and realities: Examining adolescent students’ game jam experiences, Open access. 27: 4399–4426.
Bulut, D. Samur, Y & Cömert, Z. (2022). The effect of educational game design process on students’ creativity, Smart Learning Environments, 9: 8.
Çelikler, D., Demir Kaçan, S., & Yenikalaycı, N. (2021). Nomenclature of Cyclic and Aromatic Hydrocarbons by Educational Games. International Journal of Progress. 10 (3): 548.
Gutierrez, A. Mills, K. Scholes, L. Rowe, L & Pink, E. (2023). What do secondary teachers think about digital games for learning: Stupid fixation or the future of education? Teaching and Teacher Education, 133: 104278.
Hoang Minh Phu. (2019). Developing creativity for children: Roles of parents. Creativity Development and Opportunities for Business and Startup Ideast: Ha Noi, Viet Nam.
Kiliç, I & Özkan, G. (2022). The effect of educational game activities applied on the academic achievement of secondary students in science education, African Educational Research Journal, 10(3): 242-249.
Li, Y, Chen, D & Deng, X. (2024). The impact of digital educational games on student’s motivation for learning: The mediating effect of learning engagement and the moderating effect of the digital environment, Teaching and Teacher Education, 19(1): 232.
Parker, R; Bo Stjerne, Th & Berry, A. (2022). Learning Through Play at School – A Framework for Policy and Practice, Teacher Education, 7: 123.
Rashed Alghufali, B. (2024). Artistic Activities and Developing Creative Thinking Skills among Children in Early Childhood, American Journal of Human Psychology.2(1):48-57.
Wang, Y. & Wang, L. (2018), Self-construal and creativity: The moderator effect of self-esteem. Personality and individual differences, 99: 184-189.
