ارزیابی مدل بهزیستی روانشناختی بر اساس خود تنظیمی هیجانی، ذهن‌آگاهی و خودانسجامی با نقش میانجیگری سرمایه‌های روانشناختی
الموضوعات :
الکلمات المفتاحية: خود انسجامی, خودتنظیمی هیجانی, و ذهن‌آگاهی, بهزیستی روانشناختی, سرمایه‌های روانشناختی,
ملخص المقالة :
تحقیق حاضر با هدف ارزیابی مدل بهزیستی روانشناختی بر اساس خود تنظیمی هیجانی، ذهن‌آگاهی و خودانسجامی با نقش میانجیگری سرمایه‌های روانشناختی طراحی و اجرا گردید. پژوهش حاضر یک تحقیق توصیفی زمینه یابی (پیمایشی) به صورت مقطعی می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و نحوه ی گردآوری اطلاعات مورد نیاز برای بررسی فرضیه‌ها از طریق پرسشنامه و به شکل میدانی جمع‌آوری می‌شود. به دلیل بررسي رابطه بين متغيرها این نوع تحقیق از نوع همبستگي است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زنان سرپرست شهر شیراز است که، با توجه به حجم نمونه کوکران در شرایط نامشخص تعداد 384 نفر در نظر گرفته‌شدکه، به روش تصادفی ساده بین نمونه آماری پخش گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق حاضر از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهایی SPSS و AMOS انجام شد. نتایج نشان داد که سرمایه‌های روانشناختی قادر به ایفای نقش واسطه‌ای در رابطه بین خود انسجامی و خودتنظیمی هیجانی و ذهن‌آگاهی با بهزیستی روانشناختی است. سطح معناداري متغیرهای خود انسجامی، خود تنظیمی هیجانی و ذهن آگاهی بسيار نزديك به صفر و کمتر از مقدار سطح معناداري 05/0=α است (p<0.05). در نتيجه از نظر آماری بين این متغیرها و بهزیستی روانشناختی زنان سرپرست خانوار رابطه معناداری وجود دارد. به لحاظ اثبات رابطه مثبت بین آن‌ها می‌توان گفت با افزایش یک واحد میزان خود انسجامی، خود تنظیمی هیجانی و ذهن آگاهی، میزان بهزیستی روانشناختی به صورت مستقیم به ترتیب به اندازه 5/12 درصد، 9/21 درصد و 5/32 درصد افزایش خواهند یافت. همچنین با افزایش یک واحد میزان خود انسجامی، خود تنظیمی هیجانی و ذهن آگاهی، با توجه به نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روانشناختی به صورت غیر مستقیم میزان بهزیستی روانشناختی به صورت غیرمستقیم به ترتیب به اندازه 3/4 درصد، 8/4 درصد و 7/7 درصد افزایش خواهند یافت.
اکبری، مصطفی(۱۴۰۱). شناسایی میزان تاثیر سرمایه روانشناختی مدیران بر عملکرد ایمنی کارکنان از طریق قابلیت عاطفی سازمان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور استان مرکزی، مرکز پیام نور دلیجان
بهادری، ز؛ امانی، م؛، و مودی، م. (١٣٩٧). بررسی اثربخشی آموزش مهارتهای تنظیم هیجانی بر راهبردهای تنظیم هیجانی و کیفیت زندگی بانوان سرپرست خانواده. فصلنامه علمی-پژوهشی زن و جامعه, ٩(٣٤)، ١٨-١.
بهرامی، نوشین(۱۴۰۲). ارزیابی نقش میانجی ذهن آگاهی در رابطه بین سبک های رفتاری خودنظم جوئی هیجانی و الگوهای فکری ارتباطی با فرسودگی زناشویی در زوجین، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور پاکدشت
تازیکی، ط.، مؤمنی، م.، کرمی، ج.، غلامعلی، ا. (۲۰۲۲). تأثیر مداخله مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کیفیت زندگی و بهزیستی روانشناختی مادران دانش-آموزان کمتوان ذهنی. روانشناسی افراد استثنایی, 12(45), 1-26.
تدینی, عباس, آقامحمدیان شعرباف, حمید رضا, معینی زاده, مجید. (۱۴۰۰). اثربخشی بهزیستی‌درمانی گروهی بر بهزیستی روانشناختی، تنظیم شناختی هیجان، نگرانی و تاب‌آوری زنان سرپرست خانوار. فصلنامه زن و جامعه، 12(47)، 84-67.
جعفری، خ. (١٣٩٤). مقایسه‌ی سرمایه روانشناختی و سبک مقابله‌ای و سلامت روان در زنان سرپرست خانوار و عادی (غیر سرپرست خانوار) شهر شیراز، پایان نامه جهت دریافت مدرك کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
جعفری‌شالکوهی، ع.،, اسدی‌مجرد، س.، اکبری، ب. (۲۰۲۰). تأثیر آموزش ذهن‌آگاهی بر تاب‌آوری و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان زنان باردار. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی, 80(21), 43-53.
جوادیان، ر.،, میرزایی فتح آباد، ه.، افراسیابی، ح. (۲۰۱۹). مطالعۀ کیفی دلایل و زمینه‌های مشارکت‌نکردن زنان سرپرست خانوار در برنامه‌های توانمندسازی. پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران, 8(2), 65-86.
حسن زاده، سمیه(۱۴۰۲). مقایسه تنظیم شناختی هیجان، تحمل ناکامی، صبر و تاب آوری در زنان بی سرپرست و با سرپرست در شهر کنگان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی
حسینی طبقدهی, لیلا. (۱۴۰۱). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر خود تاب‌آوری و حمایت اجتماعی ادراک شده زنان سرپرست خانوار. زن و مطالعات خانواده 15. (57) 153-
قمصری، هما(۱۴۰۲). تعیین رابطه ی راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و ذهن‌آگاهی بر اهمال کاری تحصیلی با نقش واسطه ای انگیزه ی پیشرفت در دانش آموزان دختر پایه ششم ابتدایی شهرستان کاشان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان اصفهان، مرکز پیام نور نطنز
حسنی، منصوره(۱۴۰۲).اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی کودک محور بر تاب آوری و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی
دراهکی, احمد, نوبخت. (۲۰۲۱). بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان سرپرست خانوار ایرانی: یک آنالیز ثانویه. پایش، 20(4), 427-437.
رئیسی، حمیرا؛ شریفی، طیبه، غضنفری، احمد و چرامی، مریم (۱۳۹۹). مقایسه اثربخشی درمان خودشفقت ورزی و آموزش سرمایه روانشناختی بر تحمل پریشانی و خودتنظیمی هیجانی. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 18(4)، 492-481.
سلاجقه, سوزان, امامی پور, سوزان, نعمت الله زاده ماهانی, کاظم. (۱۳۹۶). تبیین مدل ساختاری روابط بین خود انسجامی و بهزیستی روانشناختی بر اساس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در زنان مبتلا به سرطان پستان. اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی, 12(46), 67-76.
سواعدی، هاجر(۱۴۰۲). بررسی وضعیت اقتصادی-اجتماعی زنان بی سرپرست زیر 50 سال خانوار کمیته امداد شهرستان حمیدیه، پایان نامه کارشی ارشد، دانشگاه پیام نور استان بوشهر، مرکز پیام نور بوشهر
خانجانی، م.، سهرابی، ف.، اعظمی، ی. (۲۰۱۸). بررسی تأثیر برنامه ارتقای تاب‌آوری و مدیریت استرس بر بهزیستی روانشناختی، معنای زندگی، خوش‌بینی و رضایت از زندگی زنان بی‌سرپرست. نشریه روان پرستاری, 6(2), 1-11.
عابدین طیبه، قدسی پروانه، تقی لو صادق، دوایی مهدی. رابطه علّی خودشناسی انسجامی و نیازهای بنیادین روانشناختی با بهزیستی روانشناختی: با توجه به نقش میانجی ذهن‌آگاهی در دانش‌آموزان مطالعات روانشناختی نوجوان و جوان ۱۴۰۱; ۳ (۲): ۲۲۶-۲۱۳
قربانی، رقیه، و فولادچنگ، محبوبه. (۱۳۹۴). ارتباط خودتنظیمی و تسلط جمعی با بهزیستی روانشناختی. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 2(8)، 31-42.
مصطفی پور، و.، حسین ثابت، ف.، برجعلی، ا. (۲۰۱۹). اثربخشی آموزش مثبت نگری به شیوه‌ی گروهی برافزایش شادکامی و کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار. زن و مطالعات خانواده, 12(45), 62-78.
مهدی پور، فاطمه(۱۴۰۲). مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی و بازی درمانی بر مهارتهای رشد، خلاقیت وخود پنداره دانش آموزان ابتدایی، پایا نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان گیلان، مرکز پیام نور آستارا
Asif, S., Mudassar, A., Shahzad, T. Z., Raouf, M., & Pervaiz, T. (2020). Frequency of depression, anxiety and stress among university students. Pakistan journal of medical sciences, 36(5), 971.
Auerbach, R. P., Mortier, P., Bruffaerts, R., Alonso, J., Benjet, C., Cuijpers, P., ... & Kessler, R. C. (2018). WHO world mental health surveys international college student project: prevalence and distribution of mental disorders. Journal of abnormal psychology, 127(7), 623.
Ardi, M. N., Tulab, T., Yurista, D. Y., Sariroh, A. (2022). Determinants of Family Resilience in Female-Headed Families on the North Coast of Java. Jurnal Ilmiah Al-Syir'ah, 20(2), 237-250.
Baidun, A., Shaleh, A., Miftahuddin, M., Luzvinda, L., & Muhtar, D. (2020, March). Effect of psychological capital and gratitude on subjective well-being young mother of hijrah communities in Jakarta. In Proceedings of the 1st International Conference on Religion and Mental Health, ICRMH 2019, 18-19 September 2019, Jakarta, Indonesia.
Bowie, S. L., Banks, S., Dopwell, D. M., Martin, K. B. (2022). A differential analysis of depressed mood symptomology among welfare-reliant African American and Latinx women heads of household. Journal of Poverty, 26(7), 606-621.
Dello Russo, S. & Stoykova, P. (2015). Psychological capital intervention (PCI): A replication and extension. Human Resource Development Quarterly, 26(3). 329-347.
Duyan, M., Ilkim, M., Çelik, T. (2022). The Effect of Social Appearance Anxiety on Psychological Well-Being: A Study on Women Doing Regular Pilates Activities. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences, 16(02), 797-797.
Elliot, A. J., Gallegos, A. M., Moynihan, J. A., & Chapman, B. P. (2019). Associations of mindfulness with depressive symptoms and well-being in older adults: the moderating role of neuroticism. Aging & mental health, 23(4), 455-460.
Goudarzi S, Jalali Farahani M, Saberi A. The Effect of Authentic Leadership Style on the Psychological Well-being of the Employees of the Ministry of Sports and Youth with the Intermediate role of Psychological Capital. Scientific Journal of Organizational Behavior Management in Sport Studies. 2019; 6(3): 37–48.
Kwon, M., & Kim, H. (2020). Psychological Well-Being of Female-Headed Households Based on Age Stratification: A Nationwide Cross-Sectional Study in South Korea. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(18). 2- 11. MDPI AG.
Zhou, E., Carmona, R. K., Nwosisi, E., Waldron, E. M., & Burnett-Zeigler, I. (2024). Analysis of factor structure of the 42-item Ryff Psychological Well-Being Scale in a sample of African American women in a community health center. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 1-11. Basterra-Gortari, V., Gil-Conesa, M., Sayón-Orea, C., Lahortiga-Ramos, F., De la Fuente-Arrillaga, C., Martínez-González, M. A., & Bes-Rastrollo, M. (2024). Daily time spent on screens and psychological well-being: Cross-sectional association within the SUN cohort. Preventive Medicine, 107912. Meliala, A. K., & Ahman, A. (2024). Systematic Literature Review: Validitas Konstruk Skala Psychological Well-Being Ryff. Ideguru: Jurnal Karya Ilmiah Guru, 9(2), 950-955. Bradson, M. L., & Strober, L. B. (2024). Coping and Psychological Well-Being Among Persons with Relapsing-Remitting Multiple Sclerosis: The Role of Perceived Self-Efficacy. Multiple Sclerosis and Related Disorders, 105495.
Krok, D. (2015). The mediating role of optimism in the relations between sense of coherence, subjective and psychological well-being among late adolescents. Personality and Individual Differences, 85, 134-139.
Lengua, L. J., Thompson, S. F., Calhoun, R., Long, R. B., Price, C., Kantrowitz-Gordon, I., Moini, N. (2023). Preliminary Evaluation of the Effectiveness of Perinatal Mindfulness-Based Well-Being and Parenting Programs for Low-Income New Mothers. Mindfulness, 14(4), 933-952.
Lipson, S. K., Lattie, E. G., & Eisenberg, D. (2019). Increased rates of mental health service utilization by US college students: 10-year population-level trends (2007–2017). Psychiatric services, 70(1), 60-63.
Lahiri-Dutt, K., Pattnaik, I. (2022). Women Headed Households in Agriculture: Report from West Bengal, India. Ecology, Economy and Society–the INSEE Journal, 5(1), 223-229.
Luthans, B. C.; Luthans, K. W. & Avey, J. B. (2014). Building the leaders of tomorrow: The development of academic psychological capital. Journal of Leadership & Organizational Studies. 21(2), 191-199.
Moksnes, U. K., & Lazarewicz, M. (2016). The association between self-esteem and sense of coherence in adolescents aged 13–18 years: The role of sex and age differences. Personality and Individual Differences, 90, 150-154
Rahimi, S., Hajloo, N., & Basharpoor, S. (2019). The prediction of psychological well-being among students of mohaghegh ardebili university in 2018 based on the perspective of time dimensions (the mediator role of life expectancy): A Descriptive Study. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, 18(7), 657-674.
Seligman, M. E. (2019). Positive psychology: A personal history. Annual review of clinical psychology, 15, 1-23.
Sapranaviciute-Zabazlajeva, L., Sileikiene, L., Luksiene, D., Tamosiunas, A., Radisauskas, R., Milvidaite, I., Bobak, M. (2022). Lifestyle factors and psychological well-being: 10-year follow-up study in Lithuanian urban population. BMC Public Health, 22(1), 1011.
Stivers, L. (2022). Empowerment of Female-Headed Households: A Christian Ethical Response. Journal of the Society of Christian Ethics, 42(1), 169-187.
Vo, D. H., Ho, C. M. (2023). Determinants of wealth outcomes in female-headed households in Vietnam. Feminist Economics, 29(2), 154-191.
Yalir Agha, A., & Sharif, N. (2011). Correlation between psychological well-being and sense of coherence in the students of Islamic Azad University-Central Tehran Branch. Researcher Bulletin of Medical Sciences, 15(6), 273-279.
