مطالعه فلزات سنگین در ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان پرورشی منطقه سوسن سرخاب اندیکا
الموضوعات : فصلنامه زیست شناسی جانوری
ولید چنانه
1
,
رضا سلیقه زاده
2
,
محسن پورنیا
3
,
مرجان مسافر
4
1 - گروه دامپزشکی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران
2 - گروه دامپزشکی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران
3 - گروه میکروبیولوژی، واحد مسجدسلیمان، دانشگاه آزاد اسلامی، مسجدسلیمان، ایران
4 - گروه بیولوژی دریا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: فلزات سنگين, قزل آلای رنگین کمان, سوسن سرخاب, ارزیابی خطر بهداشتی.,
ملخص المقالة :
انتقال آلاينده‌ها به محيط‌هاي آبی و جذب و انباشته‌شدن برخي از فلزات سنگين در درون بافت‌هاي بدن ماهي از طريق زنجيره غذايي به عنوان زنگ خطری جدي براي مسئولان و نهادهاي ذيربط به شمار می‌آيد زيرا استفاده مداوم از اين محصولات مي‌تواند سبب بروز بيماري‌هاي خطرناك گردد. لذا هدف از انجام مطالعه حاضر، مطالعه فلزات سنگين در ماهي قزل‌آلاي رنگین‌کمان پرورشي منطقه سوسن سرخاب انديكا بود. بدين منظور، پس از تهيه نمونه از ماهيان، سنجش غلظت فلزات سنگين باقيمانده در عضله ماهي‌ها، شامل آرسنیک، کادمیوم، کبالت، کروم، جیوه، مس، آهن، منگنز، مولیبدن، نیکل، سرب، قلع و روی اندازه‌گيري شدند. یافته‌های تحقیق نشانگر این بودند که فلزات روی و کادمیوم به ترتیب دارای بیشترین و کمترین غلظت در بافت عضله ماهی قزل‌آلای رنگین کمان بودند. مقایسه مقادیر فلزات سنگین اندازه‌گیری شده با استانداردهای بهداشتی بین المللی نشان داد که غلظت تمامی عناصر به طور معنی‌داری کمتر از حد مجاز بودند (05/0p <). ارزیابی خطر بهداشتی نشان داد که مصرف روزانه و مداوم این محصولات توسط مصرف‌کنندگان به جز سرب، جیوه و آرسنیک کاملا ایمن بوده و مخاطره‌ای از این نظر برای آنها وجود ندارد. میانگین غلظت تمام فلزات اندازه‌گیری شده از استانداردهای جهانی کمتر بودند. برآورد دریافت روزانه در همه فلزات به جز آرسنیک، جیوه و سرب نشان داد که مصرف ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان در حال حاضر خطری را برای سلامتی انسان ایجاد نمی‌کنند، با این وجود برای پیشگیری از رخداد آلودگی احتمالی در آینده از نظر مديريتي بايد توجه بیشتری به اين آلاينده‌ها و منابع احتمالي آنها شود.
1. Al Olayan E.M., Aloufi A.S., AlAmri O.D., El-Habit O.H., Abdel Moneim A.E. 2020. Protocatechuic acid mitigates cadmium-induced neurotoxicity in rats: Role of oxidative stress. inflammation and apoptosis. Science of the Total Environment, 723:137969.
2. Alengebawy A., Abdelkhalek S.T., Qureshi S.R., Wang M.Q. 2021. Heavy Metals and Pesticides Toxicity in Agricultural Soil and Plants: Ecological Risks and Human Health Implications. Toxics, 9(3):42.
Banerjee N., Wang H., Wang G., Khan M.F. 2020. Enhancing the Nrf2 antioxidant signaling provides protection against trichloroethene-mediated inflammation and autoimmune response. Toxicological Sciences, 175(1):64-74.
3. Barrientos C., Tapia J., Bertran C., Pena-Cort F., Hauenstein E., Fierro F., Vargas-Chacoff L. 2019. Is eating wild rainbow trout safe? The effects of different land-uses on heavy metals content in Chile. Environmental Pollution, 254:112995.
4. Ezemonyea L.I., Adebayoa P.O., Enunekuc,d A.A., Tongoa I., Ogbomidab E. 2019. Potential health risk consequences of heavy metal concentrations in surface water, shrimp (Macrobrachium macrobrachion) and fish (Brycinus longipinnis) from Benin River, Nigeria. Toxicology Reports, 6:1-9.
5. Garza-Lombó C., Pappa A., Panayiotidis M.I., Gonsebatt M.E., Franco R. 2019. Arsenic-induced neurotoxicity Packer: a mechanistic appraisal. Journal of Biological Inorganic Chemistry, 24 (8):1305–1316.
6. Gholamhosseini A., Shiry N., Soltanian S., Banaee M. 2021. Bioaccumulation of metals in marine fish species captured from the northern shores of the Gulf of Oman, Iran. Regional Studies in Marine Science, 41:101599. (In Persian).
7. Griboff J., Wunderlin D.A., Monferran M.V. 2017. Metals, as and Se determination by inductively coupled plasma -mass spectrometry (ICP -MS) in edible fish collected from three eutrophic reservoirs. Their consumption represents a risk for human health. Microchemical Journal, 130:236-244.
8. Jiang Z., Xu N., Liu B., Zhou L., Wang J., Wang C., Dai B., Xiong W. 2018. Metal concentrations and risk assessment in water, sediment and economic fish species with various habitat preferences and trophic guilds from Lake Caizi, Southeast China. Ecotoxicology and Environmental Safety, 157:1–8.
9. Khoshbin A., Pourkhbaz A. 2022. Bioaccumulation of lead, nickel and cadmium in the muscle tissue, liver and skin of salted fish and large-eyed cuttlefish. Scientific Journal of Iranian Fisheries, 31(2):1-11. (In Persian).
10. Levi M., Simonetti M., Marconi E., Brignoli O., Cancian M., Masotti A., Pegoraro, V., Heiman, F., Cricelli, C., Lapi, F. 2019. Gender differences in determinants of iron-deficiency anemia: A population-based study conducted in four European countries. Annals of Hematology, 98:1573-1582.
11. Łuczyn´ska J., Paszczyk B., Łuczyn ´ski, M.J. 2018. Fish as a bioindicator of heavy metals pollution in aquatic ecosystem of Pluszne Lake, Poland, and risk assessment for consumer’s health. Ecotoxicology and Environmental Safety, 153:60-67.
12. Mitra, S., Chakraborty, A., Tareq, A., Emran, T., Nainu, F., Khusro, A., Idris, A., Khandaker, M., Osman, H., Alhumaydhi, F., Simal-Gandara, J. 2022. Impact of heavy metals on the environment and human health: Novel therapeutic insights to counter the toxicity. Journal of King Saud University – Science, 34:101865.
13. Noorollahi S., Asghari Moghadam A., Fijani A., Barzegar, R. 2018. Investigating factors affecting the quality of underground water in Mashginshahr plain aquifer (Ardebil province) with an emphasis on the possible origin of some heavy metals. Scientific Quarterly Journal of Sciences the Earth, 29(114):143. (In Persian).
14. Nowrozi M., Sadeghi M.M., Bagheri Towani M., Zandavar H. 2018. Accumulation of heavy metals in the tissues of three species of fish in the waters of the Persian Gulf and its relationship with some biometric characteristics. Environmental Science and Technology, 21(6):197-212. (In Persian).
15. Packer, M. 2016. Cobalt cardiomyopathy: a critical reappraisal in light of a recent resurgence. Circulation: Heart Failure - American Heart Association Journals, 9:12.
16. Rajeshkumar S., Li X. 2018. Bioaccumulation of heavy metals in fish species from the meiliang bay, taihu lake, China. Toxicology Reports, 5:288-295.
17. Renu K., Chakraborty R., Myakala H., Koti R., Famurewa A.C., Madhyastha H., Vellingiri B., George A., Gopalakrishnan A.V. 2021. Molecular mechanism of heavy metals (Lead, Chromium, Arsenic, Mercury, Nickel and Cadmium)-induced hepatotoxicity, A review. Chemosphere, 271:129735.
18. Saha N., Mollah M.Z.I., Alam M.F., Rahman M.S. 2016. Seasonal investigation of heavy metals in marine fishes captured from the Bay of Bengal and the implications for human health risk assessment. Food Control, 70:110-118.
19. Seo H., Yoon S.Y., Ul-Haq A., Jo S., Kim S., Rahim M.A., Park H.A., Ghorbanian F., Kim M.J., Lee M., Kim K.H., Lee N., Won J.H., Song H.Y. 2023. The Effects of Iron Deficiency on the Gut Microbiota in Women of Childbearing Age. Nutrients, 15(3):69.
20. Sharafi P., Dindarloo K., Davoodi S.H., Heidari M., Shamsedini M. 2021. Evaluation of heavy metals carcinogenesis due to fish consumption in Bandar Abbas City. Journal of Preventive Medicine, 8(2):16-24.
21. Singh N., Kumar A., Gupta V.K., Sharma B. 2018. Biochemical and molecular bases of lead-induced toxicity in mammalian systems and possible mitigations. Chemical Research in Toxicology, 31:1009e1021.
22. Solgi E., Beigzadeh-Shahraki F. 2019. Accumulation and Human Health Risk of Heavy Metals in Cultured Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss) Form Different Fish Farms of Eight Cities of Chaharmahal and Bakhtiari Province, Iran. Thalassas: An International Journal of Marine Sciences, 35:305-317.
23. Tahsini H, Alizadeh M, gavilian H. 2019. Evaluation of Heavy Metals Concentration and Its Consumption Risk in Trout Fish (Oncorhynchus Mykiss). Journal of Environmental Health Engineering, 6(2):187-196. (In Persian).
24. Varol M., Kurt Kaya G., Raşit Sünbül M. 2019. Evaluation of health risks from exposure to arsenic and heavy metals through consumption of ten fish species. Environmental Science and Pollution Research, 26(32):33311-33320.
25. Vos T., Abajobir A.A., Abate K.H., Abbafati C., Abbas K.M., Abd-Allah F., Abdulkader R.S., Abdulle A.M., Abebo T.A., Abera S.F. 2017. Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 328 diseases and injuries for 195 countries, 1990–2016: A systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2016. Lancet, 390:1211-1259.
26. Witkowska D., Joanna S., Karolina C. 2021. Heavy Metals and Human Health: Possible Exposure Pathways and the Competition for Protein Binding Sites. Molecules, 26(19):6060.
27. Yua B., Wang X., Dongc K.F., Xiaoc, G., Ma D. 2020. Heavy metal concentrations in aquatic organisms (fishes, shrimp and crabs) and health risk assessment in China. Marine Pollution Bulletin, 159:1115050.
28. Zhong L., Dong A., Feng Y., Wang X., Gao Y., Xiao Y., Zhang J., He D., Cao J., Zhu W., Zhang S. 2020. Alteration of Metal Elements in Radiation Injury: Radiation-Induced Copper Accumulation Aggravates Intestinal Damage. Dose Response, 18(1):1559325820904547.
29. Zurawski D.V., McLendon M.K. 2020. Monoclonal Antibodies as an Antibacterial Approach Against Bacterial Pathogens. Antibiotics, 9:155.
