تحلیل داستانهای معاصر فارسی بر اساس الگوی کنشگران و مربع معنایی گرمس با تکیه بر داستانهایی از ساعدی، درویشیان و م.ا.بهآذین
الموضوعات : جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)گلستان احمدی 1 , شاهپور شهولی کوه شوری 2 , امیدوار عالی محمودی 3
1 - گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد ایذه، دانشگاه آزاد اسلامی، ایذه، ایران.
2 - گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد ایذه، دانشگاه آزاد اسلامی، ایذه، ایران.
3 - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایذه
الکلمات المفتاحية: مربع معنایی, گرمس, غلامحسین ساعدی, علی اشرف درویشیان, م.ا.به آذین,
ملخص المقالة :
روایتشناسی گرمس از جمله نظریههاییست که سعی دارد به الگوهایی که متن بر اساس آنها نظام یافته دست یابد. گرمس در مرحلۀ اول با تعیین دستور زبان روایت ساختارهای حاکم بر اثر را مشخص میکند و سپس مناسبات درون متنی این نشانهها را که برسازندۀ نظام و ساختار اثر است، تبیین میکند تا از خالل آنها معنای اثر را به دست دهد. در این پژوهش به بررسی الگوهای روایی داستانهای رئالیستی در داستان ترس و لرز از غالمحسین ساعدی، بیالون از مجموعۀ آبشوران علی اشرف درویشیان و دختر رعیت از محمود اعتمادزاده با تکیه بر نظریۀ گرمس پرداخته شده است. هدف از انجام این پژوهش، تطبیق ساختاری برخی از داستانهای معاصر با نظریه گرمس و مربع معنایی وی و تحلیل برخی وجوه معناهای اجتماعی این آثار است. نتایج پژوهش نشانگر انسجام روایی این آثار و تطبیق آنها با مربع معنایی گرمس و حضور تکرارها و تقابلهای واژگانی است که گفتمان اصلی و پنهان متن را به پیش میبرد و موجب بازنمایی برخی از ابعاد جامعهشناسانه و انسانشناسانۀ آنها میشود.
منابع
۱.آل داود، علی؛ سمیعی گیلانی، احمد، سید حسینی، رضا (۱۳۹۰ ). فرهنگ آثار ایرانی اسلامی، ج۳، تهران: سروش.
۲.احمدی، بابک، (۱۳۷۰)، ساختار و تاویل متن، تهران: مرکز.
۳.اسکولز، رابرت. (۱۳۹۷)، درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمۀ فرزانه طاهری، تهران: انتشارات آگه
۴.اعتماد زاده محمود.(به آذین، م. ا.)(۱۳۴۲)، دختر رعیت، چاپ دوم، تهران: انتشارات نیل.
۵.پراپ، ولادیمیر.(۱۳۶۸)، ریخت شناسی قصههای پریان، ترجمه فریدون بدرهای، تهران: انتشارات توس.
۶.تایسن، لیس. (۱۳۸۷)، نظریه های نقد ادبی معاصر، مترجم:مازیار حسین زاده و فاطمه حسینی، ویراستار: دکتر حسین پاینده، تهران: نگاه امروز.
۷.تولان، مایکل. (۱۳۸۳)، روایتشناسی درآمدی زبانشناختی انتقادی، ترجمۀ فاطمه نعمتی و فاطمه علوی، تهران: سمت.
۸.درویشیان، علیاشرف. (۱۳۵۸)،آبشوران، تهران: یار محمد.
۹.ساعدی، غلامحسین .(۱۳۷۷)، ترس و لرز، تهران: قطره.
۱۰.شعیری، حمیدرضا.(۱۳۹۷)، مبانی معناشناسی نوین، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی.
11- _________.(۱۳۹۲ )،تجزیه و تحلیل معناشناختی گفتمان. تهران: سمت.
۱۲.شعیری، حمیدرضا و ترانه وفایی.(۱۳۸۸ ).راهی به نشانه معناشناسی سیال با بررسی مورد ققنوس نیما، تهران: علمی و فرهنگی
۱۳.کالر، جاناتان.(۱۳۸۸)، بوطیقای ساختگرا: ساختگرایی، زبانشناسی و مطالعۀ ادبیات، مترجم کوروش صفوی، تهران: مینوی خرد.
۱۴.گرمس، آلژیرداس ژولین.(۱۳۸۹)، نقصان معنا، ترجمه حمیدرضا شعیری، تهران: نشرعلم.
۱۵.میرعابدینی، حسن (۱۳۶۸)، صدسال داستان نویسی در ایران،تهران: نشر چشمه.
1. Ale Davoud, Ali; Samiei Gilani, Ahmad, Seyed Hosseini, Reza (1390). Culture of Islamic Iranian works, vol.3, Tehran: Soroush.
2. Ahmadi, Babak, (1370). Text structure and interpretation, Tehran: Markaz.
3. Darvishian, Ali Ashraf. (1358). Abshooran, Tehran: Yar Mohammad.
4. Etemad Zadeh , Mahmoud. (Beh Azin, M. A.) (1342), Dokhtare Raeiyat, second edition, Tehran: Nil Publications.
5. Greimas, Algirdas Julien.(1974). Semiotigu, in grande Encyclopedie Larousse.
6. Germes, Algirdas Julin. (2008). Loss of meaning, translated by Hamidreza Shaeiri, Tehran: Nashre Elm.
7. Hebert, L.(2011).Tools for Text and image analysis:An introduction to applied semantics. Translated from the French version by julie Tabler, RimousKi:Universitè du Quèbec à RimousKi.
8. Kaler, Jonathan. (2008), Constructivist Boutique: Constructivism, Linguistics and the Study of Literature, translated by Koorosh Safavi, Tehran: Minooye Kherad.
9. Mir Abedini, Hassan (1368). One hundred years of fiction writing in Iran, Tehran: Cheshme Publishing.
10. Propp, Veladimir. (1368). Morphology of Fairy Tales, translated by Fereydoun Badrei, Tehran: Toos Publications.
11. Scholes, Robert. (1397). An introduction to structuralism in literature, translated by Farzaneh Taheri, Tehran: Agah Publications.
12. Saedi, Gholamhossein. (1377), Tars and Larz, Tehran: Ghatreh.
13. Shaeiri, Hamidreza. (2017), Basics of Modern Semantics, Tehran: Organization for the Study and Compilation of Humanities Books.
14- _________ (2012), semantic analysis of discourse. Tehran: Samt.
15. Shaeiri, Hamidreza and Taraneh Vafaei. (2008). A way to fluid semantics by examining the case of Phoenix by Nima, Tehran: Elmi Farhangi.
16. Tyson, Lis. (1387). Theories of contemporary literary criticism, translator: Maziar Hosseinzadeh and Fatemeh Hosseini, editor: Dr. Hossein Payandeh. Tehran: Negahe Emruz.
17. Tolan, Michael. (1383). Critical Linguistic Narratology, translated by Fatemeh Nemati and Fatemeh Alavi, Tehran: Samt.