بررسی شاخص های تنوع‌‌زیستی گونه‌‌های زراعی و ارتباط آن با ویژگی‌‌های اجتماعی- اقتصادی مزارع خانوادگی در شهرستان بندرانزلی

الموضوعات : بوم شناسی گیاهان زراعی

سمیه شیرازی ¹ , کوروس خوشبخت ² , هادی ویسی ³

1 - دانشجوی دکترای اگرواکولوژی، پژوهشکده‌ی علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
2 - دانشیار، پژوهشکده‌ی علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
3 - استاد، پژوهشکده‌ی علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 06 الثلاثاء , صفر, 1445 تاريخ التأكيد : 06 الثلاثاء , صفر, 1445 تاريخ الإصدار : 09 الأربعاء , رمضان, 1442

الکلمات المفتاحية: کشاورزی پایدار, حفظ محیط زیست, باغ کشت, تنوع زراعی, گونه های بومی,

ملخص المقالة :

مزارع خانوادگی با حفاظت از غنای گونه‌ای، محلی مناسب برای حفاظت از تنوع زیستی کشاورزی در جهت استفاده‌ی پایدار از منابع طبیعی به جهت حفظ محیط زیست هستند. مطالعه‌ی تنوع زیستی گونه‌های مزارع خانوادگی با این هدف ‌که تا چه حد تحت تاثیر عوامل فردی، اجتماعی- اقتصادی کشاورزان و نیز خانواده‌هایشان قرار می گیرند، انجام شد. در این مطالعه از 84 مزرعه خانوادگی در 10 روستا، اطلاعات مربوط به مزارع در قالب پرسشنامه، به صورت مصاحبه و مشاهده‌ی مستقیم مزارع، جمع‌آوری شد. بر اساس نتایج، عوامل اجتماعی- اقتصادی و خصوصیات مزرعه، می توانند به عنوان عوامل تاثیرگذار بر شاخص های تنوع زیستی مزارع، عمل کنند. عوامل سن، تجربه بیشتر مزرعه داری، مشارکت زنان، تعداد اعضاء خانوار، میزان ساعات کار در مزرعه، آگاهی از اهداف کشت گونه‌ها و مساحت خانه و مزرعه، دارای تاثیرات مستقیم و مثبت و عواملی مانند سواد سرپرست خانوار و فاصله‌ی زیاد با مرکز فروش، دارای تاثیرات منفی و معکوس بر تنوع زیستی بوده است. تشویق کشاورزان برای کاشت گونه‌های بیشتر در مزارع، بهره‌برداری مناسب از گونه‌های موجود در طبیعت جهت جلوگیری ازآسیب به محیط‌زیست، آموزش به کشاورزان جهت انجام تناوب زراعی و کشت مخلوط برای کنترل آفات و بهبود باروری خاک در جهت حفظ و گسترش تنوع‌‌زیستی، توصیه می شود.