توزیع مکانی کربنات کلسیم معادل با روشهای زمین‌آماری در خاک‌های منطقه آچاچی میانه
الموضوعات : بوم شناسی گیاهان زراعی
1 - گروه خاکشناسی
دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
واحد میانه
دانشگاه آزاد اسلامی
میانه، ایران
الکلمات المفتاحية: زمین‌آمار, تغییرات مکانی, کریجینگ, عکس فاصله وزنی, کربنات کلسیم معادل, میان‌یابی,
ملخص المقالة :
تغییرات ساختاری خاک، دربرگیرنده ی تغییرات مشخص و تدریجی خصوصیات آن به عنوان تابعی از فیزیوگرافی، ژئومورفولوژی و مجموعۀ برهم کنش های عوامل خاک سازی است. حتی پس از طبقه بندی و یا پهنه بندی خصوصیات مختلف خاک و نمایش آن ها در قالب واحدهای نقشه، واحدهای مربوط در درون خود، کاملاً همگن نبوده، تغییرات مکانی قابل توجهی را نشان می دهند. هدف از این پژوهش، ارزیابی کارآیی شماری از روش های رایج درون یابی به منظور تخمین و پهنه بندی یکی از ویژگی های کیفی و تأثیرگذار خاک های منطقه و ایران یعنی کربنات کلسیم معادل در اراضی زراعی پایاب سد آیدوغموش بخش آچاچی واقع در شهرستان میانه بود. بدین منظور تعداد 62 نمونه خاک سطحی از عمق 30-0 سانتیمتری به صورت تصادفی جمع آوری و مورد تجزیه آزمایشگاهی قرار گرفت. بعد از بررسی نرمال بودن داده ها اقدام به ترسیم واریوگرام تجربی همسانگرد و تحلیل نتایج واریوگرافی گردید. روش های زمین آماری کریجینگ و معکوس فاصله وزن دار به منظور درون یابی و پهنه بندی آهک خاک به کار گرفته شدند. مدل های نمایی، گوسی و کروی بر تغییرنماهای تجربی برازش داده شدند. سپس برای ارزیابی روشهای میان یابی از روش ارزشیابی متقابل و چهار معیار میانگین خطای مطلق، میانگین خطای اریب، ریشه میانگین مربعات خطا و ضریب تبیین استفاده شد. نتایج نشان داد که در تخمین آهک خاک و تغییرات آن، روش کریجینگ بر روش معکوس فاصله وزن دار ارجحیت داشت چون مقدار میانگین خطای مطلق در آن برابر 86/1% بود و همچنین در این روش مدل نمایی، بیشتر از سایر مدل ها از ساختار مکانی قوی تری برخورداربود. بنابراین براساس نتایج این پژوهش که با در نظر گرفتن بهترین روش میان یابی، نقشه پهنه بندی کربنات کلسیم منطقه مورد مطالعه را به دست داده است، می توان استفاده از روش زمین آمار را در مدیریت دقیق خاک های آهکی منطقه برای استفاده بهینه از آن ها پیشنهاد داد.
_||_
