خصوصیات جوانه‌زنی بذر گیاه دارویی قدومه تحت تأثیر تیمارهای مختلف شکست خواب

الموضوعات : بوم شناسی گیاهان زراعی

علیرضا گنجعلی ¹ , مجید آجرلو ² , عباس خاک‌سفیدی ³

1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه زابل زابل، ایران
2 - هیأت علمی گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه زابل زابل، ایران
3 - عضو هیأت علمی گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه زابل زابل، ایران

تاريخ الإرسال : 13 الأربعاء , جمادى الأولى, 1436 تاريخ التأكيد : 16 الخميس , محرم, 1437 تاريخ الإصدار : 10 الأحد , صفر, 1437

الکلمات المفتاحية: شبه هورمون, تر ترکیبات بازدارنده, خواب درون‌زاد, دوره خفتگی, محرک‌ شیمیایی,

ملخص المقالة :

بذر اغلب گونه‌های دارویی به جهت سازگاری اکولوژیکی با شرایط محیطی دارای انواع خواب می‌باشند. بنابراین، شناخت عوامل اکوفیزیولوژیکی مؤثر بر خواب و ایجاد شرایط بهینه برای جوانه‌زنی بذر گیاهان دارویی جهت تولید و پرورش آن‌ها امری ضروری است. جهت ارزیابی اثر تیمارهای مختلف بر جوانه‌زنی بذر قدومه، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و چهار تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل خیساندن بذور در نیترات پتاسیم 2/0 و 1/0% به مدت 48 ساعت، آب معمولی به مدت 24 ساعت، محلول کربونیل دیامید (اوره) به مدت 48 ساعت و آب مقطر (شاهد) بودند. بیشترین درصد (88%) و سرعت (92/0 بذر در روز) جوانه‌زنی در اثر اعمال تیمار آب معمولی به مدت 24 ساعت قابل دسترسی است. خیساندن بذور در آب سبب کاهش تشکیل موسیلاژ در اطراف بذر قدومه و افزایش چشمگیر درصد و سرعت جوانه‌زنی گردید. در مجموع، خواب بذر در گونه قدومه از نوع فیزیولوژیکی می‌باشد که علت آن به‌خاطر وجود مواد بازدارنده روی پوسته یا داخل کیسه جنین است. بنابراین مناسب‌ترین و کارآمدترین تیمار برای شکست خواب فیزیولوژیک بذر گیاه قدومه، خیساندن بذور در آب معمولی به مدت 24 ساعت می‌باشد.