تأثیر میزان و روش مصرف هورمون تری اکانتانول بر عملکرد و اجزای عملکرد دو توده محلی نخود

الموضوعات : بوم شناسی گیاهان زراعی

علی باقرزاده چهارجویی ¹ ( گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران )
مصطفی حجتیان فر ² ( پژوهشگر ارشد، مدیر عامل شرکت زیست فناوری شب تاب و دانش‌آموخته کارشناسی ارشد گروه بیوتکنولوژی کشاورزی و به نژادی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران )

تاريخ الإرسال : 03 الأحد , ذو القعدة, 1442 تاريخ التأكيد : 03 الأحد , ذو القعدة, 1442 تاريخ الإصدار : 26 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1441

الکلمات المفتاحية:  عملکرد زیستی,  تنظیم کننده‌ی رشد,  توده کرمانشاهی,  محلول پاشی,

ملخص المقالة :

به منظور بررسی تأثیر هورمون محرک رشد تری اکانتانول بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه نخود، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایشی شامل میزان مصرف هورمون در چهار سطح صفر، 5، 10 و 15 میلی گرم در لیتر، روش مصرف در دو سطح مصرف برگی و خاکی و دو توده محلی نخود ( توده مشهد و توده کرمانشاهی)، هر یک در 24 گلدان می باشند. در این پژوهش صفاتی مانند ارتفاع بوته، تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در نیام، وزن صد دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک نخود بررسی گردید. نتایج نشان داد که تأثیر اثرات ساده میزان مصرف هورمون تری اکانتانول و روش مصرف بر اکثر صفات، اثر معنی داری نداشتند. همچنین، اثر ساده نوع توده نخود در هیچکدام از صفات معنی دار نشد. در بررسی اثرات متقابل دوگانه میزان مصرف هورمون، روش مصرف و نوع توده نخود، تقریبا تمامی صفات به استثنای تعداد دانه در نیام (تمام اثرات متقابل دوگانه) و وزن صد دانه (اثر متقابل روش مصرف × نوع توده نخود) معنی دار شدند. در بررسی برهمکنش سه گانه اثرات متقابل، تمامی صفات دارای اثر معنی دار بودند که بیشترین عملکرد در تیمار مصرف 15 میلی گرم در لیتر و روش مصرف برگی و در شرایط استفاده از توده نخود مشهد بدست آمد که در مقایسه با تیمار شاهد، 45% افزایش عملکرد صورت گرفت. این افزایش عملکرد در اثر مصرف هورمون به ویژه در غلظت بالا بوده و اثر مستقیمی بر اندام های هوایی داشته که عمدتاً به دلیل کاهش ریزش گل ها، غلاف ها و برگ ها موجب افزایش اجزای عملکرد می شود. نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از هورمون تری اکانتانول از طریق اثرات مثبت بر فعالیت های متابولیکی، موجب افزایش عملکرد گیاه شده که می توان با انتخاب رقم مناسب کشت با توجه به مناطق آب و هوایی مناطق مختلف، انتظار عملکرد حداکثری محصول مورد نظر را داشت.