بررسی تغییرات پارامترهای کمی و کیفی چاههای آب شرب روستاهای رباط کریم و مقایسه آن با استاندارد آب شرب ایران
الموضوعات : Environment Pullotion (water and wastewater)سحر مسکرا 1 , سیده هدی رحمتی 2 , حمیدرضا فردانش 3
1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار گروه مهندسی محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران. *(مسوول مکاتبات)
3 - دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: آب شرب, پارامترهای کمی و کیفی, چاه.,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: در بسیاری از روستاهای شهرستان رباط کریم نظیر روستاهای حسین آباد، شهرآباد، الارد وانجم آباد طي سنوات گذشته با مشکل شديد کم آبي مواجه شده اند، مسلما استفاده حداکثری و بهینه از چاه های موجود به عنوان يك راهکار مناسب بسیار حائز اهمیت است، همچنین فراهم سازی امکان ارائه راهکاری مناسب جهت کاهش هزينه های مصروف که به صورت اتلاف سرمايه می باشد و اثرات مخرب کمي و کیفي بر چاه و منابع آب شرب دارد را خواهد داشت. ضمنا باید به نقش پر اهمیت پارامتر های کمی و کیفی منابع آب شرب و تاثیر آن اشاره کرد، زیرا عدم پایش و مقایسه با استاندارد های آب شرب خود می تواند منشاء ایجاد یا تشدید سایر آلودگی ها باشد، از این رو هدف این تحقیق شناسایی وضعیت کیفیت آب شرب استخراجی از چاه های شهرستان رباط کریم می باشد.
روش بررسی: در این مرحله از چاه های آب روستاهای شهرستان رباط کریم نمونه برداری انجام شد. جامعه آماری این پژوهش بررسی حداقل ۶ چاه در روستاهای رباط کریم شامل: ۳ چاه بالای ۱۰ سال و ۲ چاه زیر ۵ سال و حداقل یک چاه جدیدالحفر بود. روش نمونه گیری نیز به شکل نمونه برداری از آب خام این چاهها جهت انجام اندازه گیری برای پایش پارامترهای کمی و کیفی آب شرب مورد استفاده قرار گرفت، که این روند در دو فاز میدانی و جمع آوری اطلاعات از منابع و مواخذ و سایتهای علمی مرتبط با موضوع صورت پذیرفت.
یافته ها: در سال ۱۳۹۶ غلظت کدورت در چاه شهرآباد به علت استقرار چاه در کنار مسیل و زهآب سیاه آب از سوی دیگر و وجود لایههای رسی در دیواره چاه سبب شده است که پتانسیل افزایش غلظت کدورت در این چاه دور از انتظار نباشد. روند غلظت سختی (TH) در نواحی شمال غرب (محدوده شهرآباد- ایلات) و جنوب شرق (محدوده شهرستانک- وهن آباد و علیآباد) به علت وجود لایههای کلسیم (Ca) و منیزیم (Mg) و حاکمیت لایههای گچی- مارنی (سولفات کلسیم) سبب شده است که غلظت انحلال این لایهها در سفرههای آبی و افزایش غلظت کلسیم، منیزیم، میزان سختی در این مناطق روند افزایشی را نشان دهد. بر همین اساس با توجه به افزایش غلظت کل جامدات محلول در این محدودهها غلظت TDS و به پیروی از این شرایط غلظت EC نیز افزایشی می باشد.
بحث و نتیجه گیری: در محدوده شهرآباد به علت قرارگیری چاه در مجاورت روستا، احتمال ورود فاضلابهای خانگی و افزایش غلظت نیترات در این محدوده قابل توجیه است. همچنین در سالهای ۹۶ و ۹۷ پارامترهای فیزیکی نظیر EC، TDS و TH تا حدودی در روستاهای نواحی شمال غربی شهرآباد و انجم آباد و مناطق جنوب شرقی شهرستانک، وهن آباد و حکیم آباد به علت شرایط تبخیری زمین شناختی از غلظت بالاتری برخوردار میباشد. با توجه به شرایط حاکم بر محدوده روستاهای شمال غرب روستاهای رباط کریم در محدوده انجم آباد تا شهرآباد از حفر چاه به منظور آینده نگری تامین آب شرب در این منطقه بهتر است اجتناب شود.
