مقایسه وصل و فصل در زبان فارسی و عربی و بیان اشتراکات و اختلافات آن

الموضوعات : مطالعات نقد ادبی

حسن سعادت فر ¹ , عالیه یوسف فام ² , علیرضا باقر ³

1 - دانشجوی دکترای گروه زبان و ادبیات فارسی ، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 12 الأحد , شوال, 1445 تاريخ التأكيد : 14 السبت , محرم, 1446 تاريخ الإصدار : 18 السبت , ربيع الأول, 1446

الکلمات المفتاحية: وصل, فصل, اشتراکات, اختلافات,

ملخص المقالة :

وصل و فصل به عنوان یکی از مباحث مهم علم معانی از اهمیت زیادی در بلاغت برخوردار است، با این وجود در زبان فارسی به آن، کمتر توجه شده است. پژوهش حاضر با فرضیه عدم مقایسه دقیق موضوع وصل و فصل و کثرت اشتراکات آن در علم معانی زبان فارسی و زبان عربی و با هدف تبیین اختلافات و اشتراکات موجود، به مقایسه آن در زبان فارسی و عربی پرداخته و سعی کرده شناخت دقیق‌تری از وصل و فصل در زبان فارسی و عربی ارائه کند. این پژوهش، به روش کتابخانه‌ای و با شیوه تطبيقي – تحلیلی انجام شده است.پرسش اصلی تحقیق این است که در زبان فارسی و عربی وصل و فصل از چه ویژگی‌ها، اختلافات و اشتراکاتی برخوردار است؟ اما در خصوص جدید بودن و پیشینه تحقیق باید گفت که آثار محدودی همچون معالم البلاغة و درر الادب وجود دارند که به مقایسه موضوعات علم معانی در زبان فارسی و عربی پرداخته‌اند ولی در آنها نظرات مختلف علمای بلاغت پیرامون یک موضوع، نیامده است. نتیجه نهایی این پژوهش، عبارت است از این است که بسامد اشتراکات نسبت به اختلافات بیشتر است.

 

المصادر:

قرآن، ترجمه الهی قمشه‌ای، قم، انتشارات دار الحکمۀ،.
آق اولی، عبد الحسین(حسام العلماء).(1315). درر الأدب در فن معانی، بیان ، بدیع.
جارم، علي، امين مصطفي.( 1995 م). البلاغة الواضحة و دليل البلاغة الواضحة، قم،دار الثقافة للطباعة و النشر .
خواجه شمس‌الدين محمد حافظ.(1371). دیوان، به اهتمام جهانگير منصور، چاپ چهارم، تهران، انتشارات آگاه.
رجائي، محمد خليل.(1372). معالم البلاغه در علم معاني وبيان و بديع، شیراز، انتشارات دانشگاه شیراز.
زاهدي، جعفر.(1346). روش گفتار (علم البلاغه) در فن معاني، بيان، بديع، مشهد، دانشگاه مشهد.
سعدي مصلح الدين.(1379). گلستان، به كوشش،خليل خطيب رهبر، 1جلد، چاپ دوازدهم، تهران، انتشارات صفي عليشاه.
همو.(1353). شرح بوستان، خزائلی، محمد، چاپ دوم، انتشارات جاویدان.
شميسا، سيروس.(1374). معاني، چاپ سوم، یک جلد، تهران، ميترا.
عاکوب عیسی علی و الشتیوی علی سعد.(1993م). الکافی فی علوم البلاغة العربیة المعانی البیان البدیع ، الجامعة المفتوحة.
عتیق، عبدالعزیز.(1420هـ/2009م). علم المعانی، چاپ اول. بیروت ـ لبنان، دار النهضة العربیة،.
علوی مقدم، محمد و اشرف زاده، رضا.(1386). معانی و بیان، تهران، سمت.
مراغی، احمد مصطفی.(1422). علوم البلاغة البیان، المعانی و البدیع، چاپ چهارم، بیروت، دار الکتب العلمیة.
ناصر خسرو، ابومعین.(1357). دیوان، به اهتمام محقق، مهدی، مینوی، مجتبی، چاپ اول، تهران، انتشارات موسسه مطالعات اسلامی، دانشگاه مک گیل کانادا – مونترال شعبه تهران.
هاشمي، احمد.(1371). جواهر البلاغة، چاپ چهارم، مركز نشر مكتب الاعلام الاسلامي.
همو.(1380). جواهر البلاغة ، ترجمه ی محمد خورسندي و حميد مسجد سرائي، چاپ دوم، نشر فيض.