پروار بره های با ابعاد دنبه کوچک و مقایسه آنها با دنبه بزرگتر بر عملكرد رشد صفات لاشه بره‌هاي نژاد گوسفند لري
الموضوعات : فصلنامه زیست شناسی جانوری
بهروز یاراحمدی
1
,
محسن محمدی ساعی
2
,
میرحسن بیرانوند
3
,
امین کاظمی زاده
4
1 - بخش تحقیقات علوم دامی مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
2 - بخش تحقیقات علوم دامی مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
3 - بخش تحقیقات علوم دامی مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
4 - بخش تحقیقات علوم دامی مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
الکلمات المفتاحية: بره‌هاي نژاد لري, دنبه کوچک, خصوصيات پرواري, ضریب تبدیل خوراک, صفات لاشه,
ملخص المقالة :
این مطالعه باهدف پروار بره‌های با دنبه كوچك در مقایسه با بره‌هاي با دنبه بزرگ بر عملکرد رشد و صفات لاشه بره‌های نژاد گوسفند لری انجام شد. به‌منظور انجام اين پروژه، تعداد 30 رأس برۀ نر بر اساس اندازه دنبه انتخاب شدند. بره‌ها با وزن حدود 30 کیلوگرمی و سن سه ماه از شیرگیری، انتخاب و به دو گروه 15 رأسی تقسیم شدند. بره‌های گروه آزمایشی شامل بره‌هایی كه عرض دنبه آنها بين 5/19-5/15 سانتي‌متر و طول دنبه 22-17 سانتي‌متر بوده و گروه شاهد تمام بره‌هایی که دنبه آنها دارای عرض بیش از 5/19 سانتي‌متر و طول دنبه 22 سانتي‌متر بودند. در پايان ميزان افزايش وزن روزانه، خوراک مصرفي و ضريب تبديل خوراک اندازه‌گيري شد. در انتهاي مرحله پروار 90 روز تعداد 8 رأس از هر گروه دنبه كوچك و دنبه بزرگ توزين و ذبح شدند و صفات لاشه اندازه‌گیری شد. با استفاده از آزمون t مستقل مقایسه دو گروه انجام شد. نتايج نشان داد بالاترين افزايش وزن روزانه در بره‌های با دنبه کوچک با ميزان 210 گرم در روز و كمترين افزايش وزن روزانه مربوط به بره‌های با اندازه دنبه بزرگتر با ميزان 182 گرم در روز بود. ضریب تبدیل خوراک در بره‌های با دنبه کوچک در مقابل بره‌های با اندازه دنبه بزرگتر (21/7 در مقابل 35/8) وضعیت بهتری داشت. بالاترين راندمان لاشه، وزن لاشه سرد و گرم، درصد قطعات لاشه و درصد گوشت لخم مربوط به بره‌های دنبه كوچك بود. ازنظر چربي كل لاشه، بين دو گروه تفاوت معني‌دار وجود داشت و بره‌هاي دنبه كوچك با 29/17درصد كمترين و دنبه بزرگ‌ها با 63/23 درصد بيشترين چربي كل لاشه را داشتند. بین بره‌های دنبه کوچک و بره‌های شاهد از نظر درصد گوشت لخم معني‌دار (05/0p <) و طول لاشه، درصد استخوان و سطح مقطع عضله راسته معني‌دار نشد (05/0p >). نتایج نشان داد قیمت هر كيلوگرم افزايش وزن به‌ازای خوراک مصرفی برای بره‌های با دنبه کوچک 65/13 درصد ارزان‌تر از بره‌های با دنبه بزرگتر بوده و از این نظر، ارزش اقتصادی بالاتری داشتند. بر اساس نتايج به‌دست‌آمده، بره‌هايي با اندازه دنبه كوچك به علت ضريب تبديل خوراک مناسب، افزايش وزن روزانه بالاتر و صفات لاشه مناسب‌تر به همراه هزينه توليد هر كيلوگرم افزايش وزن و لاشه پائين‌تر جهت پروار قابل توصيه است.
1. Abdel – Moneim A.Y. 2009. Use of live body measurements for prediction of body and carcass cuts weights in three Egyptian breeds of sheep. Egyptian Journal of Sheep and Goat Sciences, 4:17-32.
2. Attai N., Ben Hamoud, M. 2004. Relationships among carcass composition and tail measurements in fat-tailed Barbarine sheep. Small Ruminant Research, 53:151-155.
3. Chegni A.R., Yarahamdi B., Mansouri, H. 2006. Comparison of the efficiency and characteristics of Lori lamb carcass in the conditions before entering the pasture, after leaving the pasture and fattening. Proceedings of the Second Congress of Animal and Aquatic Sciences of the country, 66-68.
4. Dalvand M. Banabazi M., Sadeghi Panah A., Chegni A.R., Vatankhah, M. and Yarahamdi, B. 2019. Registration and monitoring of Lori sheep population. Final report of research project, No. Frost 57927 Agricultural Research, Education and Promotion Organization.
5. Daniyali A. 1996. Investigating the effects of different levels of energy and protein on the growth characteristics and quality and quantity of Sanjabi male lamb carcasses, Master's Thesis, University of Tehran.
6. Deputy for the improvement of livestock products in Lorestan province. 2022. Report on the performance of the Deputy of Livestock Affairs of Lorestan province in 2022. Organization of agricultural jihad of Lorestan province.
7. Farzad A. 1996. Investigating the effect of live weight on carcass quality of Balochi fattening male lambs. Proceedings of the first sheep and goat research seminar, Iran's Animal Science Research Institute, 44-53.
8. Hosseini V.S.M., Miraei-Ashtiani S. R., Pakdel A., Moradi Shahrebabak H. 2014. Selection and validation of parameters in multiple linear and principal component regression for prediction fat-tail weight. Animal Sciences Journal, 27(104):91-100.
9. Kazemian H., Hasni S., Samadi F., Mohammadi A. 2022. Examining the appearance dimensions of tail and the effect of environmental factors on fat tail traits in Khorasan Kurdi sheep, the 6th National Innovation Conference in Agriculture, Animal Sciences and Veterinary Medicine, Tehran.
10. Khaldari M. 2009. Challenges and strategies of sheep carcass quality in Iran. The first seminar on improving the quality and quantity of livestock and poultry carcasses, University of Tehran.
11. Khaldari M., Azarfar A., Pahlavan, R. 2020. The size of fat tail does not have an effect on growth performance and carcass characteristics in Lori-Bakhtiari lambs. Small ruminant research, 187:106088.
12. Kianzad M.R. 2005. Comparison of carcass composition of Iranian fat-tailed sheep. Asian-Australian Journal of Animal Science, 18(9):1348-1352.
13. Manafi A.Q., Imam Juma Kashan N., Salehi A., Afzalzadeh A. 2005. Investigating the growth and carcass characteristics of lambs resulting from the crossbreeding of the Zandi breed with Zel. Research and Construction, 38:56-60.
14. Mohapatra A., Shinde A.K. 2018. Fat-tailed sheep-an important sheep genetic resource for meat production in tropical countries: an overview. Indian Journal of Small Ruminants, 24(1):1-17.
15. Mousavi S., Amanlou S.H., Manem, M., Abbasi M.A. 2005. The effect of fattening duration on the carcass characteristics of Afshari male lambs. Proceedings of the second research seminar on sheep and goats, Iran Animal Science Research Institute, 755-762.
16. Negussie E. Rottmann O.J. Pirchner F. Rege J.E.O. 2003. Patterns of growth and partitioning of fat depots in tropical fat-tailed Menz and Horro sheep breeds. Meat Science, 64(4):491-498.
17. Nourullahi J. 2007. The effect of fattening period on the growth and carcass characteristics of Turkish Qashqai male lambs. Journal of Research and Construction, 75:132-137.
18. NRC. 2007. Nutrient Requirements of Lamb.7th ed, National Academy Press. Washington, DC.
19. Papi N. 2019. Effect of ram on growth performance and biometrics indicators of Shall male lambs in Qazvin province. Journal of Animal Environment, 11(3):29-34.
20. Papi N., Azizi A., Pasandideh R., Rashedi D.A., Sharifi A. 2021.Comparison of growth performance of Shall male lambs from inbreeding and outbreeding in Qazvin region flocks. Journal of Breeding and Improvement of Livestock, 1(2):19 – 29.
21. SAS. 2003. Statistical Analysis Systems. SAS Institute. Cary. NC. USA.
22. Talebi M.A. 2002. Selection for a Reduction in Fat-Tail Size in Lori-Bakhtiari Sheep. Iranian Journal of animal Science, 43(3):401-411.
23. Talebi, M.A. and Edriss M.A. 2002. Effect of fattening period on growth and carcass characteristics in Lori-Bakhtiari male lambs. Journal Agriculture Science and Natural Resources, 2:153-167.
24. Talebi, M.A. 2013. Phenotypic changes of fat in Lori-Bakhtiari fat-tailed sheep. Macedonian Journal of Animal Science, 3(2):1-8.
25. Talebi M.A., Miraei A.S.R., Moradi S. M., Nejati J.A. 2008. Relationship between growth and carcass traits in Lori-Bakhtiari. Journal of Animal Science, 39(1):29-37.
26. Vatankhah, M. and Talebi, M.A. 2008. Genetic parameters of body weight and fat-tail measurements in lambs. Small Ruminant Research, 75:1–6.
27. Vatankhah M., Moradi S.M., Nejati Javarami A., Mirae A.S.R., Tarshizi R. 2016. investigation of tail appearance dimensions and their relationship with tail weight in Lori Bakhtiari sheep. Agricultural sciences and techniques and natural resources, 10(3):455-445.
28. Yarahmadi B. Mohammadi S.M., Chegani A. 2017. Effect of fattening period and fat-tail size fattening performance and carcass characteristics of male Lori lamb. Applied Animal Science. Research Journal, 26: 47-58.
29. Yardimci, M. 2008. Estimation of carcass composition and fat depots by means of subcutaneous adipocyte area and body and tail measurements in fat-tailed Akkaraman lambs. South African Journal of Animal Science, 38: 282-289.
