هنجارگریزی واژه عشق در شعر فروغ فرخزاد

الموضوعات :

محسن ایزدیار ¹ , سارا امین ² , محمد رضا زمان احمدی ³

1 - گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی، ایران
2 - دانشجوی دانشگاه آزاد اراک
3 - گروه زبان وادبیات فارسی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک،ایران

تاريخ الإرسال : 09 السبت , ذو الحجة, 1445 تاريخ التأكيد : 18 السبت , ربيع الأول, 1446

الکلمات المفتاحية: عشق, هنجارگریزی, معنایی, واژگانی, سبکی,

ملخص المقالة :

یکی از نظریات فرمالیست¬ها عدول زبان ادبی از زبان معیار است؛ آن¬ها سبک را بر حسب عدول و خروج از معیارها مطالعه می¬کردند و همین موارد از قدیم مورد توجه ادبای بدیع و بیان بوده است که بر پایه¬ی آن امروزه بحث هنجارگریزی توسعه یافته است؛ و آن¬ها به انواعی چون هنجارگریزی آوایی، لغوی، نحوی و سبکی تقسیم کرده¬اند. شعر معاصر نیمایی، گونه¬ای از هنجارگریزی در مقایسه با شعر کلاسیک و سنتی است. از میان شاعران نوگرا فروغ فرخزاد یکی از موفق¬ترین شاعران معاصر است که در آثار خود به بهترین شیوه واژه¬ی «عشق» را در انواع هنجارگریزی معنایی، واژگانی و سبکی به کار برده است. هنجارگریزی واژه¬ی «عشق» در شعر وی ریشه در زندگی پر تلاطم و دگرگونی بینش او دارد. در پژوهش حاضر بر آن هستیم با توجه به دیوان فروغ با روش تحقیق کتابخانه¬ای و شیوه¬ی تحلیلی – توصیفی هنجارگریزی واژه¬ی عشق را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. نتیجه¬ی پژوهش نشانگر آن است که فروغ ، در مواجهه با عشق بیشتر از هنجارگریزی معنایی بهره گرفته است.

المصادر:

احمدی، بابک.ساختار وتاویل متن، تهران: نشر مرکز، 1388
جعفری، مرتضی، «برسی هنجارگریزی در شعر فروغ فرخزاد»، مجله¬ی علمی – پژوهشی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا، سال 4، شماره 1، 1392، 87-104.
حقوقی، محمد. شعر زمان ما(4)فروغ فرخزاد، ، تهران:انتشارات نگاه، 1387، 39.
داد، سیما. فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: نشر مروارید، 1385، 540.
دستغیب، عبدالعلی. پری کوچک دریایی، تهران: نشر آتیمیس، 1385، 167_70 .
شمیسا،سیروس.کلیات سبک شناسی،تهران:نشر میترا،1388 ،177_ 44 .
شمیسا، سیروس. نگاهی به فروغ، تهران: نشر مروارید، 1401، 258_ 255.
شفیعی کدکنی،محمدرضا،با چراغ وآینه در جستجوی تحول شعر معاصر ایران،تهران: نشر سخن،1390، 568 _ 564 .
صفویی،کورش از زبان شناسی به ادبیات جلد اول :نظم،تهران :شرکت انتشارات سوره مهر،1394، 58-53
طاهباز، سیروس. زنی تنها: زندگی و هنر فروغ فرخزاد، تهران: نشر زریاب،1376 ، 45.
فرخزاد، فروغ. دیوان کامل، تهران: نشر اهورا، 1386، 13-351.
مختاری،محمد،انسان در شعر معاصر،تهران:انتشارات توس،1392، 579.
مختاری،محمد،هفتاد سال عاشقانه،مشهد:نشر بوتیمار،1394 ، 33.
یوسفلو، زهرا؛ دهقان، علی؛ فرضی، حمیدرضا. «هنجارگریزی واژگانی در اشعار هوشنگ ابتهاج و نادر نادرپور»، نشریه بهارستان سخن، سال 11، شماره 26، 1393 ،183-202.