تاثیر دما و رطوبت بذر بر ویژگی¬های جوانه¬زنی بذر و رشد گیاهچه¬های گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.)

الموضوعات :

فرزانه باقری ¹ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)
رسول فخاری ² (بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل،)
پریسا شیخ زاده ³ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)
ناصر زراع ⁴ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)
ماهرخ بلندی ⁵ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)

تاريخ الإرسال : 20 الخميس , رجب, 1445 تاريخ التأكيد : 22 الخميس , ذو القعدة, 1445 تاريخ الإصدار : 07 الثلاثاء , ربيع الأول, 1446

الکلمات المفتاحية: آنزیم‌های آنتی اکسیدان, جوانه‌زنی بذر, طول گیاهچه, گاوزبان اروپایی,

ملخص المقالة :

این پژوهش به منظور بررسی تاثیر دمای نگهداری و رطوبت بذر بر ویژگی¬های جوانه¬زنی، رشد و خصوصیات بیوشیمیایی گیاهچه¬های گاوزبان اروپایی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارهای مورد مطالعه شامل پنج سطح رطوبت بذر (5، 10، 15، 20، 25 درصد)، هشت سطح دمایی (10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سانتی‌گراد) و 12 سطح مدت نگهداری (7، 14، 21، 28، 35، 42، 49، 56، 63، 70، 77 و 84 روز) بود. نتایج نشان داد که با افزایش مدت نگهداری درصد و سرعت جوانه¬زنی و طول گیاهچه کاهش یافت ولی درصد گیاهچه¬های غیرنرمال، فعالیت آنزیم پراکسیداز و محتوای پرولین گیاهچه¬ها افزایش یافتند. بیشترین جوانه¬زنی و رشد گیاهچه در تیمار شاهد و 7 روز پس از نگهداری با رطوبت 10 درصد بذری پس از 7 روز نگهداری حاصل شد. کمترین جوانه¬زنی و رشد گیاهچه 84 روز پس از نگهداری با 15 درصد رطوبت بذری در دمای 15 درجه سانتی¬گراد مشاهده گردید. بیشترین طول گیاهچه در دمای 25 درجه سانتی¬گراد و رطوبت 20 درصد با 7 روز نگهداری بدست آمد. نتایج نشان داد در دمای 25 درجه سانتی¬گراد میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز در اوایل مدت نگهداری (مدت 28 روز نگهداری) بیشترین میزان فعالیت را نشان داد ولی با ادامه تاثیر شرایط نامطلوب طی انبارداری از فعالیت آنزیم به طور معنی¬داری کاسته شد. نتایج نشان داد کمترین میزان پرولین به دمای 15 درجه سانتی¬گراد با سطح رطوبتی 25 درصد و روز 28 انبارداری تعلق گرفت. بطور کلی با افزایش مدت زمان نگهداری و دمای نگهداری کیفیت بذور گاوزبان اروپایی کاهش یافت و از آنجایی که بذر این گیاه حاوی روغن می¬باشد بایستی به انبارداری، زنده¬مانی و حفظ حداکثر کیفیت آن توجه کافی داشت.