رهیافت‌های بررسی شبکۀ معنایی تسلیم در قرآن کریم
الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنیزهرا مولا قلقاچی 1 , بی بی سادات رضی بهابادی 2 , اعلی تورانی 3
1 - دانشجوی دکتری ،علوم قرآن وحدیث،دانشکده الهیات ،دانشگاه الزهرا (س) ،تهران،ایران.
2 - دانشیار گروه علوم قرآن وحدیث ،دانشکده الهیات،، دانشگاه الزهرا(س) ،تهران ،ایران
3 - دانشیار گروه فلسفه وکلام اسلامی ،دانشکده الهیات الهیات ، دانشگاه الزهرا(س)،تهران،ایران
الکلمات المفتاحية: اطاعت, تسلیم, سلم, قرآن کریم,
ملخص المقالة :
تسلیم خدا بودن همراه با ایمان، وظیفه‌ای ضروری بر عهدۀ همگان است. قرآن کریم به تسلیم بودن مؤمنان تا زمان مرگ سفارش مؤکد کرده است و بهترین آیین، در قرآن کریم، تسلیم توأم با کارهای شایسته یاد شده است لذا بررسی آیات این حوزه ضروری می‌نماید. مضامین آیات از یک سو از بسترها و زمینه‌هایی سخن رانده است که سبب نیل انسان به تسلیم و طی درجات آن خواهد شد که عبارتند از: عقیده به توحید، ایمان، تقوا، توجه به نعم الهی و ارجاع امور به خداوند متعال و التفات به علم و حکمت خداوند و از سوی دیگر، لجاجت انسان و فریب شیطان را از موانع رسیدن به تسلیم برمی‌شمرد که می‌تواند آن را در دو گونۀ عوامل درونی و بیرونی احصا نمود. قرآن کریم پیامدهایی نیکویی را پس از نیل انسان به تسلیم برای او یادکرده است که عبارتند از: آرامش، توکل، بهره‌مندی از هدایت، رحمت و بشارت.
آصفی، محمد مهدی، (1385ش)، آرامش، قم، مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی
ابن‌فارس، احمد، (1404ق)، معجم مقاییس اللغه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی
ابن‌منظور، محمد بن‌مکرم، (1404ق)، لسان العرب، بیروت، دارصادر
ازهری،محمد بن‌احمد، (1421ق)، تهذیب اللغه، بیروت، داراحیاء التراث العربی
خلیل بن‌احمد فراهیدی، (1409ق)، العین، قم، نشرهجرت
راغب اصفهانی، حسین بن‌محمد، (1412ق)، مفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالقلم
سبحانی، جعفر، (1385ش)، سیمای انسان کامل در قرآن، قم، مؤسسۀ بوستان کتاب
سبحانی، ناصر، (1387ش)، اسماء الحسنی، تهران، مردم سالاری
----------، (1387ش)، بندگی خدا، تهران، احسان
سید قطب، (1387ش)، فی ظلال القرآن، تهران، احسان
طباطبایی، سید محمد حسین، (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات جامعۀ اسلامی حوزۀ علمیه قم
طبرسی، فضل بن حسن، (1372ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو
طبری، ابو جعفر محمدبن‌جریر،(1412ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفه
طوسی، محمد بن حسن، بی‌تا، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی
فخر رازی، محمد بن عمر، (1385ش)، تفسیر کبیر مفاتیح الغیب، تهران، اساطیر
قرائتی، محسن، (1383ش)، نور، تهران، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن
مصباح یزدی، محمد تقی، (1376ش)، اخلاق در قرآن، قم، مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی
مصطفوی، حسن، (1430ق)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، بیروت، دار الکتب العلمیه
مکارم شیرازی، ناصر، (1374ش)، نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه
