بررسی تاثیر طلاق عاطفی بر روحیه فرزندان و عملکرد خانواده (مورد مطالعه: شهر بوشهر)
الموضوعات : فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتیعلیرضا گلستانی 1 , داریوش رضاپور 2 , سیده حمیده رفائی 3
1 - استادیار، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور بوشهر، بوشهر، ایران
2 - استادیار، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور بوشهر، بوشهر، ایران
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور بوشهر، بوشهر، ایران
الکلمات المفتاحية: طلاق عاطفی, روحیه فرزندان, سلامت روان, عملکرد خانواده,
ملخص المقالة :
با توجه به آسیب‌های طلاق عاطفی و نقش این موضوع بر سلامت روان فرزندان و نیز اهمیت و پیشگیری از مشکلات آن برای فرزندان این خانواده ها دارند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر طلاق عاطفی بر روحیه فرزندان و عملکرد خانواده انجام گرفت. این مطالعه از نوع توصیفی – پیمایشی با هدف کاربردی می باشد. جامعه آماري شامل كليه خانواده هاي ساكن بوشهر در سال 1402 بود. با توجه به جدول کرجسی مورگان و فرمول کوکران حجم نمونه به تعداد 200 خانواده ساکن در شهر بوشهر که طلاق عاطفی در آنها در مراکز مشاوره ثبت شده بود انتخاب شدند. نمونه ها به صورت تصادفی ساده از كليه خانواده هاي دارای سابقه طلاق عاطفی ساكن بوشهر انتخاب و پرسشنامه های پرسشنامه سنجش عملکرد خانواده مک مستر و پرسشنامه روحیه فرزندان بین آنها توزیع گردید. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ اندازه گیری و با توجه به اینکه مقدار آلفا برای همه متغیر‌ها بیشتر از 7/0 بود. به جهت تجزیه تحلیل از نرم افزار SPSS-20 استفاده شد. نتایج نشان داد که طلاق عاطفی بر روحیه فرزندان و عملکرد خانواده تاثیر معناداری دارد. همچنین طلاق عاطفی بر روحیه فرزندان، طلاق عاطفی بر عملکرد خانواده، عملکرد خانواده بر روحیه فرزندان تاثیر داشته و در نهایت وضعیت طلاق عاطفی در بین خانوارهای شهر بوشهر بالاتر از میانگین می باشد. میزان ضریب تعیین 374/0 نشان دهنده میزان تغییرات روحیه فرزندان به وسیله طلاق عاطفی می باشد. همچنین نتایج نشان داد که ضریب استاندارد طلاق عاطفی به میزان 535/0- در پیش بینی عملکرد خانواده تاثیر دارد. با توجه به اثرات طلاق عاطفی و علل و پیامدهای مخرب آن بر بهداشت روانی کودکان و شرایط جسمی و روحی آنها میتوان نتيجه گرفت که زنان و مردان در امر تشکيل خانواده باید دقت و تمرکز کافی برای انتخاب صحيح همسر را داشته باشند.
رمضانی فر، حدیثه؛ کلدی، علیرضا و قدیمی، بهرام (1400). تحلیل عوامل مؤثر بر طلاق عاطفی در زنان متأهل شهرستان تنکابن، زن در توسعه و سیاست، 19(2): 167-191.
جوکار کمال آبادی، مهناز؛ گلستانه، موسی و محمدی، فاطمه (1396). ساخت، تحلیل عاملی و هنجاریابی آزمون طلاق عاطفی. فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده, 12(39): 83-105.
اکبری، ابراهیم؛ پورشریفی، حمید؛ عظیمی، زینب؛ فهیمی، صمد و امیری پیچاکلایی، احمد (1391). اثربخشی گروه درمانی تحلیل رفتار متقابل بر افزایش رضایتمندی، سازگاری، احساسات مثبت، و صمیمیت زوج‌های دارای تجربه طلاق عاطفی، مشاوره و روان درمانی خانواده، 2(4): 455-485.
علوی لواسانی، اکرم السادات و احمدی طهور سلطانی، محسن (1396). همبستگی بدرفتاری در کودکی با طلاق عاطفی: نقش واسطه‌ای سبک‌های دلبستگی، طرحواره‌های ناسازگار اولیه و دشواری درتنظیم هیجان. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت، ۶(۴): 58-49.
عبداله پور، ابراهیم؛ نجات، سحرناز، نوروزیان، مریم و مجدزاده، سید رضا (1389). اجرای فرایند روائی محتــوا در طراحی پرسشنـامه‌ها. مجله اپیدمیولوژی ایران، 6(۴): 74-66.
آزاد، پیمان و رضایی، فرشاد (1395). طلاق و تأثیر آن بر دانش آموزان، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 2(1): 145-161.
لقمان نیا، مهدی؛ ولایتی حسینی، سارا؛ امیریان فرد، طیبه؛ فولادی، فریبا و پاداش، عبدالقادر (1397). تاثیر طلاق عاطفی بر روحیه فرزندان، دومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی ایران، تهران.
باقریان، رضا؛ احمد زاده، غلام حسین و آبادچی، سهیلا (1397). بررسی رابطه بین راهبردهای مقابله‌ای، متغیرهای شخصیتی و ادراک از بیماری در بیماران سکته قلبی. پرستار و پزشک در رزم، ۶(۱۸): 60-53.
جعفرزاده، دنیا؛ شریعتمدار، آسیه و قره‌داغی، علی (1400). توصیف تجربۀ زیستۀ فرزندان والدین دچار طلاق عاطفی. پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی، 10(4): 117-140.
صدوقی، لیلا؛ صلاحیان،افشین و نصرالهی، بیتا (1398). تأثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زوجین متقاضی طلاق. مشاوره کاربردی، 9(1): 111-130.
خاتمی، سید محمد حسین؛ بیان‌فر، فاطمه و طباطبایی، سید موسی (1399). نقش واسطه‌ای قاطعیت جنسی در رابطه‌ی بین خودکارآمدی جنسی و طلاق عاطفی. دوفصلنامه روانشناسی خانواده، 7(1): 107-120.
Shafeai, M. (2020). Predicting the mental health of married women based on individual and family components. Journal of Assessment and Research in Applied Counseling, 2(2): 66-84.
Epstein, N. B., Bishop, D. S., & Levin, S. (1978). The McMaster model of family functioning. Journal of Marital and Family therapy, 4(4): 19-31.
Woodhouse, S., Hebbard, G., & Knowles, S. R. (2018). Exploring symptom severity, illness perceptions, coping styles, and well-being in gastroparesis patients using the common sense model. Digestive Diseases and Sciences, 63(1): 958-965.
Dahraei, H. A., & Adlparvar, E. (2016). The relationship between family functioning, achievement motivation and rational decision-making style in female high school students of Tehran, Iran. International Journal of Humanities and Cultural Studies, 3(2): 456-463.
Şireli, Ö., & Soykan, A. A. (2016). Examination of relation between parental acceptance-rejection and family functioning with severity of depression in adolescents with depression. Anatolian Journal of Psychiatry, 17(5): 403-410.
Lian, C. T. & Yusooff, F. (2009). The Effects of Family Functioning on Self-Esteem of Children. European Journal of Social Science, 9(4):643-650.
Prinstein, M. J., Boergers, J., & Spirito, A. (2001). Adolescents' and their friends' health-risk behavior: Factors that alter or add to peer influence. Journal of pediatric psychology, 26(5): 287-298.
Mattson, E., James, L., & Engdahl, B. (2018). Personality factors and their impact on PTSD and post-traumatic growth is mediated by coping style among OIF/OEF veterans. Military medicine, 183(9): e475-e480.
Pereira-Morales, A. J., Adan, A., Lopez-Leon, S., & Forero, D. A. (2018). Personality traits and health-related quality of life: the mediator role of coping strategies and psychological distress. Annals of general psychiatry, 17(25): 1-9.
Ram, B., & Hou, F. (2003). Changes in family structure and child outcomes: Roles of economic and familial resources. Policy Studies Journal, 31(3), 309-330.
Ramaprabou, V (2014). The effect of family environment on the adjustment patterns of adolescents. International journal of current research and academic review, 2(10): 25-29.
Bassi, M., Cilia, S., Falautano, M., Grobberio, M., Niccolai, C., Pattini, M., ... & Delle Fave, A. (2020). Illness perceptions and psychological adjustment among persons with multiple sclerosis: the mediating role of coping strategies and social support. Disability and rehabilitation, 42(26): 3780-3792.
Febres, J., Rossi, R., Gaudiano, B. A., & Miller, I. W. (2011). Differential relationship between depression severity and patients’ perceived family functioning in women versus men. The Journal of nervous and mental disease, 199(7): 449- 453.
Nassar-McMillan, S., & Niles, S. (2010). Developing your identity as a professional counselor: Standards, settings, and specialties. Cengage Learning.
Shojae, F. S., Afrooz, G. A., & Baghdasarians, A. (2014). Social adjustment of children and degree of marital satisfaction of parents. Bulletion of environment, pharmacology and life sciences, 3(2): 276-279.
Henry, A., Tourbah, A., Camus, G., Deschamps, R., Mailhan, L., Castex, C., ... & Montreuil, M. (2019). Anxiety and depression in patients with multiple sclerosis: The mediating effects of perceived social support. Multiple sclerosis and related disorders, 27(1): 46-51.
Leung, K. K., Chen, C. Y., Lue, B. H., & Hsu, S. T. (2007). Social support and family functioning on psychological symptoms in elderly Chinese. Archives of gerontology and geriatrics, 44(2): 203-213.
