تبیین نقش مؤلفه‌های امنیت بر سطح امید و توسعه اجتماعی شهروندان تهرانی

الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

علیرضا عظیمی ¹ , نیر پیراهری ² , شیده پرنیان ³

1 - دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
2 - استادیار گروه جامعه‏ شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
3 - استادیار گروه جامعه‏ شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

تاريخ الإرسال : 06 الثلاثاء , ذو القعدة, 1445 تاريخ التأكيد : 16 السبت , ذو الحجة, 1445 تاريخ الإصدار : 18 الأحد , محرم, 1447

الکلمات المفتاحية: امید اجتماعی, توسعه اجتماعی, امنیت اجتماعی, اعتماد اجتماعی, مدل‌سازی معادلات ساختاری,

ملخص المقالة :

هدف: امید اجتماعی به‌عنوان حالتی شناختی و همچنین یک احساس، بر اعتماد فرد به قابلیت خود، عملکرد اجتماعی، انتظار یک زندگی خوب و پیشرفت در آینده تأثیر می‌گذارد. از طرفی احساس امنیت در جامعه، یکی از مؤلفه‌های مهم در ایجاد و تقویت امید اجتماعی است. هدف از این تحقیق، تبیین نقش مؤلفه‌های امنیت بر میزان امید اجتماعی به صورت مستقیم و نیز با نقش میانجی اعتماد اجتماعی شهروندان شهر تهران می‌باشد.

روش‌ها: جهت تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری تحقیق، شهروندان تهرانی است که با توجه به فرمول کوکران، 400 نفر به روش تصادفی به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای اندازه‌گیری شامل پرسشنامه‌ای با 40 گویه (متغیرهای امنیت نظامی 7 گویه، امنیت اجتماعی 6 گویه، امنیت جانی 6 گویه، امنیت اقتصادی 9 گویه، اعتماد اجتماعی 6 گویه و امید اجتماعی6 گویه) و طیف پنج گزینه‌ای لیکرت است که روایی محتوای آن با نظر اساتید و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (860/0) تائید شد.

یافته‌ها: تأثیر «امنیت نظامی»، «امنیت اجتماعی»، «امنیت جانی» و «اقتصادی» بر امید اجتماعی مثبت می‌باشد. از سوی دیگر، تأثیر این متغیرها با نقش میانجی اعتماد اجتماعی بر امید اجتماعی بررسی شد که بر این اساس، اعتماد اجتماعی، رابطه بین مؤلفه‌های امنیت و امید اجتماعی را بهبود می‌بخشد.

نتیجه‌گیری: امنیت می‌تواند امید و اعتماد فرد و جامعه به آینده را بهبود بخشد. با افزایش احساس امنیت، افراد می‌توانند بهترین حالات خود را به نمایش بگذارند، در توسعه شخصی و اجتماعی خود پیشرفت کنند و امید اجتماعی را نیز افزایش دهند.

المصادر:

 اَپلروث، اسکات و ادلس، لائورا دسفور (1401). نظریه جامعه‌شناسی کلاسیک و معاصر: متن و قرائت‌ها (ترجمه سلیمان میرزائی راجعونی). تهران: نشر لویه.
 امیرپناهی، محمد، مالمیر، مهدی و شکریانی، محسن (1395). وضعیت‌سنجی امید اجتماعی در ایران (تحلیل ثانویه پیمایش وضعیت اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی). پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، 3(9)، 79-106.
 ترنر، جاناتان اچ. (1397). مسئله عواطف در جوامع (ترجمه محمد رضا حسنی). تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
 تنهایی، علیرضا، آراسته، حمیدرضا، زین‌آبادی، حسن‌رضا و نصری، قدیر (1398). کارکردهای دانشگاه در ارتقای امنیت اجتماعی جمهوری اسلامی ایران (پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه خوارزمی).
 حسنی، محمد (1398). بررسی میزان تأثیرگذاری امنیت اجتماعی بر روی سطح امید به آینده دانشجویان اراک. فصلنامه دانش انتظامی پلیس استان مرکزی، 8(4).
 حسيني اخگر، سیده معصومه، بلالی، اسماعیل و مختاری، مریم (1397). بررسی تطبیقی عوامل مؤثر بر میزان احساس امنیت در میان مردم شهرهای همدان و یاسوج. فصلنامه برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 36(9)، 37.
 حیدری ساربان، وکیل، باختر، سهیلا و خوش‌رفتار، عبدالرضا(1397). تحلیل امنیت اجتماعی و اثرات آن در توسعه گردشگری مورد مطالعه روستای سراب هرسم- شهرستان اسلام آباد غرب. فصلنامه راهبردهای توسعه اجتماعی، 5(3).
 درویشی، فرزاد، محسنی، رضاعلی و مهاجری، اصغر (1400). توسعه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی (مورد مطالعه: شهر تهران). پژوهشنامه نظم و امنیت انتظامی، 14(55)، 223-248.
 دهقانی فیروزآبادی، سید جلال و وهاب پور، پیمان (1391). امنیت هستی‌شناختی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
 رستمی، فرزاد و غلامی حسن‌آبادی، مسلم (1394). امنیت هستی‌شناختی و استمرار مناقشه هسته ای ایران و غرب. سیاست جهانی، 4، 135-165.
 ساعی ارسی، ایرج، سید رنجبر سقزچی، میرمصطفی و بهاری، هادی (1396). بررسی میزان امید به آینده دانشجویان و عوامل اجتماعی مرتبط با آن (مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی). علوم رفتاری (ابهر)، 31، 55 - 76.
 سیدعلی پور، سید خلیل، فرجی راد، خدر و رئیسی، محمد (1398). بررسی رابطه بین مشارکت مدنی و امنیت شهری (مورد مطالعه کلان شهر تهران). فصلنامه پژوهشنامه نظم و امنیت انتظامی، 4(10)، 1-26.
 شیهان، مایکل (1389). امنیت بین الملل (ترجمه سید جلال دهقانی فیروزآبادی). تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
 صفری شالی، رضا و طوافی، پویا (1397). بررسی میزان امید به آینده و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان تهرانی. فصلنامه برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 9(35)، 157-117.
 طاهری دمنه، محسن و کاظمی، معصومه (1399). خوانشی آینده‌پژوهانه از پروبلماتیک امید اجتماعی در ایران. فصلنامه پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران. 9، 3(پیاپی30)، 80-49.
 عبداله خانی، علی (1385). بررسی و نقد نظریه امنیتی ساختن. مطالعات راهبردی، 33، 491-512.
 عشاق خسروشاهی، لیلا، نوابخش، مهرداد، متقی، ابراهیم و هاشم زهی، نوروز (1398). طراحی مدل تبیینی عوامل فرهنگی مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی در شهر کرمان. فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی، 14(40)، 39-72.
 فتوحی اردکان، فرزانه السادات و یزدان پناه، لیلا (1398). واکاوی مفهومی و نظری امنیت و احساس امنیت. مطالعات علوم اجتماعی، 5، 1، 22 - 32
 فرخ نژاد کشکی، داود، محمدی، اصغر و حقیقتیان، منصور (1397). بررسی عوامل جامعه‌شناختی مؤثر در امید به آینده حاشیه‌نشینان تبریز. مطالعات جامعه شناختی شهری، 8، 29، 81-108.
 گیدنز، آنتونی (1380). تجدد و تشخص؛ جامعه و هویت شخصی در عصر جدید (ترجمه ناصر موفقیان). تهران: نشر نی.
 گیدنز، آنتونی (1397). جامعه‌شناسی (ترجمه منوچهر صبوری). تهران: انتشارات نی.
 لک‏زایی، نجف (1389). فلسفه امنیت از دیدگاه امام خمینی (ره). فصلنامه مطالعات راهبردی، 13(49)، 5-28.
 مدنی قهفرخی، سعید (1397). از امید فردی تا امید اجتماعی. مجلّه رشد آموزش در علوم اجتماعی، 77، 16-17.
 مهدی‌زاده، شراره و قاری قرآنی، سیما (1397). عوامل اجتماعی مؤثر بر امید به آینده دانشجویان دانشگاه تهران (ورودی سال 1393). مجلّه مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، 17، 42.
 میرسپاسی، علی (1388). اخلاق در حوزۀ عمومی. تهران: ثالث.
 نوابخش، مهرداد و مقتدرزاده ملکی، احمدعلی (1391). بررسی ابعاد هویتی سه گانه (محلی، ملی و جهانی) در بین جوانان و نقش آن در توسعه فرهنگی استان آذربایجان شرقی. مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 5(1)، 83-95.
 هزار جریبی، جعفر (1390). اﺣﺴﺎس امنیت اجتماعی از منظر توسعه گردشگری. مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 22، پیاپی 42.
 یاریان، سجاد، رهیان، هادی، اصغرنژاد فرید، علی اصغر، واحدی، هلیا، عامری، نازنین فاطمه و دهقان نجم آبادی، مهناز (1398). اثربخشی آموزش امنیت هستی شناختی بر امنیت روانی و اضطراب وجودی سالمندان. سالمندشناسی، 3، 4، 1-10.
 Akhter, N., Bambra, C., Mattheys, K., Warren, J., & Kasim, A. (2018). Inequalities in Mental Health and Well-Being in a Time of Austerity: Follow-Up Findings from the Stockton-On-Tees Cohort Study. SSM-Population Health, 6, 75–84.
 Albert, N. M. (2011). Grieving, Hope and Solace: When a Loved One Dies in Christ. ISBN-13978-1936760268
 Davis, O. (2019). What is the Relationship between Benefit Conditionality and Mental Health? Evidence from the United States on TANF policies. J. Soc. Pol., 48(2), 249–269.
 Elcan Kaynak, N. (2022). Meliorism and Social Hope in Pragmatism: Richard Rorty’s Reinterpretations. Odüsobiad, 12(3), 2883-2894
 Evans, B., & Reid, J. (2014). Resilient life: The art of living dangerously. Cambridge: Polity Press.
 Frank, J. D. (1968). The Role of Hope in Psychotherapy. International Journal of Psychiatry, 5, 383-395.
 Guerrieri, V. (2018). The Spatiality of Hope: Mapping Canada’s Northwest Energy Frontier. Globalizations, Retrieved from doi://10.1080/14747731.2018.1534467
 Koopman, C. (2016). Pragmatism as a Philosophy of Hope: Emerson, James, Dewey, Rorty. The Journal Speculative Philosophy, 20(2), 106–116.
 Massumi, B. (2005). Fear (the Spectrum Said). Positions, 13(1), 31–48.
 Mitzen, J. (2004). Ontological Security in World Politics and Implications for the Study of European Security. Paper for the Cidle Workshop, Oslo.
 Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2012). Attachment theory expanded: A behavioral systems approach. In K. Deaux and M. Snyder (Eds.), The Oxford Handbook of Personality and Social Psychology (467–492). Oxford: Oxford University Press.
 Robin, C. (2016). Against the politics of fear. Retrieved January 1, 2018, from https://www.jacobinmag.com/2016/12/against-politics-fear-trump-republicans-organizing-change
 Simpson, J., Albani, V., Bell, Z., Bambra, C., & Brown, H. (2021). Effects of social security policy reforms on mental health and inequalities: A systematic review of observational studies in high-income countries.
 O’Toole, W., Luke, D. S., Semmens, T., Brown, D. J., & Tatrai, A. (2019). Security Theory Process, Definitions, Tools, and Techniques (7). Oxford: Goodfellow.
 Wrangel, C. T. (2019). Biopolitics of Hope and Security: Governing the Future through US Counterterrorism Communications. Globalizations, 16(5), 664-677.