مسؤولیت کیفری اطفال و نوجوانان در فقه و حقوق ایران و انگلیس
الموضوعات : فقه و مبانی حقوق اسلامی
نسیم صغیرى
1
(
دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشگاه تهران، ایران. (نویسنده مسؤول)
)
الکلمات المفتاحية: کودکان و نوجوانان, مسوولیت کیفری, اقدامات پیشگیرانه, اقدامات حمایتی, صلاحیت دادگاه¬ها,
ملخص المقالة :
مقاله حاضر جهت بررسی سیاست کیفری ایران و انگلستان درخصوص مسؤولیت کیفری اطفال با هدف آشنایی با تدریجی یا دفعی بودن مسؤولیت کیفری اطفال، آشنایی با فرایند تحقیق، تعقیب و رسیدگی به جرائم اطفال و نیز آشنایی با واکنش این دو نظام حقوقی به جرائم افراد مذکور است. در سیاست تقنینی ایران در مجازاتهای تعزیری مسؤولیت کیفری تدریجی از 9 سال به عنوان سن شروع مسؤولیت کیفری نقصان یافته و 18 سال به عنوان سن شروع مسؤولیت کیفری کامل می‌باشد و در جرائم حدی و قصاص مسؤولیت کیفری دفعی بر مبنای سن بلوغ، پذیرفته شده است. در سیاست کیفری انگلستان، مسؤولیت کیفری تدریجی در تمام جرائم با ملاحظه سن 10 سال به عنوان سن شروع مسؤولیت کیفری نسبی پذیرفته شده است. تأکید بر دادسرای ویژه اطفال و نوجوانان در سیاست تقنینی ایران و حق مداخله دادستانی در امر تحقیق و تعقیب در تمام موارد در نظام حقوق انگلستان؛ همچنین تجویز دستگیری اطفال در هر دو نظام حقوقی با وجود جهات اشتراک و اختلاف و صلاحیت محاکم تخصصی در رسیدگی به جرائم اطفال در دو نظام حقوقی، از نتایج این تحقیق است. از منظر واکنش نسبت جرایم اطفال در هر دو نظام شاهد رویکردهای کیفرزدایی، وسیاست ارفاقی هستیم که البته تنوع پاسخهای کیفرزدایی در نظام حقوقی انگلستان باعث شده است که امکان برقراری تناسب جرم و مجازات برخلاف حقوق ایران، به نحو مطلوبتری میسر باشد
فهرست منابع
آقائی‌نیا، حسین. (1389). جرایم علیه اشخاص و جنایات. تهران: انتشارات میزان.
اردبیلی، محمدعلی. (1401). حقوق جزای عمومی. جلد اول و دوم، تهران: انتشارات میزان.
باهری، محمد. (1381). تقریرات درس حقوق جزای عمومی. دانشگاه، تهران، تهران: انتشارات رهام.
حرعاملی، محمدبن حسین. (1409-1412 ق). وسائل‌الشیعه الی تحصیل مسائل‌الشریعه. قم.
خالقی، علی. (1401). آیین دادرسی کیفری. جلد اول، تهران :انتشارات شهر دانش.
خمینی (ره)، روح‌الله. (1363). رهبر انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران. تحریرالوسیله. قم: مکتبه الاعتماد.
دادبان، حسن. (1390). تقریرات درس حقوق جزای عمومی. نیمسال دوم، دانشگاه تهران.
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. (1377). کودک آزاری از نگاه فقه، قم:پگاه حوزه.
ساولانی، اسماعیل. (1396). آیین دادرسی کیفری. جلد اول، انتشارات دادآفرین.
طارمی، محمدحسین. (1389). جرم‌شناسی فقهی و حقوق کودک آزاری. قم: پگاه حوزه.
گرامی، محمدعلی. (1375). پژوهش در بلوغ دختران. کیهان اندیشه، ش 66، خرداد و تیر، صص 3-9.
گلپایگانی، آیت‌الله سید محمدرضا. (ره). (1414 هـ.ق). الدرالمنضود فی احکام الحدود. قم:دار القرآن الكريم.
گلدوزیان، ایرج. (1391). بایسته‌های حقوق جزای عمومی. تهران: انتشارات میزان.
محقق حلی. (1408 ق). شرایع‌الاسلام فی مسائل الحلال والحرام قم: موسسه اسلامیان.
میرسلیم، سید مصطفی. (1375). دانشنامه‌ی جهان اسلام. بنیاد دائره‌المعارف اسلامی.
ولیدی، محمدصالح. (1373). حقوق جزای عمومی. جلد سوم، تهران: نشر داد.
Cirprian, D., (2009). Children's Rights and the minimum age of criminal responsibility: A global perspective, 1st ed, London.
Alston, Philip., Tobin, J., (2005). Children's Rights: law and practice 2nd ed, London.
Bates, Ph. (2002). Children's Right in practice, 4th ed, London.
Youth Justice and Criminal Evidence Act 2019.
