بررسی فقرستیزی در حکمت‌های نهج‌البلاغه و مقایسة آن با گلستان سعدی با تکیه بر حکایت جدال سعدی با مدعی
الموضوعات :طاهره جعفری 1 , ثریا رازقی 2 , مهرانگیز اوحدی 3 , مریم مجیدی 4
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: فقرطلبی, مناظره, موانع رشد, پیوند ادبیات و دین,
ملخص المقالة :
کتاب شریف نهج‌البلاغه، به عنوان به عنوان مفسر قرآن و یکی از میادین تبلور فرهنگ اسلامی، همواره انسان را به بهره مندی از مواهب الهی و کسب روزی حلال دعوت کرده و هرگز فقر را نعمت و ارزش به حساب نیاورده است. اما در مقابل، عده‌ای با بهانه قراردادن تقدیر و قضا بر کار و کوشش عمومی، پشت پا زده‌اند و عده‌ای دیگر نیز برای رسیدن به امیال خود، این رویکرد را تایید کرده‌اند. درک عمیق سعدی از این مهم و تأثیرپذیری وی از حقایق الهی نهج‌البلاغه موجب شده که وی، طولانی‌ترین حکایت از کتاب گلستان را به صورت خاص به مناظرة گفتمان فقرستیزی و فقرطلبی، اختصاص دهد. با توجه به تأثیر آموزه‌های دینی، در نگارش گلستان و شباهت‌های بسیار آن با آثار دینی به ویژه حکمت‌های نهج‌البلاغه، این مقاله به بررسی فقرستیزی در حکایت «جدال سعدی با مدعی» در کتاب گلستان و مقایسة آن با حکمت‌های نهج‌البلاغه، پرداخته و از این راه مفاهیم و مضامین مشترک را استخراج نموده است. این نوشتار از نوع توصیفی تحلیلی و هدف از ضرورت آن هم‌افزایی در نیروی اثر و پیوند بیشتر ادبیات و دین می‌باشد. نتایج این مقایسه نشان می‌دهد که هر دو اثر فقر را یکی از مهم‌ترین موانع رشد فردی و اجتماعی می‌داند و شکرگزاری، قناعت، پاکدامنی، صدقه، احسان و بخشش را از راهکارهای فقرستیزی می‌شمارد. به گونه‌ای که در پاره‌ای از اوقات سعدی توانسته است اساس فقرستیزی را بدون هیچ تفاوتی فهم و مشابه با حکمت‌های نهج‌البلاغه بیان کند
1. Holy Quran#
2. Hosseini, Seyyed hadi (2009) Phenomenology of poverty and development. Mashhad: Khorasan Advertising Office.#
3. Hakimi, Mohammad Reza and Mohammad Ali (2004) Hayat Tehran: our reason#
4. Khosravi Hosseini, Seyed Gholamreza (1996) Translation and research of the vocabulary of Quranic words, Tehran: mortazavi Publications.#
5. Shahidi, Seyyed Jaafar (1989) Nahj al-Balagha. Tehran: Scientific and Cultural Publications.#
6. Raghab Esfahani, Hossein (1991) Vocabulary of Quranic words. Syria: Dar al-Alam.#
7. Shoairi, Tajuddin (1984) Jame Al-Akhbar Qom: Razi.#
8. Qaraeti, Mohsen (1995) Interpretation of light Tehran: Cultural Center of Lessons from the Qur'an.#
9. Forughi, Mohammad Ali (1996) Koliat Saadi Tehran: Milad.#
10. Qaraeti, Mohsen. Interpretation of light (2011) Tehran: Cultural Center of Lessons from the Quran#
11. Kolaini, Abu Jafar Mohammad bin Yaqhub (1986) Al-Kafi Tehran: Darul Ketab al-Islamiya.#
12. Majlesi, Mohammad Baqher. (1986). Behar al-Anwar al-Jama'e leder al-Akhbar al-Imaam al-Atahar (peace be upon them). Beirut: Al-Wafa Institute.#
13. Motahari, Morteza. (1990) Sairi in Nahj al-Balaghe Tehran: Sadra.#
14. Ebrahimi, Ebrahim and Torabi, Zainab (2014) "Comparative study of the culture of contentment in the Holy Quran, Boostan and Golestan" Quranic literary studies third year Volume 2, pp 24-44.#
15. Ahmadvand, Mohammad and Shamai, Mahsa and Moinifard, Behnaz (2017) "Life style in Golestan Saadi" Development of social science education. Volume 20, No. 3, pp. 47-51.#
16. Parnian, Musa-Vahsini Iriiraki, Seyed Arman. (2011) "Saadi economic orders in Bostan and Golestan" "Research journal of educational literature" Vol. 16, pp. 159-188#
17. Hosseini, Maryam (2004), "Structural analysis of the story of Saadi's fight with the claimant in the expression of wealth and Darvish" Two quarterly journals of Persian language and literature research new period, Vol 3, pp 79-69.#
18. Dezfulian, Mohammad Kazem (2001) "Poverty and disbelief in mystical literature" Addendum to the Journal of the Faculty of Literature and Human Sciences, University of Tehran pp 183-195.#
19. Toghyani Esfarjani, Ishaqh. (2005), "The mutual influence of literature and culture" No. 228 and 227, pp. 97-94#
20. Askari, Mohammad Mahdi and Ghafoorzadeh, Hossein (2009) "Examination of the concept of poverty from the perspective of the Qur'an and the traditions of the Imams of Athar (peace be upon them)" Studies of Quran and Hadith. Volume 5, No. 1, pp. 89-123.#
21. Mousazadeh, Hossein Ali and Seyed Sadeghi, Seyed Mahmoud Vahmidi, Seyed Jafar (2014) "Effects of generosity and miserliness in Golestan and Bostan Saadi" Specialized quarterly analysis and criticism of Persian language and literature texts. Volume 7, No. 25, pp. 185-207.#
22. Moulai, Mohammad. (2012). "Getting to know the economic thoughts of Imam Ali (peace be upon him) in Nahj al-Balagha. Quarterly Journal of Nahj al-Balagha Researches" first year, vol. 4, pp. 109#
