تدوین، ارزیابی و پالایش مقیاس برنامه‌ریزی برای دستیابی به اهداف: کاربرد مدل پاسخ مدرج نظریه پاسخ سوال در ساخت آزمون

الموضوعات :

محمد احمدی ده قطب الدینی ¹ , ولی الله فرزاد ²

1 - گروه روان شناسی و علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد انار، ایران
2 - عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی

تاريخ الإرسال : 22 الأحد , شعبان, 1442 تاريخ التأكيد : 10 الجمعة , جمادى الأولى, 1445 تاريخ الإصدار : 29 الإثنين , رجب, 1444

الکلمات المفتاحية: نظریه پاسخ سوال, تحلیل عاملی اکتشافی, مقیاس برنامه ریزی جهت دستیابی به اهداف, مدل پاسخ مدرج,

ملخص المقالة :

این مطالعه با هدف طراحی، ارزیابی و پالایش مقیاس برنامه‌ریزی جهت دستیابی به اهداف آینده بر پایه نشانگرهای انجمن مشاوران مدرسه آمریکا انجام گرفت. به این منظور از بین دانش‌آموزان متوسطه دوم شهرهای سیرجان و رفسنجان در سه رشته علوم انسانی، تجربی و ریاضی یک نمونه ( 1030n=) به روش نمونه گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب و مقیاس مورد نظر بر روی آنها اجرا گردید. مقیاس اولیه شامل 48 سوال و 7 عامل که بر روی پیوستار نمره‌گذاری 5 درجه‌ای مقیاس لیکرت طراحی شده بودند که با کاربرد مدل تحلیل مولفه‌های اصلی و مدل پاسخ مدرج نظریه پاسخ سوال، سوال‌های مقیاس تحلیل شد. نتایج نشان داد از 48 سوال اولیه بر حسب نمودار تابع اطلاعاتی سوال، 8 سوال حذف شد، سوال‌های باقی مانده دارای پارامتر شیب در دامنه بین 091/1 تا 899/2 و آستانه طبقات بین 056/0- تا 379/1 بودند. به منظور رواسازی نمرهای عاملی حاصل از فرم بلند و کوتاه آزمون همبستگی بین نمرهای عاملی دو آزمون نشان داد که همبستگی بین دو نمره کلی و نمره مولفه‌های همگی بالای 9/0هستند و نزدیک به 8/96% پاسخ دهندگان در دو فرم آزمون به درستی طبقه‌بندی شده‌اند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت مدل‌های IRT ابزاری سودمند و مناسب برای ساخت، ارزیابی و پالایش ابزارهای اندازه‌گیری کوتاهی است که دارای روایی به اندازه فرم‌های بلند هستند.