تحلیل نظریه استثمار زیست ‌جهان، هابرماس در شکل گیری آلودگی اطلاعات

الموضوعات : پژوهش اجتماعی

حسین نورانی کوتنائی ¹ (دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران [e-mail])
نجلا حریری ² (استاد دانشکده علوم اجتماعی و انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران. (نویسنده مسئول).)
داریوش مطلبی ³ (استادیار دانشکده علوم اجتماعی و انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران)
فهیمه باب الحواِِِئجی ⁴ (دانشیار دانشکده علوم اجتماعی و انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 20 الإثنين , شعبان, 1441 تاريخ التأكيد : 20 الإثنين , شعبان, 1441 تاريخ الإصدار : 25 الأحد , ربيع الثاني, 1441

الکلمات المفتاحية: استثمار زیست ‌جهان, زیست‌‌جهان, هابرماس, آلودگی اطلاعات,

ملخص المقالة :

با تأمل در نظریۀ استثمار زیست‌جهان یورگن هابرماس می‌توان نقش و تأثیر قدرت بر روند جریان آزاد اطلاعات و امکان تغییر زیست‌جهان دانش و شکل‌گیری رابطۀ سلطه‌پذیر و سلطه‌گر را دریافت. هدف این پژوهش تحلیل زیست‌جهان دانش و تأثیر استثمار زیست‌جهان دانش در ایجاد آلودگی اطلاعات بود ،رویکرد این پژوهش کیفی و روش آن نظریۀ زمینه‌‌ای بوده است،شرکت‌کنندگان در پژوهش 20 نفر از اعضای هیأت علمی و متخصصان علوم اجتماعی و علم اطلاعات و دانش‌شناسی بودند که مورد مصاحبۀ عمیق قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس سه روش کدگذاری، شامل کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام ‌‌شد. نظریه‌پردازی زمینه‌ای با استفاده از نرم افزار تحلیل‌های داده‌های کیفی MAXQDA10 انجام شد. یافته های پژوهش نشانگر آن است : مقوله قدرت (ثروت، حکومت، مذهب) با حذف، دستکاری و مانع‌تراشی در جریان آزاد اطلاعات و با تحریف، تخریب و دستکاری اطلاعات و همچنین با وابسته کردن نهادهای اطلاع‌رسانی در پی اثرگذاری بر تولید دانش و روند پژوهش است تا با اسطوره‌سازی واقناع‌گری شهروندان موجب آن شود که استثمار زیست‌جهان به واقعیت تبدیل شود، در هزاره سوم، سانسور هوشمندانه به شکل پنهانی با بهره گرفتن از فن‌آوری‌های نوین به شکل هوشمندانه با جعل، تحریف و تکرار بسآمد یک پیام عملاً موجب محدودیت در بازیابی و اشاعۀ اطلاعات و درنتیجه، مخدوش کردن مدیریت دانش و در نهایت نشر اطلاعات آلوده می‌گردد،با اطلاع‌رسانی هدایت‌شده توسط قدرت‌های تمامیت‌خواه، مراکز اطلاع‌رسانی از ماهیت وجودی خود دور می‌شوند و با فراگیری این اطلاعات آلوده و سوگیرانه، شاهد شکل‌گیری پدیدۀ توهمِ دانایی در جامعه خواهیم بود.