نقش حمایت اجتماعی بر عملکرد خانواده زندانیان(مطالعه موردی خانواده‌های زندانیان تحت پوشش در تهران)
الموضوعات : پژوهش اجتماعیعنایت اسلامی اندارگلی 1 , علی‌اصغر عباسی اسفجیر 2 , منوچهر پهلوان 3
1 - دانشجوی دکتری رشته جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی بابل، بابل، ایران
2 - دانشیار گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی بابل، بابل، ایران
3 - استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی بابل، بابل، ایران
الکلمات المفتاحية: عملکرد خانواده, حمایت اجتماعی, نهادهای حمایتی و انجمن حمایت زندانیان,
ملخص المقالة :
این پژوهش نقش حمایت اجتماعی انجمن حمایت زندانیان بر عملکرد خانواده‌های زندانیان را مورد بررسی قرار داده است. اهداف تحقیق سنجش نقش خدمات معیشتی، حرفه‌آموزی، تربیتی، مشاوره‌ای و درمانی بر عملکرد خانواده‌ی زندانیان است و مدل‌های گوناگون حمایت اجتماعی شامل تاثیر مستقیم و غیرمستقیم، بحران خانواده‌ی زندانی هیل و انواع حمایت اجتماعی هاوس مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق از نوع پژوهش ترکیبی، مبتنی بر پیمایش و پرسشنامه در بخش کمّی و بحث متمرکز گروهی بر اساس طوفان مغزی و مصاحبه‌های اکتشافی در فاز کیفی است. ابزار کمّی شامل پرسشنامه‌ی محقق‌ساخته خدمات انجمن حمایت زندانیان و پرسشنامه‌ی سنجش عملکرد خانواده اپشتاین است. اعتبار ابزارها مبتنی بر اعتبار نظری و تحلیل عاملی و پایایی پرسشنامه‌ها مبتنی بر تکنیک پایداری درونی و آلفای کرونباخ تایید گردید. جامعه‌ی آماری بخش کمّی شامل همه‌ی خانواده‌های تحت پوشش خدمات انجمن حمایت زندانیان در استان تهران (3314 خانواده) است که تعداد 384 خانواده به‌عنوان نمونه‌ی آماری مبتنی بر نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب گردید. جامعه آماری بخش کیفی نیز شامل کارکنان، مددکاران و مدیران زندان است و از روش تحلیل مضمون به‌منظور استخراج یافته‌ها استفاده گردید. یافته‌های کمّی نشان داد خدمات معیشتی، حرفه‌آموزی، تربیتی، مشاوره‌ای و درمانی بر عملکرد خانواده‌ی زندانیان تاثیرگذاری متوسطی دارد امّا این مداخلات کفایت لازم برای رفع نیازهای خانواده‌های زندانیان را ندارد. یافته‌های کیفی نشان داد خانواده‌های زندانیان متاثر از بحران‌های اقتصادی و فقدان سرپرست خانوار، نیازمند حمایت اجتماعی نهادهای حمایتی هستند و ضرورت دارد با استفاده از یک بانک اطلاعاتی فراگیر و جامع نسبت به برطرف‌سازی نیازهای اساسی این طیف و پیوند مجدد آن‌ها یا اجتماع اقدام شود.
_||_
