جامعه شناسی تقسیم کار خانگی در سیره معصومین (ع)
الموضوعات : پژوهش اجتماعی
حمیدرضا فاتحی
1
(
عضو هیأت علمی و دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ایران، تهران، fatehi@riau.ac.ir
)
سیدمحمد ثقفی
2
(
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشیار، ایران، تهران،
)
امیرمسعود امیرمظاهری
3
(
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، استادیار، ایران، تهران، (نویسنده مسئول)
moh.saqafi_nejad@iauctb.ac.ir
)
الکلمات المفتاحية: تقسیم کار خانگی, تحلیل گفتمان, توزیع قدرت در خانواده, حضور اجتماعی زن, سیره معصومین,
ملخص المقالة :
تقسیم کار خانگی به معنی تفکیک وظایف براساس جنسیت در خانواده، تابع قواعدی از ارزش ها و هنجارهای اجتماعی است. با افزایش حضور زنان در عرصه های مختلف اجتماعی، بحث از جنسیت، تقسیم کار خانگی و رابطه آن با حضور اجتماعی زنان در ارزش های دینی، به طور جدی مطرح است. هدف این پژوهش شناخت همه جانبه تقسیم کار خانگی با توجه به بافت اجتماعی زمان معصومین با مقایسه نسبت به قبل از آن است. روش در این پژوهش، تاریخی و از نوع اکتشافی و توصیفی است و داده ها کیفی است. مبنای تحلیل داده ها، تحلیل گفتمان است. گفتمان هم به عنوان صورتی خاص از زبان و هم صورتی خاص از تعامل اجتماعی، در سه سطح، تحلیل اجتماعی، شناخت اجتماعی و ابعاد گفتمان، به توصیف تقسیم کار خانگی در سیره معصومین و مقایسه با دوره قبل از اسلام، می پردازد. ارزش تقسیم کار خانگی، جنسیت و تقسیم کار خانگی از نظر وظایف حقوقی زن و شوهر ناشی از ویژگی های فطری و غریزی و نحوه انجام وظایف حقوقی و اخلاقی آنها ناشی از یادگیری و فرهنگ حاکم بر خانواده و جامعه، تقسیم کار خانگی و حضور اجتماعی زن، حضور اجتماعی زنان در صدر اسلام و چند جانبه بودن تقسیم کار خانگی در سیره معصومین نسبت به دوره قبل از اسلام، محورهای اصلی این پژوهش می باشند. بافت اجتماعی، بایدها و نبایدها، نوع نگرش و ارزش های اجتماعی و فرهنگی، با گفتمان تقسیم کار خانگی و بالعکس، ارتباط پیچیده و چند جانبه دارند و تغییر و یا اصلاح در هر کدام، در سایر ابعاد اثر گذار است.
_||_
