رهیافتی نوین در حسابداری مدیریت: مدل اولیه اتصال سست، چارچوبهای نظری مکمّل و مدل عملیاتی اتصال سست مبتنی بر عناصر شناختی- فرهنگی و هنجاری
الموضوعات :
سینا شهیدی
1
,
محسن امینی خوزانی
2
,
اعظم سروی
3
,
میثم عرب‌زاده
4
,
مریم عطار اسدی
5
1 - دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران
2 - استادیار، گروه مهندسی مالی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استادیار، گروه حسابداری، واحد گلپایگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گلپایگان، ایران
4 - دانشیار، گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.
5 - استادیار، گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
الکلمات المفتاحية: کلیدواژه‌ها: مدل اولیه اتصال سست, مدل عملیاتی اتصال سست, نظریه وابستگی به منابع, حسابداری مدیریت.,
ملخص المقالة :
هدف: هدف پژوهش حاضر تشریح نظریه اتصال سست و مدل عملیاتی آن با تمرکز بر نظریه وابستگی به منابع، مبانی نظری پشتوانه مدل اولیه اتصال سست و چارچوبهای نظری مکمّل است.
روش: پژوهش حاضر با رویکرد مروری، که با ایجاد هم‌افزایی، موجب ایجاد ادراکات جدید، عمیق‌تر و وسیع‌تر از پدیده مورد مطالعه می‌‌شود، جنبه‌های عملیاتی اتصال سست، نظریه‌های پنج‌گانه اورتون و ویک، چارچوبهای اصلی مکمّل نظریه اتصال سست و نیز رویکردهای چندبُعدی در سیستم‌های مدیریت عملکرد، در راستای عملیاتی شدن اتصال سست را مورد بحث و بررسی قرار داده است.
یافته‌ها: محققان با افزودن نظریه‌های پنج‌گانه شامل نظریه علیّت، گونه‌شناسی، اثرات مستقیم، اثرات غیرمستقیم، و نظریه جبران به نظریه وابستگی به منابع، مدل اولیه نظریه اتصال سست را طرح‌ریزی نمودند. همچنین برای حرکت از مدل اولیه اتصال سست به سمت یک مدل عملیاتی و در نتیجه ایجاد نوآوری و بهبود عملکرد و پایداری بلند‌مدت در یک سیستم، یک مدل عملیاتی از اتصال سست، با پشتوانه چارچوبهای نظری مکمّل پیشنهاد گردید.
نتیجه‌گیری: سیستم‌های مدیریت عملکرد با الهام از چارچوبهای نظری مکمّل و الحاق به مدل اولیه اتصال سست، به نحوی طراحی شده‌‌اند که به طور همزمان مستقل و یکپارچه هستند. اثرات مشاهده شده ایجاد اتصال بر اثربخشی درک شده و نوآوری فرآیند، زمینه را برای بحث در مورد نیاز به هماهنگی و انعطاف‌پذیری در کنترل مدیریت ایجاد می‌کند. از آنجایی که رویکردهای نوین حسابداری مدیریت به دنبال ایجاد ارتباط بین کارایی و نوآوری در راستای تأمین نیازهای مشتریان است، لذا، نظریه اتصال سست به عنوان یک ابزار در حوزه حسابداری مدیریت استراتژیک، میزان و چگونگی ارتباط عناصر شناختی، فرهنگی و هنجاری را با بهره‌گیری از رابطه دیالکتیک بین آن‌ها در یک افق زمانی، مشخص می‌نماید. پژوهش حاضر یک جمع‌بندی و تحلیلی جامع از تحقیقات مختلف در ساخت یک مدل عملیاتی اتصال سست را به تصویر کشیده است.
حسینی، میرابراهیم (1401). تغییر و تحول سازمانی. در: کنفرانس بین‌المللی مدیریت و صنعت، ص1-12.
حقیقی، کفاش؛ مهدی، حاجی پوربهمن؛ مظلومی، نادر؛ مومنی، مصطفی (1394). مدل‌سازی قابلیت نوآوری سازمانی. مدیریت سازمان‌های دولتی، 3(4)، ص 27-40.
ذوالفقاری، مهدی؛ عشوری خطیبی، نگین (1397). تاثیر گزارشگری مسئولیت اجتماعی (CSR) بر موفقیت رقابتی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، 1(2)، ص 54-67.
زارعی، آرمان (1392). نهادگرایی جدید جامعه‌شناختی؛ رهیافتی برای تحلیل ثبات و تغییر. روش‌شناسی علوم انسانی، 19(77)، ص 165-193.
شهیدی، سینا؛ امینی خوزانی، محسن؛ سروی، اعظم؛ عرب‌زاده، میثم (1403). نظریه اتصال سست و تحلیل ساختار سازمانی مبتنی بر رویکرد دیالکتیک: رهیافتی نوین در مدیریت جهادی و حکمرانی اسلامی. رهیافت‌های نوین مدیرت جهادی و حکمرانی اسلامی، 4(13)، ص47-76.
طاعتی، روزا؛ ابراهیمی، عبدالحمید؛ سعیدنیا، حمیدرضا؛ علیپور درویشی، زهرا؛ طالقانی، محمد (1402). ارائه مدل مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در حوزه بازاریابی سبز با تاکید بر وابستگی به برند از نگاه مصرف‌کنندگان محصولات ارگانیک با رویکرد داده‌بنیاد. بررسی‌های بازرگانی، 21(118)، ص61-80.
https://doi.org/10.22034/bs.2022.554189.2553
عدنان حسون الخفاجی، امیر؛ بهبودی، امید؛ مرادی، محسن (1402). بررسی تأثیر اشتراک دانش سازمانی بر عملکرد نوآوری با نقش میانجی قابلیت نوآوری و تعدیل‌گری مقیاس شبکه‌سازی و قدرت ارتباط (مورد مطالعه شرکت‌های کوچک و متوسط عراق). مدیریت راهبردی دانش سازمانی، 6(1)، ص23-59.
https://doi.org/10.47176/smok.2023.1568
غلامیان، الهام؛ داودی، سید محمدرضا؛ شریفی قزوینی، محمدرضا (1401). طراحی زنجیره تأمین براساس برنامه‌ریزی تصادفی دو مرحله‌ای میانگین- ارزش در معرض خطر شرطی با امکان تجهیز تأمین‌کنندگان در شرایط اختلال. مدیریت زنجیره تأمین، شماره 76، ص 117-107.
محمدی، امید؛ گیوکی، ابراهیم؛ کبیری، محمدتقی؛ مسلمی، آذر (1401). تبیین مدل شبکه کنشگران مسئولیت اجتماعی در حسابداری از منظر نظام راهبری شرکتی. حسابداری و منافع اجتماعی، 12(4)، ص 87-114.
معصومی، هما؛ سلطانی، حسن؛ بابایی‌نژاد شهرآباد، عباس؛ محمدباقری، مهدی؛ سلاجقه، سنجر (1402). بررسی نقش میانجی سرمایه فکری در رابطه بین قابلیت‌های نوآوری تولیدی، فرایندی و اداری با عملکرد سازمانی در دانشگاه پیام نور شیراز. مطالعات مدیریت و توسعه پایدار، 1(14)، ص121-146.
مهاجر، مینا؛ نژادمقدم زنجانی، نیلوفر (1401). واکاوی حقوقی ارتباط میان مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و مسئولیت مدنی محیط‌زیستی. علوم محیطی، 20(3)، ص105-116. https://doi.org/10.52547/envs.2021.1097
Arango-Vasquez, L. & Gentilin. M. )2021(. Organizational couplings: A literature review. Innovar: Revista de Ciencias Administrativas y Sociales, 31(79), p.151-168.
Baker, G., Gibbons, R. & Murphy, K.J. (2002). Relational Contracts and the Theory of the Firm. The Quarterly Journal of Economics, 117(1), p. 39-84.
Baldwin, C.Y. & Clark, K.B. (2000). Design Rules: The Power of Modularity. The MIT Press publisher. Vol. 1.
Bedford, D.S., Bisbe. J. & Sweeney, B. (2022). The joint effects of performance measurement system design and TMT cognitive conflict on innovation ambidexterity. Management Accounting Research, no. 57, p.100805.
Beekun, R.F. & Glick, W.H. (2001). Organization Structure from a LooseCoupling Perspective: A Multidimensional Approach. Journal of Decision Sciences, no. 2, p. 227-250.
Cabigiosu, A. & Camuffo, A. (2012). Beyond the mirroring hypothesis: Product modularity and interorganizational relations in the air conditioning industry. Organization Science, 23(3),
p. 686-703.
Cameron, K.S. & Whetten, D.A. (1983). Models of the organizational life cycle: Applications to higher education. The Review of Higher Education, 6(4), p. 269-299.
Carr, A.S. & Pearson, J.N. (2002). The impact of purchasing and supplier involvement on strategic purchasing and its impact on firm’s performance. International Journal of Operations & Production Management, 22(9), p. 1032-1053.
Carter, C.R. & Rogers, D.S. (2008), A framework of sustainable supply chain management: moving toward new theory. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management,
no. 5, p. 360-387.
Chatzopoulou, S. (2023). Resilience of the Silo Organizational Structure in the European Commission. Jurnal of Common Market Studies, no. 2, p. 545-562.
Chiang, C. & Chuang, M.C. (2024). Effect of Sustainable Supply Chain Management on Procurement Environmental Performance: A Perspective on Resource DependenceTheory. Journal of sustainability, 16(2). https://doi.org/10.3390/su16020586.
Cohen, M.D., March, J.G. & Olsen, J.P. (1972). A Garbage Can Model of Organizational Choice. Administrative Science Quarterly, 17(1), p. 1-25.
Cummings, L. (1984). Normal accidents: Living with high-risk technologies. Administrative Science Quarterly, 29(4), p.630–632.
Dimaggio, P. (1986). Structural Analysis of Organizational Fields: A Blockmodel Approach. Research in organizational behavior: an annual series of analytical essays and critical reviews, no. 8, p. 335-370.
Dobrzykowski, D.D., Tran, O. & Tarafdar, M. (2010). Value co-creation and resource-based perspectives for strategic sourcing. Strategic Outsourcing an International Journal, 3(2),
p. 106-127.
Elken, M. & Vukasovic, M. (2019). The Looseness of Loose Coupling: The Use and Misuse of “Loose Coupling”. Theory and Method in Higher Education Research, no. 5, p. 53-71.
Froelich, K. (1999). Diversification of revenue strategies: evolving resource dependence in non-profit organizations. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 28(3), p. 246-268.
Grabner, I., Posch, A. & Wabnegg, M. (2018). Materializing innovation capability: a management control perspective. Journal of Management Accounting Research, no. 2, p. 163-185.
Henderson, R.M. & Clark, K.B. (1990). Architectural innovation—the reconfiguration of existing product technologies and the failure ofestablished firms. Administrative Science Quarterly, 35(1), p. 9–30.
Henri, J.F. & Wouters, M. (2020). Interdependence of management control practices for productinnovation: the influence of environmental unpredictability. Accounting, Organizations and Society, no. 7, p. 1-14.
Hillman, A.J., Withers, M.C. & Collins, B.J. (2009). Resource dependence theory: a review. Journal of Management, 35(6), p. 1404-1427.
Hofman, E., Halman, J. & Song, M. (2016). When to Use Loose or Tight Alliance Networks for Innovation? Empirical Evidence. Journal of Product Innovation Management, no.1, p. 1-19.
Honig, B. & Samuelsson, M. (2021). Business planning by intrapreneurs and entrepreneurs under environmental uncertainty and institutional pressure. Technovation, no. 1.p. 1-12.
Klein, B., Crawford, R.G. & Alchian, A.A. (1978). Vertical Integration, Appropriable Rents, and the Competitive Contracting Process. The Journal of Law & Economics, 21(2), p. 297–326.
Kumar, A., Choudhary, S., Garza-Reyes, J.R., Kumar, V., Khan, S.A.R. & Mishra, N. (2023). Analysis of critical success factors for implementing Industry 4.0 integrated circular supply chain – moving towards sustainable operations. Production Planning & Control, no. 10, p. 984-998.
Laguir, I., Gupta, S., Bose, I., Stekelorum, R. & Laguir, L. (2022). Analytics capabilities and organizational competitiveness: unveiling the impact of management control systems and environmental uncertainty. Decision Support Systems, no. 156, p. 113744.
Lechner, C., Frankenberger, K. & Floyd, S.W. (2010). Task contingencies in the curvilinear relationships between intergroup networks and initiative performance. Academy of Management Journal, 53(4), p. 865-89.
Leveson, N., Dulac, N., Marais, K. & Carroll, J. (2009). Moving beyond normal accidents and high reliability organizations: a systems approach to safety in complex systems. Organization Studies, 30(2–3), p. 227-249.
Friedland, R. & Alford, R. (1991). Brining Society Back In: Symbols, Practices, and Institutional Contradictions. The New Institutionalism in Organizational Analysis, University of Chicago Press, Chicago, p. 232-267.
Fritz, L. & Binder, C.R. (2018). Participation as Relational Space: A Critical Approach to Analysing Participation in Sustainability. Research Journal of Sustainability, 10(8), p. 1-29.
https://doi.org/10.3390/su10082853
Galbraith, J. (1973). Designing Complex Organizations. Addison-Wesley, Boston.
Hansen, M.T. (1999). The search-transfer problem: The role of weak ties in sharing knowledge across organization subunits. Administrative Science Quarterly, 44(1), p. 82-111.
Hussain, S.T., Lei, S., Akram, T., Haider, M.J., Hussain, S.H. & Ali, M. (2018). Kurt Lewin’s Process Model for Organizational Change: The Role of Leadership and Employee Involvement: A Critical Review. Journal of Innovation and Knowledge, no. 3, p. 123-127.
Kurgat, L.J. & Aila, F.O. (2021). Effect of Early Supplier Involvement on Supply Chain Performance in Moi Teaching and Referral Hospital in Kenya. Journal of Economics, Management Sciences and Procurement, 1(1), p. 19-31.
Levitin, G. & Hausken, K. (2010). Separation in homogeneous systems with independent identical elements. European Journal of Operational Research, no. 3, p. 625-634.
March, J.G. & Olsen, J.P. (1976). Ambiguity and Choice in Organizations. American Journal of Sociology, no. 84, p. 765-767.
MacCormack, A., Baldwin, C. & Rusnak, J. (2012). Exploring the duality between product and organizational architectures: A test of the “mirroring” hypothesis. Research Policy, 41(8),
p. 1309-1324.
Mosak, H. & Maniacci, M. (1999). Primer of Adlerian Psychology: The Analytic - Behavioural - Cognitive Psychology of Alfred Adler. Routledge.
Novak, S. & Stern, S. (2008). How does outsourcing affect performance dynamics? Evidence from the automobile industry. Management Science, no. 12, p. 1963-1979.
Nunan, D. & Di Domenico, M. (2017). Big Data: A Normal Accident Waiting to Happen? Journal of Business Ethics, 145(3), p. 481-491.
Orton, J.D. & Weick, K.E. (1990). Loosely coupled systems: A reconceptualization. Academy of Management Review, no. 15, p.203-223.
Otley, D. (2016). The contingency theory of management accounting and control: 1980-2014. Management Accounting Research, no. 2, p. 45-62.
Pfeffer, J., Salancik, G.R. (1978). The external control of organizations: Aresource dependence perspective. New York: Harper and Row.
Perkowski, N. (2019). There are voices in every direction’: Organizational decoupling in Frontex. Journal of Common Market Studies, 57(5), p. 1182-1199.
Perrow, C. (1984). Normal Accidents: Living with High-Risk Technologies. Basic Books, New York.
Rikhardsson, P., Rohde, C., Christensen, L. & Batt, C.E. (2021). Management controls and crisis: evidence from the banking sector. Accounting, Auditing and Accountability Journal, no. 4,
p. 757-785.
Rindfleisch, A. & Heide, J.B. (1997). Transaction cost analysis: Past, present and future applications. Journal of Marketing, 61(4), p. 30-54.
Roberts, K. (1990). Some characteristics of high reliability organizations. Organization Science, no. 1, p. 160-177.
Sanchez, R. & Mahoney, J.T. (1996). Modularity, flexibility, and knowledge management in product and organization design. Strategic Management Journal, no.17, p. 63-76.
Scott, W.R. (2001). Institutions and Organizations. 2nd Edition. Sage, Thousand Oaks, p. 21-22.
Shrivastava, S., Sonpar, K. & Pazzaglia, F. (2009). Normal accident theory versus high reliability theory: a resolution and call for an open systems view of accidents. Human Relations, 62(9), p.1357-1390.
Spender, J.C. & Grinyer, P.H. (1996). Organizational renewal. International Studies of Management and Organization, 26(l), p. 17-27.
Spekle, R.F., Van Elten, H.J. & Widener, S.K. (2017). Creativity and control: A paradox - evidence from the levers of control framework. Behavioral Research in Accounting, 29(2), p. 73-96.
Trein, Ph. (2015). How to compare the coordination of policy sectors? Coupling of actors, institutions and policies. University of Lausanne.
Vickery, S.K., Jayaram, J., Droge, C. & Calantone, R. (2003). The effects of an integrative supply chain strategy on customer service and financial performance: An analysis of direct versus indirect relationships. J. Oper. Management, 21(5), p. 532-539.
Weick, K. (1976). Educational organizations as loosely coupled systems. Administration Science Quarterly, no. 21, p. 1-19.
Wong, A. & Sohal, A. (2002). Customers’ perspectives on service quality and relationship quality in retail encounters. Managing Service Quality: An International Journal, no. 12, p. 424-433.
Widyastuti, S., Said, M., Siswono, S. & Firmansyah, D.A. )2019(. Customer trust through green corporate image, green marketing strategy, and social responsibility: A Case Study. European Research Studies Journal, 22(2), p. 83-99.
Williamson, O.E. (1985). The Economic Institutions of Capitalism. Firms, Markets, Relational Contracting. Free Press, New York.
Xie, C., Bagozzi, R.P. & Gronhaug, K. (2019). The impact of corporate social responsibility on consumer brand advocacy: The role of moral emotions, attitudes, and individual differences. Journal of Business Research, no. 95, p. 514-530. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2018.07.043.
Yang, F., Shinkle, G.A. & Goudsmit, M. (2022). The efficacy of organizational control interactions: external environmental uncertainty as a critical contingency. Journal of Business Research,
no. 139, p. 855-868.
Zucker, L.G. (1987). Institutional Theories of Organization. Annual Review of Sociology, no.13,
p. 443-464.
