رقم المقالة : 140302031107781 زيارة : 166 الصفحة: -

نوع المخطوط: ابحاث

ارائه مدل مدیریت زنجیره تأمین سبز با استفاده از پویایی شناسی سیستم

الموضوعات :

مهناز خوانساری ¹ , کیوان شاهقلیان ² , سمیَه نعمتی ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه صنایع، موسسه آموزش عالی دماوند، تهران، ایران
2 - استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران (عهده‌دار مکاتبات)
3 - استادیار، گروه توسعه منابع انسانی، دانشگاه مهر البرز، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 13 الإثنين , شوال, 1445 تاريخ التأكيد : 06 الثلاثاء , ذو القعدة, 1445 تاريخ الإصدار : 12 الثلاثاء , ذو الحجة, 1445

الکلمات المفتاحية: زنجیره تأمین, مدیریت زنجیره تآمین سبز, زیست محیطی, پویایی شناسی سیستم ,

ملخص المقالة :

امروزه یکی از چالش های اصلی پیش روی سازمان ها، یافتن روش هایی برای چرخه تولید است که مطابق با استاندارد های زیست محیطی باشد. لذا بهره گیری از زنجیره تامین سبز بعنوان یک روش مناسب مد نظر قرار گرفته است . توجه به این فلسفه در سازمان ها موجب شده است تا نیروی کار بتواند بهتر بیندیشد، بیافریند و نوآوری کند و از طرفی سرمایه گذاری نیز هدفمندتر شده و در نهایت بهره وری افزایش یابد. اين پژوهش با هدف ارائه مدلی جهت ارزيابي مدیریت زنجیره تأمین سبز و با استفاده از روش پویایی شناسی سیستم انجام شده است. برای این منظور پارامترهای مؤثر در مدیریت زنجیره تأمین سبز شناسایی و ارتباط بین آنها و تأثیرشان بر یکدیگر مشخص گردید. سپس دیاگرام علت و معلولی و دیاگرام جریان مدیریت زنجیره تأمین سبز طراحی و پس از اعتبارسنجی مدل، شبیه‌سازی آن با استفاده از نرم افزار Vensim و در افق زمانی (1405-1395) انجام شد. با توجه به اعتبار سنجی مدل، سیاست‌های مدیریت زنجیره تامین سبز شناسایی و نتایج مقایسه و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

المصادر:

[1] احمدی، سید علی اکبر. افشاری ، محمدعلی . شکاری، حمیده. (1392). ارائه مدلی برای سنجش موفقیت سازمان ها در مدیریت زنجیره تامین سبز با رویکرد انتخاب تامین کننده سبز. پژوهشنامه بازرگانی سال 17 ، شماره 66.
[2] استرمن، جان د.(1398). پويايي شناسي سيستم (تفکر سيستمي و مدل سازي براي جهان پيچيده)، ترجمه: کيوان شاهقليان، شهرام ميرزايي، احمد اصلي زاده، عليرضا سلوک دار، عليرضا زنده باقنده، انتشارات ترمه، چاپ ششم، تهران.
[3] اشراقی، حسن. ( 1387). الگوسازی دینامیكی مهاجرت نخبگان از ایران و ارایه راه كارهایی برای مقابله با آن ،پایان نامه كارشناسی ارشد، دانشكده مدیریت و فناوری های نرم دانشگاه صنعتی مالك اشتر.
[4] اعتزازیان، فراز. اخوان خرازیان، مریم. براتی، مسعود.( 1394). بررسی موانع تکنولوژیکی در مسیر پیاده سازی مدیریت زنجیره تأمین سبز. اولین کنفرانس ملی مدیریت راهبردی خدمات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد .
[5] بست، جان.(1401). روشهاي تحقيق در علوم تربيتي و رفتاري، ترجمة پاشا شريفي و نرگس طالقاني، انتشارات رشد، چاپ یازدهم، تهران.
[6] حافظ نيا، محمدرضا.(1398). مقدمه اي بر روش تحقيق در علوم انساني ، انتشارات سمت، چاپ بیست و یکم، تهران.
[7] حميدي زاده، محمدرضا.(1397). پويايي هاي سيستم، انتشارات دانشگاه شهيد بهشتي،ویراست دوم، چاپ اول، تهران.
[8] خاکی، غلامرضا.( 1382). کار در سازمانی به وسعت تمام زندگی(اشتغال در جامعه اطلاعاتی).مجله اقتصاد و مدیریت،شماره 2 .
[9] دهقان سریزدی، محمد. اولیاء، محمدصالح. (1393). بکارگیری سیستم های دینامیکی برای تحلیل تأثیر مدیریت دانش بر تعالی سازمان، مدیریت تولید و عملیات، دوره پنجم، سال 8، شماره بهار و تابستان.
[10] رحیم زاده، حدیثه. نعمتی، رمضان. امامی، سعید.(1394) . خوشه بندی فازی صنایع استان گلستان بر اساس زنجیره تأمین سبز. سومین کنفرانس بین المللی پژوهش های کاربردی در مدیریت و حسابداری.
[11] شعبانی، مرتضی. علوی، سید علی. مشکینی، ابوالفضل. سلمان ماهینی، عبدالرسول. (1398). ارزیابی و سنجش فضایی محیط زیست شهری با رویکرد شهر سبز (مطالعة موردی: کلان شهر تهران)، پژوهش های جغرافیایی انسانی
[12] سوشیل.(1391). پویایی های سیستم رویکردی كاربردی برای مسائل مدیریتی، ترجمه تیموری ابراهیم، نورعلی علیرضا، ولی زاده نریمان، مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.
[13] صادقی راد، رضا. سطوتی، رویا.( 1393). ارائه روش ترکیبی نوین به منظور معرفی محصول سبز با در نظر گرفتن ویژگی های اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی بازار هدف کارا. کنفرانس بین المللی مدیریت در قرن 21.
[14] صالحی برمی، مونا. رضایی، علی اکبر. نوری کرمانی، علی. (1397). ارزیابی عملکرد زیست محیطی شهرداری تهران بر اساس شاخص های شهر سبز. مطالعات مدیریت شهری، دوره 10، شماره 33.
[15] صمدی، علی حسین. مصلح شیرازی، علی نقی. روحی، آناهیتا. (2011). طراحی یک مدل دینامیک برای صنعت گردشگری در ایران با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم برای افق ایران 1404. فصلنامه علمی-پژوهشی مدلسازی اقتصادی, 6(17).
[16] علوی، سمیه. ارباب شیرانی، بهروز. اسفندیاری، احسان. (1394). بررسی ارتباط یادگیری سازمانی و نوآوری از دیدگاه سیستم های دینامیکی در مركز تحقیقات مهندسی اصفهان، مدیریت تولید و عملیات، دوره 5، پیاپی 8، شماره 1، بهار و تابستان
[17] عندلیب اردکانی، داوود. شمس، سعیده. (1399). شناسایی و مدل سازی توانمند سازی های مدیریت زنجیره تامین سبز در صنایع کوچک و متوسط، کاوش های مدیریت بازرگانی، سال 12، شماره 33.
[18] محقر، علی. هاشمی پطرودی، سید حمید. طلایی، حمید رضا. (1395). مدلسازی پویایی‌ در‌ زنجیره‌ تأمین‌ یک‌ محصول‌ جدید مبتنی‌ بر رویکرد‌ پویایی سیستم. فصلنامه چشم انداز مدیریت صنعتی، 6(24).
[19] محمدبیگی، مسعود. طبیبی، محمدرضا.(1391). توسعه مزیت رقابتی در مدیریت زنجیره تأمین سبز در کسب و کار. همایش دانشگاه کارآفرین. صنعت دانش محور
[20] محمدی، جمال. کنعانی، محمد رضا. (1395). تحلیل وضعیت محیط زیست کلان شهر اصفهان در چارچوب رویکرد شهر سبز. مجله آمایش جغرافیایی فضا، دوره 6، شماره 19.
[21] مهدوی، ایرج. خانی، مهدی. جوادیان، نیک بخش.(1390). شناسایی عوامل موثر بر عملکرد زنجیره تامین و بهبود آن با استفاده از روش پویایی های سیستم. شرکت داروگر.
[22] نقدیانی، حامد. (1395). ارزیابی عملکرد مدیریت زنجیره تأمین سبز و نتایج آن در صنایع پتروشیمی (مورد مطالعه: شرکت پتروشیمی زاگرس). پایانامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
[23] نیازی، علیرضا. نیکبخت، مهرداد.(1393). بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در موانع اجرای مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت پتروشیمی. همایش ملی پژوهش های مهندسی صنایع .
[24] نیک نژاد، مریم.(1390). زنجیره تأمین سبز. فصلنامه زنجره تأمین.
[25] Bhatia, M. S., Gangwani, K. K. (2020). Green Supply Chain Management: Science to Metric Review and Analysis of
Empirical Research. Journal of Cleaner Production. [26] Colicchia, C., Creazza, A., Dallari, F. (2017). Lean and Green Supply Chain Management through Intermodal Transport: Insights from the Fast Moving Consumer Goods Industry The Management of Operations.Vol 28, Issue 4
. [27]
Forrester, J. W. (1997). Industrial Dynamics. Journal of the Operational Research Society, 48(10), 1037-1041. [28] Feng, Y., Zhu, Q., Lai, K.H. (2017). Corporate Social Responsibility for Supply Chain Management: A Literature Review and Bibliometric Analysis. Journal of Cleaner Production, 158, 296-307
. [29] Geng, R., Mansouri, S.A., Aktas, E. (2017). The Relationship between Green Supply Chain Management and Performance: A Meta-Analysis of Empirical Evidences in Asian Emerging Economies. International Journal of Production Economics, 183, 245-258
. [30] Longoni, A., Luzzini, D. M., Guerci, M. (2018). Deploying Environmental Management across Functions: the Relationship
between Green Human Resource Management and Green Supply Chain Management. Journal of Business Ethics. [31] Mojumder. A., Singh, A. (2021). An Exploratory Study of the Adaptation of Green Supply Chain Management in Construction Industry: The Case of Indian Construction Companies. Journal of Cleaner Production, 295: 126400
. [32] Stadtler, H. (2015). Supply Chain Management: An Overview. In: Supply Chain Management and Advanced Planning. Springer, Berlin, Heidelberg, 3-28
. [33]
Sterman, J.D. (2000). Business Dynamics: Systems Thinking and Modeling for a Complex World, McGraw Hill, Boston. [34]
Sterman, J. D. (2006). Learning from Evidence in a Complex World. American journal of public health, 96(3), 505-514. [35] Tseng, M. L., Islam, M. S., Karia, N., Fauzi, F. A., Afrin, S. (2019). A Literature Review on Green Supply Chain Management: Trends and Future Challenges. Resources, Conservation and Recycling, 141: 145-162
. [36] Oliveira, U. R., Espindola, L. S., da Silva, I. R., da Silva, I, N., Rocha, H. M. (2018). A Systematic Literature Review on Green Supply Chain Management: Research Implications and Future Perspectives. Journal of Cleaner Production, 187, 537-561
. [37] Rani, S., Ali, R., Agarwal, A. (2019). Fuzzy Inventory Model for Deteriorating Items in a Green Supply Chain with Carbon Concerned Demand. Theatrical Article, Volume 56, Page 91-12
[38] Zhang, H., Xu, X., Liu, W., Jia, Z. (2019). Green Supply Chain Decision Modeling under Financial Policy with or without Uniform Government Emission Reduction Policy. Managerial and Decision Economics. 41(6): 1040-1056
. [39] Zhu, W., He, Y. (2017). Green Product Design in Supply Chains under Competition. European Journal of Operational
Research.

نص كامل:

شیوه نامه نشریه دانشگاه آزاد قزوین

مجله مدیریت توسعه و تحول 56 (1403)

ارائه مدل مدیریت زنجیره تأمین سبز با استفاده از پویایی شناسی سیستم

مهناز خوانساری1، کیوان شاهقلیان2،*، سمیَه نعمتی3

1دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه صنایع، موسسه آموزش عالی دماوند، تهران، ایران

2 استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران (عهده‌دار مکاتبات)

3استادیار، گروه توسعه منابع انسانی، دانشگاه مهر البرز، تهران، ایران

تاریخ دریافت: 25/08/1402 تاریخ پذیرش نهایی: 25/02/1403

چکیده

واژه‌های اصلی: زنجیره تامین، مدیریت زنجیره تأمین سبز، زیست محیطی، پویایی شناسی سیستم

1- مقدمه

با توجه به سرعت تخریب محیط زیست و تاثیرات منفی فعالیت های انسانی در چند ساله گذشته لازم است مسائل زیست محیطی مورد توجه بیش از پیش قرار گیرد ‏[38]. از سوی دیگر اهمیت مفهوم زنجیره تامین و عملکرد آن به یکی از پارادایم های حال حاضر برای بهبود رقابت پذیری تبدیل شده است که سازمان ها بیش از پیش به آن توجه نشان داده اند‏[32] و با ترکیب مسائل زیست محیطی در مدیریت زنجیره تامین، مفهومی به نام مدیریت زنجیره تامین سبر بوجود می آید‏[35]. ضرورت سبز شدن زنجیره تأمین زمانی مطرح شد که از یک طرف دولت ها، فشارهایی را برای استانداردهای زیست محیطی لحاظ نمودند و از طرف دیگر تقاضای مشتریان برای عرضه محصولات سبز بدون اثر مخرب بر محیط زیست به وجود آمد ‏[13]. صاحبان صنایع سعی دارند با استفاده از حفاظت از محیط زیست و منابع زیستی گامی مؤثر در جهت مقبولیت کالای مورد عرضه خود به مشتریان برداشته و رعایت نکات زیست محیطی را به عنوان یک امتیاز رقابتی مورد استفاده قرار دهند. به همین منظور استانداردهای مشخصی وضع شده اند به عنوان مثال تقاضای مشتریان، قوانین دولتی، استانداردهای وضع شده به عنوان محرک که عامل ایجاد تغییراتی در این خصوص شده است ‏[10]. تصمیم گیری در رابطه با سبز شدن زنجیره تأمین، فرایند ترکیب معیارها و اهمیت زیست محیطی، خریدهای سازمانی و هم چنین روابط بلند مدت با تأمین کنندگان است که رویکردی مدیریتی است و به دنبال حداقل کردن مضرات و آثار مخرب محیطی محصولات، خدمات و مجموعه های اجتماعی می

باشد. شرکت ها باید در مورد طراحی محصولات و تکنیک های تولیدشان جهت ایجاد محصولاتی سازگارتر با محیط در زمان تولید و مصرف تجدیدنظر و آن ها را پس از پایان عمرشان بازیافت و دوباره مصرف کنند. برای کاهش تقاضای مواد خام و ضایعات و توجه به مسائل سبز جهت افزایش توانایی از طراحی محصولات سبز و ایجاد بازارهایی برای آن محصولات سازگاری با محیط مهم است. این امر وقتی پدیدار می شود که نیازهای نسل حاضر را پاسخ داده و به نحوی برنامه ریزی و اجرا شود که بر محیط زیست، اقتصاد و فرهنگ جامعه اثر منفی نگذارد. از این رو نگرش سبز در سازمان و ایجاد ساختارهای سازمانی با عنوان تضمین سبز جایگزین واحدهایی از قبیل تضمین کیفیت شده است ‏[23]. از این رو شناسایی عوامل تأثیرگذار بر سبز بودن مدیریت زنجیره تأمین، توجه پژوهشگران را بیش از پیش به خود جلب نموده است. با توجه به معیارهای مرتبط بر سبز بودن مدیریت زنجیره تأمین، لازم است تا این عوامل تأثیرگذار در صنایع مختلف، شناسایی شوند تا به کمک آن مدیران پیدا نمایند و براساس آن به تقویت و بهبود توانمندی های خویش بپردازند.

*keykeysh@yahoo.com

بتوانند مدلی مناسب جهت برنامه ریزی های آینده شان در خصوص سرمایه گذاری هایی که موجب تسهیل این موضوع در سازمان می شوند،

در واقع این پژوهش به دنبال پاسخگویی به پرسش های زیر است:

1- عوامل مؤثر در مدیریت زنجیره تأمین سبز کدامند؟

2- مدل مناسب مدیریت زنجیره تأمین سبز با استفاده از پویایی شناسی سیستم کدام است؟

مهم ترین مسئله ای که در این پژوهش مورد توجه است، عامل تولید سبز در زنجیره تأمین است که مورد بررسی قرار گرفته است (زنجیره تأمین شرکت الیت). شناسایی متغیرهای تأثیرگذار بر زنجیره تأمین این مسئله، توصیف رفتار این متغیرها، فرموله کردن، نحوه تأثیرگذاری آنها و شبیه سازی رفتار در طول زمان از جمله اهداف این پژوهش است.

یکی از مهم ترین مسائلی که زنجیره تأمین شرکت الیت به آن مبتلا می باشد، هزینه های ناشی از ضایعات است. تولید و ضایعات ناشی از تولید و به طبع آن هزینه های مرتبط به عنوان موضوعات مهم در زنجیره تأمین این شرکت مطرح هستند.

زنجیره تامین سبز به شکل طیفی از خرید سبز، کاهش ضایعات و جانشین نمودن مواد خام، کمترین میزان اتلاف مواد خام و پرخطر تا یک زنجیره عرضه، اجرا نمودن استراتژی زنجیره سبز و شکل حلقه ای بسته ادامه می یابد‏[3].

در زنجیره تأمین سبز، علاوه بر تولید و توزیع وظیفه بازیافت هم وجود دارد که ضایعات تولیدی دوباره جمع آوری و فرآوری شده و به چرخه تولید باز می گردند بطوری که کمترین آسیب برای محیط زیست خواهند داشت. مصرف گرایی سبز به این امر منجر شد که شناخت محیط برای تولید کنندگان به یک مزیت رقابتی تبدیل شود و باید سازگاری محصولات با معیارهای زیست محیطی را تضمین کنند. عملکرد محیطی را تسهیل می نماید و ضایعات را حداقل و موجب صرفه جویی هزینه و افزایش راندمان و کسب مزیت رقابتی با کیفیت بهتر در زمان کمتر می شود[15].

سبز شدن زنجیره تأمین فرایند ترکیب معیارها و اهمیت های زیست محیطی با تصمیم گیری های خرید سازمانی و روابط بلند مدت با تأمین کنندگان است. رویکردی مدیریتی است که به دنبال حداقل کردن مضرات و اثرات مخرب محیطی محصولات، خدمات و مجموعه های اجتماعی می باشد. شرکت ها باید در مورد طراحی محصولات و تکنیک های تولیدشان جهت ایجاد محصولاتی سازگارتر با محیط در زمان تولید و مصرف تجدیدنظر کنند و محصولات را باید پس از پایان عمرشان بازیافت و دوباره مصرف کرد. برای کاهش تقاضا برای مواد خام و کاهش ضایعات و توجه به مسائل سبز برای افزایش توانایی از طراحی محصولات سبز و ایجاد بازارهایی برای محصولات سبز سازگار با محیط مهم است. این مهم پدیدار می شود که نیازهای نسل حاضر را پاسخ می دهد و به نحوی برنامه ریزی و اجرا می شود که بر محیط زیست و اقتصاد و فرهنگ جامعه اثر منفی نگذارد. نگرش سبز در سازمان و ایجاد ساختارهای سازمانی با عنوان "تضمین سبز" جایگزین واحدهای سازمانی از قبیل "تضمین کیفیت" شده است[24].

در رابطه با چنین تحقیقاتی، نیاز به ابزارهایی است که بتواند ساختار و اجزاء سیستم را منطبق با خصوصیات و روابط واقعی آن ها تعریف نماید و در کنار آن از سادگی و سرعت لازم برخوردار باشد. علاوه برآن امکان مشارکت کاربران سطوح مختلف در توسعه مدل نیـز مـی بایسـت، بـه عنـوان یکـی از مزایای این ابزارها مد نظر باشد. روش پویایی سیستم ها یک روش شبیه سازی شیء گرا بـر اسـاس روابـط بـازخورد اسـت کـه ضـمن ایجـاد مشارکت کاربران هر مدل در توسعه آن، سادگی و سرعت قابل تـوجهی را در تعریـف سیسـتم و توسـعه مـدل ایجاد می نماید. امکان توسعة گروهی مدل ها و قابلیت و سادگی اصلاح مدل در واکنش به تغییرات سیستم نیز از جمله قابلیت های این روش است ‏[2].

در این پژوهش، کاربرد مدل پویایی سیستم در شبیه سازی سیسـتم مدیریت زنجیره تأمین سبز و قابلیتهای نـرم افـزار ونسیم¹در شـبیه سـازی ایـن سیستم مورد توجه قرار گرفته است . عملکرد سیستم با توجه به محدودیت ها و اهداف بهره برداری، بـا اسـتفاده از روابط علت و معلولی تعریف شده و با اعمال تغییرات بر روی متغیرها و پارامترهای ورودی بررسی شده اند.

2- مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1 زنجیره تأمین سبز

مفهوم زنجیره تأمین سبز نخستین بار توسط کله و سیلور در سال 1989 مطرح شد.مدیریت زنجیره تامین سبز مفهومی است که به دلیل تعهد سازمان ها به پایداری ، روز به روز محبوبیت بیشتری پیدت می کند‏[36]. سبز کردن زنجیره تامین فرایند در نظر گرفتن معیار ها و ملاحضات زیست محیطی در سر تا سر زنجیره تامین است‏[17]. زنجیره تامین سبز مفهومی سازگار با محیط زیست در مدیریت زنجیره تامین برای افزایش پایداری محیط زیست و بااستفاده از روش های مختلف مانند خرید سبز، حمل و نقل سبز، توزیع سبزو تولید سبز است‏[31].

امروزه از زنجیره تامین سبز به عنوان یک سلاح راهبردی جهت کسب مزیت رقابتی پایدار استفاده می شود. به عنوان یک مدل جدید مهم در سازمان ها برای دستیابی به اهداف سود و سهام بازار با کاستن تاثیرات ریسک های محیطی آن ها در کنار افزایش کارایی فرایندشان ظاهر شده است. روابط سازمان با محیط طبیعی یک منبع حیاتی در مزیت رقابتی پایدار به شمار می رود.زنجیره تامین سبز به دلیل بهره مندی از مزایای راهبرد کاهش هزینه و نوآوری در تولید محصولات، تحویل سریعتر کالا و خدمات، کاهش زمان تاخیر، افزایش کیفیت، ایجاد ارزش افزوده برای مشتریان، به عرضه محصولات پاک و بهبود عملکرد اقتصادی منجر می شود. سازمان ها با حرکت به سوی لجستیک سبز از مزایای راهبرد پاسخ گویی (بهبود سطح خدمات به مشتریان) و کارایی (کاهش هزینه ها) سود خواهند برد. راهبردهای تمایز، تمرکز و کاهش هزینه برای کسب مزیت رقابتی پایدار نام برده شده اند‏[4].

مدیریت زنجیره تامین سبز به عنوان یک فلسفه سازمانی نوظهور می تواند خطرات زیست محیطی را کاهش داده و به سازمان ها جهت دستیابی به سود، سهم بازار و بهبود بهره وری کمک می کند‏[25].

2-2 پویایی شناسی سیستم

سیستم های پویا در اواسط دهه 1950 میلادی توسط جی رایت فارستر استاد انیستیتوی ماساچوست آمریکا ارائه شد و بعد ها توسط جان دی استرمن گسترش یافت. پویایی شناسی سیستم ها به عنوان یکی از رویکرد های تفکر سیستمی در گستره وسیعی از حوزه ها مورد استفاده قرار می گیرد و هدف آن یافتن مقدار دقیق نتیجه یک فرآیند در طول زمان نیست، بلکه شناسایی سیاست های بهبود نتیجه وکنترل آن است‏[33]. در نظریه پویایی سیستم ها، متغییر های مختلف موجود در سیستم پیچیده، بصورت علی در قالب حلقه های بازخوردی که خود با هم در تعامل اند، با هم ارتباط دارند. روابط درون سیستمی میان حلقه های بازخورد، ساختار سیستم را تشکیل می دهد و این ساختار تعیین کننده رفتار سیستم است. هدف اساسی پویایی شناسی سیستم، کمک به مدیران برای درک و شناخت سیستم های پیچیده است تا بتوانند با مداخله در این سیستم ها از تناسب رفتار آن ها با مقاصد شان اطمینان یابند‏[27].

2-3 پیشینه پژوهش

محقر و همکاران (1395) به دنبال تأثیر متغیرهای مربوط به مقدار و عدم قطعیت تقاضا و همچنین عدم اطمینان شرکای زنجیره تأمین بر عملکرد زنجیره تأمین در یک زنجیره تأمین تولید تجهیزات پزشکی دو سطحی بررسی شود. شاخص میزان برآوردسازی تقاضای مشتری و اثر شلاق چرمی²به عنوان دو شاخص عملکردی زنجیره تأمین بررسی شدند. برای تحلیل رفتار سیستم نسبت به تغییر متغیرهای عدم قطعیت از پویایی های سیستم استفاده شده است که یکی از ابزارهای نیرومند برای تحلیل و درک رفتار عملیات در زنجیره های تأمین است‏[18].

در پژوهش جوادیان و همکاران (1390) هدف بررسی و بهبود برخی رفتارهای نامطلوب در زنجیره تأمین با استفاده از تکنیک پویایی شناسی سیستم است. در این پژوهش نخست مروری بر مبانی مدیریت زنجیره تأمین و پویایی شناسی سیستم شده و سپس یک طبقه بندی از تحقیقات انجام شده در استفاده از پویایی شناسی سیستم در مدیریت زنجیره تأمین ارائه شده است. مورد مطالعاتی این پژوهش یک زنجیره تأمین که کار تولید و توزیع محصولات آلومینیومی درب و پنجره را با مرکزیت شرکت الیت انجام می دهد، می باشد. پس از مطالعه و شناسایی اجزا و متغیرهای زنجیره، شبیه سازی با ارائه فرضیه دینامیکی شروع شده و به ترتیب حلقه های علت و معلولی، نمودارهای نرخ - حالت و فرمول های ریاضی تکمیل شد. سپس مدل ها با روش های شناخته شده مدل های پویایی شناسی سیستم و روش های آماری آزمون شده است. زمانی که عوامل اصلی مؤثر بر رفتار کل سیستم و روابط بین آن ها به خوبی شناخته و صحت عملکرد مدل تأیید شد. سه سیاست با توجه به شاخص های شناخته شده ارزیابی عملکرد زنجیره تأمین پیشنهاد و در مدل اجرا شد. سیاست ها عبارتند از کاهش میزان فروش از دست رفته، کاهش میزان موجودی و دریافت اطلاعات صحیح که اجرای آن ها موجب بهبود شاخص ها شده است‏[21].

علی اکبر احمدی و محمد علی افشاری(1392) مسئله اصلی در مقاله خود شناسایی شاخص های اصلی مدیریت زنجیره تأمین سبز و ارائه مدلی در این راستا و در نهایت انتخاب بهترین تأمین کننده از دید ملاحظات زیست محیطی می باشد. این پژوهش در دو فاز متفاوت انجام گرفته است؛ در مرحله نخست، شاخص های زنجیره تأمین سبز با متون علمی و کسب نظر خبرگان صنعت استخراج شده قرار گرفته است. پس از جمع آوری داده ها و تحلیل عاملی، مدل شش عاملی (شامل مؤلفه های طراحی سبز، تولید سبز، توزیع سبز، خرید سبز، مشتری سبز و انبارداری سبز) جهت سنجش مدیریت زنجیره تأمین سبز تدوین شده است. در مرحله دوم، با توجه به مؤلفه های استخراجی، برای انتخاب تأمین کنندگان شرکت مورد مطالعه، از ترکیب دو روش تحلیل سلسله مراتبی³ و تئوری روابط خاکستری⁴ استفاده گردیده است‏[1].

محمدی و کنعانی(1395) در مقاله ای به بررسی وضعیت زیست محیطی کلان شهر اصفهان در چارجوب رویکرد شهر سبز پرداختند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که کلان شهر اصفهان بر اساس شاخصه های شهر سبز در مؤلفه هوا در سال 1390، در مؤلفه آب در سال 1387 و در مؤلفه خاک در سال 1390، از مطلوب ترین وضعیت برخوردار بوده است. اما کلیه مؤلفه ها در سال 1388 در ناپایدارترین وضعیت خود قرار داشتند‏[20].

نقدیانی(1395) در پژوهشی به ارزیابی عملکرد مدیریت زنجیره تأمین سبز و نتایج آن در صنایع پتروشیمی پرداخت. یافته های پژوهش نشان می دهد که مدیریت محیط داخلی، خرید سبز، تولید سبز (پاک)، بازفرآوری، طراحی محیطی و آلایندگی مبتنی بر مدیریت زنجیره تأمین سبز در شرکت پتروشیمی زاگرس در سطح مطلوبی قرار دارد‏[22].

صالحی برمی و همکاران(1397) پژوهشی با هدف ارزیابی عملکرد شهرداری و اولویت بندی موفقیت آن در تطابق با شاخص های شهر سبز بپردازند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که عملکرد مدیریت زیست محیطی شهرداری تهران در زمینه های حفظ محیط زیست شهری و ایجاد کانون های محیط زیست در سطح محلات شهر تهران در سطح مساعدی قرار دارد و قابل قبول است اما در تنوع زیستی و فضای سبز شهر، مدیریت آب و انرژی، زمینه حمل و نقل، حوزه کنترل کیفیت و آلودگی هوا و کاربری زمین و ساختمان در سطح مطلوب و قابل قبولی قرار ندارند‏[14].

شعبانی و همکاران(1398)، در پژوهشی توصیفی- تحلیلی با هدف شناسایی شاخص های شهر سبز، به ارزیابی و مقایسه وضعیت زیست محیطی شهر تهران پرداختند. جامعه آماری شهرهای آسیایی و مناطق 22گانه تهران است. بر اساس نتایج، شهر تهران با قرارگیری در رتبه پانزدهم شهرهای آسیایی از منظر شهر سبز، وضعیت زیست محیطی با رویکرد شهر سبز در میان مناطق تهران نشان می دهد مناطق 1، 4 و 8 در بهترین وضعیت و مناطق 10، 11 و 12 در بدترین وضعیت قرار دارند‏[11].

ژو⁵ (2017) مقاله ای با هدف توسعه چارچوب اولیه برای بررسی اثرات قابلیت های درونی و بیرونی بر مزیت رقابتی با خدمت سبز و عملکرد ابتکار سبز به عنوان متغیر میانجی انجام داد. در این پژوهش، پویش محیطی به عنوان قابلیت بیرونی و کانون برنامه ریزی به عنوان قابلیت درونی در نظر گرفته شد. یافته ها نشان دادند در صنعت خدمات اگر شرکت ها بخواهند عملکرد ابتکار خدمت سبز خود را افزایش دهند باید هم قابلیت پویش محیطی و هم کانون برنامه ریزی را ارتقا بخشند. اما در تولید اگر شرکت ها بخواهند عملکرد ابتکار محصول سبز خود را افزایش دهند باید تنه قابلیت پویش محیطی خود را ارتقا بخشند‏[39].

گنگ⁶ و همکاران(2017) رابطه بین مدیریت زنجیره تأمین سبز و عملکرد بر اساس آنالیز شواهد تجربی در اقتصادهای نوظهور آسیا مورد مطالعه قرار دادند. یافته ها نشان دادند که شیوه های مدیریت زنجیره تأمین سبز منجر به عملکرد بهتر در جنبه های اقتصادی، زیست محیطی، عملیاتی و اجتماعی می شود‏[29].

کولیچیا⁷ و همکاران(2017) در مقاله ای نشان دادند ترکیب کارایی، اثربخشی و پایداری برای موفقیت شرکت ها بسیار مهم است و آن ها با اتخاذ دیدگاه زنجیره تأمین، پژوهش درباره مدیریت زنجیره تأمین سبز را از طریق حمل و نقل میان مدلی، ارائه دادند‏[26].

لونگونی و همکاران(2018) شیوه های مدیریت زنجیره تأمین سبز را به جنبه های بیرونی و داخلی طبقه بندی کرده اند و عمدتاً پیرامون شیوه های فنی مانند طراحی، تولید سبز، انتخاب تأمین کننده و نظارت بر آن متمرکز بوده اند‏[30].

فنگ⁸ و همکاران(2018) شیوه های مدیریت زنجیره تأمین سبز را به عنوان یک ساختار واحد مفهوم سازی و در درجه اول با تمرکز بر رویه های رفتاری از جمله همکاری های عملکردی و همکاری با مشتریان و تأمین کنندگان استفاده کرده اند‏[28].

رانی⁹ و همکاران(2019)، یک مدل موجودی را برای اقلام رو به زوال در زنجیره تأمین سبز با در نظر گرفتن بازیافت، لجستیک معکوس و بازتولید، توسعه دادند. تقاضا وابسته به کربن است، محصولات در گذر زمان یا نرخ زوال وابسته به زمان، دچار زوال می شوند‏[37].

3- روش تحقيق

در این پژوهش از ابزار پویایی سیستم برای برقراری ارتباط بین متغیر های مختلف در زنچیره تامین سبز استفاده شده است. پویایی سیستم روشی است که در سیستمهای اقتصادی اجتماعی پیچیده و غیرخطی بکار می رود‏[9]. تأثیرات رفت وبرگشتی علت معلولی متغیرها، تأخیر زمانی اثرگذاری متغیرها بر روی هم و نیاز به بررسی سیاستها و شبیهسازی آنها مزیت استفاده از این رویکرد هست‏[16]. پویایی سیستم با فراهم نمودن چارچوب مدلسازی علی، روابط غیرخطی را لحاظ، از نقاط قوت ذهن انسان و مدل های ذهنی استفاده و در مراحل مختلف مدلسازی از منابع اطلاعاتی مختلف بهره می برد‏[12]. اصل اساسی در پویایی شناسی سیستم بررسی موضوع از جوانب مختلف در راستای توجه به عواقب بلندمدت و تأثیرات جانبی اقدامات و به منظور کاهش محدودیت های مدل ذهنی هست‏[16]. مدل پویایی سیستم با انجام شبیه سازی و تحلیل رفتار سیستم براساس فرضیه های مختلف، بازخور واسط برای سیاستگذاران را درزمینه تأثیر احتمالی مجموعهای معینی از سیاستها فراهم می کند‏[12]. در رویکرد پویایی شناسی سیستم پس از تعریف مسئله به شکل پویا، مفهوم سازی انجام که خروجی مفهوم سازی دیاگرام علی است ‏[34].

در اين تحقيق در واقع با روابط بين متغيرها، آزمون فرضيه‌ها، پروراندن مفاهيم، قوانين كلي، اصول و يا نظريه‌هايي كه داراي روائي جهان شمولي است، سر و كار داريم [8] و شامل رويكردي است كه توضيح موقعيت بعضي از پديده ها در زمان معين و يا گسترش آن را در طول زماني مشخصي مورد توجه قرار مي دهد [5،6].

براي گردآوري اطلاعات نیز برحسب نياز از روشهاي ميداني ـ كتابخانه‌اي مناسب همچون مشاهده، مصاحبه و بررسی اسناد و مدارک استفاده شده است که در نهایت در مدلی ارتباط بین عوامل موثر در مدیریت زنجیره تامین سبز در افق زمانی 10 ساله بین سال های 1395 تا 1405 ارائه گردیده. جهت اعتبار سنجی مدل نیز از آزمون های اعتبار سنجی مبتنی بر روش شناسی پویایی شناسی سیستم بهره گرفته شد است و در نهایت به ارائه سیاست هایی برای این مدل با توجه به عوامل موثر پرداخته شده است.

جدول (1): عوامل موثر در مدل مدیریت زنجیره تامین سبز

درآمد انباشته سبز	ضایعات زنجیره تأمین سبز	سفارش برای محصولات سبز	منابع انسانی
قوانین	حمایت مدیران	بازیافت سبز	بازاریابی سبز
تولید سبز	کیفیت محصولات	بهبود زیست محیطی	حمایت رسانه ها
بسته بندی سبز	تغییردرنرخ سفارشات	خرید سبز	حمل و نقل سبز
مشتری سبز	طراحی سبز	نرخ بازنشستگی	سوخت سبز
حمایت دولت	نرخ ترک شغل	فروش سبز	انبارداری سبز
استخدام	نرخ تغییر قیمت	تکنولوژی سبز	نرخ اخراج
آموزش	قیمت محصول سبز	توزیع سبز	آلاینده ها

4- تدوین مدل

4-1 حلقه های علّی

برای نشان دادن روابط علّی بین متغیرها و ساختار بازخوری سیستم بهترین ابزار استفاده از نمودارهای حلقه علّی میباشد. همانطور که در دیاگرام حلقه های علّی مدل مدیریت زنجیره تامین سبز شکل (1) نشان داده شده است. این دیاگرام شامل چهار حلقه ی بازخوری منفی و چهار حلقه ی بازخوری مثبت می باشد

شکل (1): دياگرام حلقه‌هاي علی مدیریت زنجیره تأمین سبز

با توجه به دیاگرام حلقه های علی فوق، این دیاگرام شامل 8 حلقه ی زیر است:

حلقه ی 1: از جمله عوامل اصلی تشکیل دهنده این حلقه، تولید سبز است که در ارتباط با عوامل حمل و نقل سبز، توزیع سبز و انبارداری سبز یک حلقه بازخوردی منفی را می سازند.( شکل 2)

شکل(2): حلقه تولید سبز

حلقه ی 2: از جمله عوامل اصلی تشکیل دهنده این حلقه، قیمت محصول سبز است که در ارتباط با فروش سبز، سفارش محصول سبز، طراحی سبز و تولید سبز یک حلقه بازخوردی منفی را می سازند.(شکل 3)

شکل(3): حلقه قیمت محصول سبز

حلقه ی 3: از جمله عوامل اصلی تشکیل دهنده این حلقه، طراحی سبز است که در ارتباط با عوامل کیفیت محصولات سبز، قیمت محصول سبز، فروش سبز و سفارش محصول سبز یک حلقه بازخوردی منفی را می سازند.(شکل 4)

شکل(4): حلقه طراحی سبز

حلقه ی 4: از جمله عوامل اصلی تشکیل دهنده این حلقه، سفارش محصول سبز است که در ارتباط با قیمت محصول سبز و فروش سبز یک حلقه بازخوردی مثبت را می سازند.(شکل 5)

شکل(5): حلقه سفارش محصول سبز

حلقه ی 5: از جمله عوامل اصلی تشکیل دهنده این حلقه، فروش سبز است که در ارتباط با عوامل درآمد انباشته سبز یک حلقه بازخوردی مثبت را می سازند.(شکل 6)

شکل(6): حلقه فروش سبز

حلقه ی 6: از جمله عوامل اصلی تشکیل دهنده این حلقه، منابع انسانی است که در ارتباط با عامل تولید سبز یک حلقه بازخوردی مثبت را می سازند. (شکل 7)

شکل(7): حلقه منابع انسانی

حلقه ی 7: از جمله عوامل اصلی تشکیل دهنده این حلقه، ضایعات زنجیره تامین سبز است که در ارتباط با عامل تولید سبز یک حلقه بازخوردی منفی را می سازند.(شکل 8)

شکل(8): حلقه ضایعات زنجیره تامین سبز

حلقه ی 8: از جمله عوامل اصلی تشکیل دهنده این حلقه، بهبود زیست محیطی است که در ارتباط با عامل ضایعات زنجیره تامین سبز یک حلقه بازخوردی مثبت را می سازند.(شکل 9)

شکل(9): حلقه بهبود زیست محیطی

4-2 دیاگرام گردشی جریان

جهت تحلیل و اجرای مدل، دیاگرام حلقه های علی مدل به دیاگرام گردشی جریان تبدیل شود و با نظرگرفتن معادلات ریاضی مناسب و با استفاده از نرم افزار ونسیم، مدل مدیریت زنجیره تامین سبز طراحی، شبیه سازی و اجرا گردید.

شکل(10): دیاگرام گردشی جریان مدل مدیریت زنجیره تأمین سبز

اعتبارسنجي مدل

مدلهاي پويايي شناسی سيستم به كمك داده هاي جمع آوري شده به صورت ميداني و با استفاده از ادبيات موجود به شكلي تعديل كرد و اعتبار بخشيد كه در نهايت، ابزاري را براي آزمودن سناريوها و شبيه سازي هاي مختلف توسعه دهند[7].

در مدلهاي پويايي شناسی سيستم، پايايي ساختاري مدل بر پايايي رفتاري آن اولويت دارد و فقط زماني كه ساختار مدل داراي اعتبار باشد، ميتوان پايايي رفتار مدل را بررسي كرد. البته، بهتر است كه پايايي سنجي مدلهاي پويا، رفتاري چرخشي داشته باشد؛ يعني پس از پايايي سنجي ساختاري و سپس رفتاري، دوباره پايايي سنجي ساختاري صورت پذيرد. اعتبار سنجي مدلهاي پويايي شناسي سيستم براي ايجاد اطمينان نسبت به درستي و سودمندي مدل امري ضروري ميباشد[19]. در پژوهش حاضر از سه نوع اعتبارسنجي ساختاري و باز توليد رفتار مرجع و آزمون رفتارحدي به منظور سنجش تطابق مدل پيشنهادي با واقعيت استفاده گرديده است. اعتبار ساختاري حلقه هاي علّي مدل، كه از طريق مصاحبه هاي باز و مطالعات ميداني در سازمان شكل گرفته اند، در چند ين گروه كانوني متشكل از اساتيد، مديران و كاركنان سازمانها مورد نقد و بررسي قرار گرفت تا در نهايت صحت ساختاري فرضيات تاييد گرديد. تركيب گروه كانوني بكار گرفته شده براي تاييد اعتبار ساختاري مدل پيشنهادي به شرح جدول (2) ميباشد.

جدول (2): تایید اعتبار ساختاری با استفاده از گروه کانونی

	ترکیب گروه کانونی
	اساتید	مدیران	کارکنان
سازمان‌های مورد مطالعه	4 نفر	3 نفر	1 نفر

همچنین تمام سناریوهای موجود برای سیاست‌گذاری شبیه‌سازی شدند که نشان دهنده صحت و کفایت مدل می‌باشد. به منظور سنجش اعتبار رفتاری مدل ارائه شده نیز از دو روش اعتبار سنجی ساختاری و باز تولید رفتار مرجع استفاده شده است.

5-1 آزمون اعتبار ساختاری مدل

عوامل موثر در مدیریت زنجیره تامین سبز با استفاده از مرور ادبیات، پیشینه پژوهش، نظرخبرگان وگروه کانونی مد نظر قرار گرفته و در مدل دیده شده است و در نهایت ساختار مدل توسط خبرگان و گروه کانونی بررسي و تأييد گردید.

5-2 آزمون باز تولید رفتار مرجع

هدف از اين آزمون مقايسه نتايج شبيه سازي با داده هاي واقعي براي اطمينان از صحت عملكرد رفتار الگو مي باشد؛ به عبارتي ديگر در اين حالت رفتار شبيه سازي شده براي الگو باز توليد مي گردد تا با داده هاي واقعي مقايسه شود. شكل(11) و جدول (3) اطلاعات واقعي و نتايج شبيه سازي جهت سفارش برای محصول سبز در سال هاي 1395 الي 1405 نشان داده شده است. همانطور كه ملاحظه مي شود رفتار متغيرهاي مورد بررسي به خوبي شبیه سازي شده است.

شکل(11): نمودار تغييرات سفارش برای محصول سبز با افزايش ميزان خرید سبز به 000/120 واحد

جدول(3): افزايش خرید سبز به 000/120 واحد و تأثير آن بر روي سفارش برای محصول سبز

5- نتيجه گيري

در این پژوهش عوامل موثر در مدیریت زنجیره تامین سبز و ارتباط بین آنها تعیین شده و در نهایت مدل ارزیابی مدیریت زنجیره تامین سبز تبیین گردیدکه در شکل (10) نشان داده شده است.

هدف اصلي از تبیین و اجراي مدل مدیریت زنجیره تأمین سبز، ارزيابي تولید سبز و ارائه راهکارهاي مناسب جهت افزايش تولید سبز با توجه به دیگر عوامل موثر در این زنجیره مي باشد.

با اجراي مدل و تأثير هر يک از پارامترها بر ساير عوامل و با بررسي مدل مي توان به اين نتيجه رسيد که تمام پارامترهاي ارائه شده بصورت مستقيم يا غير مستقيم بر تولید سبز تأثير گذارند. بعنوان مثال تأثير سفارش برای محصول سبز، بر درآمد انباشته سبز و درآمد متفرقه بر تولید سبز به وضوح روشن است. از طرف ديگر نيز سفارش برای محصول سبز نيز باعث افزايش نسبي قیمت محصول سبز مي شود ولي نسبت به افزايش درآمد در سطح پايين تري قرار دارد. از طرفی با افزايش درآمد، تولید سبز نيز افزايش مي‌يابد.

از طرفی پارامترهاي مربوط به منابع انسانی بر تولید سبز و سفارش برای محصول سبز تأثير مي‌گذارد و باعث افزايش آنها مي‌شود. يعني با افزايش هر كدام از پارامترهاي وابسته به منابع انسانی، سطح سفارش برای محصول سبز و در نهايت تولید سبز افزايش مي‌يابد.

با بررسي ساير پارامترها در مدل نیز مشخص مي شود که تمام پارامترهاي لحاظ شده در اين مدل بصورت مستقيم يا غير مستقيم بر روي تولید سبز، اثر افزاينده يا کاهنده دارند.

متغيرهايی که مستقيماً بر روي مدیریت زنجیره تأمین سبز اثرگذارند عبارت است از :

منابع انسانی، درآمد انباشته سبز و قیمت محصول سبز

ساير متغيرها نيز بصورت غيرمستقيم بر روي تولید سبز اثر مي گذارند. همچنين تا جاي كه ممكن بوده است، سعي شده است كه در تحقيق حاضر بيشتر عوامل مرتبط با زنجیره تأمین سبز در الگوي مورد نظر، لحاظ شوند.

پس از تجزيه و تحليل مدل ارزيابي مدیریت زنجیره تأمین سبز با استفاده از پویایی شناسی سیستم ها و با تعيين مقدار پارامترهاي که در اختيار مي باشد، نتايج زير حاصل مي شود :

- با توجه به مدل ارائه شده بيشترين عوامل مؤثر بر مدیریت زنجیره تأمین سبز تعيين و ارزيابي شده‌اند.

- در مدل مدیریت زنجیره تأمین سبز دو عامل سفارش برای محصول سبز و منابع انساني از اهميت بسزایی برخوردار مي‌باشند، بايد اين دو عامل در جهت افزايش تولید سبز مورد توجه و‌يژه قرار گيرند. در کنار این دو عامل، عامل خرید سبز نيز به اندازه كافي در افزايش تولید سبز مؤثر مي‌باشد.

- با توجه به مدل ارائه شده عامل سطح حمل و نقل سبز نيز پارامتر ويژه‌اي مي باشد كه عوامل وابسته به آن نيز در تغييرات تولید سبز اهميت بسياري مي‌تواند داشته باشند. اين عوامل شامل قيمت خدمات و ميزان بحران و چالشهاي سياسي اجتماعي است كه در افزايش يا كاهش سطح حمل و نقل سبز و از آن طرف در تولید سبز با تأثيرگذاري بر روي سطح درآمد انباشته سبز مؤثر مي‌باشد. اين دو عامل وابسته به سطح حمل و نقل سبز تأثير كاملاً معكوسي بر سطح حمل و نقل سبز و تولید سبز دارند، به اين صورت كه با افزايش يا كاهش هر يك از اين عوامل، سطح حمل و نقل سبز و تولید سبز به ترتيب كاهش يا افزايش مي‌يابند.

- عامل ديگر در رابطه با مدیران، درآمد و پارامترهاي مربوط به درآمد مي‌باشد كه اين عامل بطور مستقيم با تولید سبز در ارتباط است. با افزايش يا كاهش اين عامل مستقيماً تولید سبز افزايش يا كاهش مي‌يابد. از اينرو بايد تمام عوامل درآمدزا (درآمد حاصل از افراد، درآمدهاي متفرقه، ...) در رابطه با زنجیره تأمین سبز در نظر گرفته شود و ميزان آن درآمدها افزايش يابد تا منجر به افزايش تولید سبز شود.

- عامل كاهنده‌اي كه به طور مستقيم با تولید سبز در ارتباط مي‌باشد، سطح قیمت محصول سبز مي‌باشد كه اين عامل نيز در رابطه با تولید سبز بسيار مهم مي باشد. با افزايش يا كاهش اين عامل و ديگر عوامل مرتبط با آن به ترتيب تولید سبز كاهش يا افزايش مي‌يابد، يعني تأثير اين عوامل بر تولید سبز به صورت معكوس مي‌باشد. از اينرو مديران و گردانندگان اين زنجیره تأمین تا جاي ممكن بايد هزينه‌هاي مربوط به اين صنعت را پايين آورند تا در نهايت بتوانند تولید سبز را افزايش دهند.

در نهايت با توجه به پيچيدگي زنجیره تأمین سبز مي توان گفت كه تبیین چنین مدل های پویایی، براي پايه‌ريزي راهكارهاي سودمند مرتبط با زنجیره تأمین سبز بسیار مناسب مي‌باشند و با بسط و توسعه اين مدل ها مي‌توان يك برنامه سيستمي جامع براي اين زنجیره در سطح كلان كشور ارائه داد.

منابع و مأخذ

[1] احمدی، سید علی اکبر. افشاری ، محمدعلی . شکاری، حمیده. (1392). ارائه مدلی برای سنجش موفقیت سازمان ها در مدیریت زنجیره تامین سبز با رویکرد انتخاب تامین کننده سبز. پژوهشنامه بازرگانی سال 17 ، شماره 66.

[2] استرمن، جان د.(1398). پويايي شناسي سيستم (تفکر سيستمي و مدل سازي براي جهان پيچيده)، ترجمه: کيوان شاهقليان، شهرام ميرزايي، احمد اصلي زاده، عليرضا سلوک دار، عليرضا زنده باقنده، انتشارات ترمه، چاپ ششم، تهران.

[3] اشراقی، حسن. ( 1387). الگوسازی دینامیكی مهاجرت نخبگان از ایران و ارایه راه كارهایی برای مقابله با آن ،پایان نامه كارشناسی ارشد، دانشكده مدیریت و فناوری های نرم دانشگاه صنعتی مالك اشتر.

[4] اعتزازیان، فراز. اخوان خرازیان، مریم. براتی، مسعود.( 1394). بررسی موانع تکنولوژیکی در مسیر پیاده سازی مدیریت زنجیره تأمین سبز. اولین کنفرانس ملی مدیریت راهبردی خدمات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد .

[5] بست، جان.(1401). روشهاي تحقيق در علوم تربيتي و رفتاري، ترجمة پاشا شريفي و نرگس طالقاني، انتشارات رشد، چاپ یازدهم، تهران.

[6] حافظ نيا، محمدرضا.(1398). مقدمه اي بر روش تحقيق در علوم انساني ، انتشارات سمت، چاپ بیست و یکم، تهران.

[7] حميدي زاده، محمدرضا.(1397). پويايي هاي سيستم، انتشارات دانشگاه شهيد بهشتي،ویراست دوم، چاپ اول، تهران.

[8] خاکی، غلامرضا.( 1382). کار در سازمانی به وسعت تمام زندگی(اشتغال در جامعه اطلاعاتی).مجله اقتصاد و مدیریت،شماره 2 .

[9] دهقان سریزدی، محمد. اولیاء، محمدصالح. (1393). بکارگیری سیستم های دینامیکی برای تحلیل تأثیر مدیریت دانش بر تعالی سازمان، مدیریت تولید و عملیات، دوره پنجم، سال 8، شماره بهار و تابستان.

[10] رحیم زاده، حدیثه. نعمتی، رمضان. امامی، سعید.(1394) . خوشه بندی فازی صنایع استان گلستان بر اساس زنجیره تأمین سبز. سومین کنفرانس بین المللی پژوهش های کاربردی در مدیریت و حسابداری.

[11] شعبانی، مرتضی. علوی، سید علی. مشکینی، ابوالفضل. سلمان ماهینی، عبدالرسول. (1398). ارزیابی و سنجش فضایی محیط زیست شهری با رویکرد شهر سبز (مطالعة موردی: کلان شهر تهران)، پژوهش های جغرافیایی انسانی

[12] سوشیل.(1391). پویایی های سیستم رویکردی كاربردی برای مسائل مدیریتی، ترجمه تیموری ابراهیم، نورعلی علیرضا، ولی زاده نریمان، مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.

[13] صادقی راد، رضا. سطوتی، رویا.( 1393). ارائه روش ترکیبی نوین به منظور معرفی محصول سبز با در نظر گرفتن ویژگی های اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی بازار هدف کارا. کنفرانس بین المللی مدیریت در قرن 21.

[14] صالحی برمی، مونا. رضایی، علی اکبر. نوری کرمانی، علی. (1397). ارزیابی عملکرد زیست محیطی شهرداری تهران بر اساس شاخص های شهر سبز. مطالعات مدیریت شهری، دوره 10، شماره 33.

[15] صمدی، علی حسین. مصلح شیرازی، علی نقی. روحی، آناهیتا. (2011). طراحی یک مدل دینامیک برای صنعت گردشگری در ایران با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم برای افق ایران 1404. فصلنامه علمی-پژوهشی مدلسازی اقتصادی, 6(17).

[16] علوی، سمیه. ارباب شیرانی، بهروز. اسفندیاری، احسان. (1394). بررسی ارتباط یادگیری سازمانی و نوآوری از دیدگاه سیستم های دینامیکی در مركز تحقیقات مهندسی اصفهان، مدیریت تولید و عملیات، دوره 5، پیاپی 8، شماره 1، بهار و تابستان

[17] عندلیب اردکانی، داوود. شمس، سعیده. (1399). شناسایی و مدل سازی توانمند سازی های مدیریت زنجیره تامین سبز در صنایع کوچک و متوسط، کاوش های مدیریت بازرگانی، سال 12، شماره 33.

[18] محقر، علی. هاشمی پطرودی، سید حمید. طلایی، حمید رضا. (1395). مدلسازی پویایی‌ در‌ زنجیره‌ تأمین‌ یک‌ محصول‌ جدید مبتنی‌ بر رویکرد‌ پویایی سیستم. فصلنامه چشم انداز مدیریت صنعتی، 6(24).

[19] محمدبیگی، مسعود. طبیبی، محمدرضا.(1391). توسعه مزیت رقابتی در مدیریت زنجیره تأمین سبز در کسب و کار. همایش دانشگاه کارآفرین. صنعت دانش محور

[20] محمدی، جمال. کنعانی، محمد رضا. (1395). تحلیل وضعیت محیط زیست کلان شهر اصفهان در چارچوب رویکرد شهر سبز. مجله آمایش جغرافیایی فضا، دوره 6، شماره 19.

[21] مهدوی، ایرج. خانی، مهدی. جوادیان، نیک بخش.(1390). شناسایی عوامل موثر بر عملکرد زنجیره تامین و بهبود آن با استفاده از روش پویایی های سیستم. شرکت داروگر.

[22] نقدیانی، حامد. (1395). ارزیابی عملکرد مدیریت زنجیره تأمین سبز و نتایج آن در صنایع پتروشیمی (مورد مطالعه: شرکت پتروشیمی زاگرس). پایانامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

[23] نیازی، علیرضا. نیکبخت، مهرداد.(1393). بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در موانع اجرای مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت پتروشیمی. همایش ملی پژوهش های مهندسی صنایع .

[24] نیک نژاد، مریم.(1390). زنجیره تأمین سبز. فصلنامه زنجره تأمین.

[25] Bhatia, M. S., Gangwani, K. K. (2020). Green Supply Chain Management: Science to Metric Review and Analysis of Empirical Research. Journal of Cleaner Production.

[26] Colicchia, C., Creazza, A., Dallari, F. (2017). Lean and Green Supply Chain Management through Intermodal Transport: Insights from the Fast Moving Consumer Goods Industry The Management of Operations.Vol 28, Issue 4.

[27] Forrester, J. W. (1997). Industrial Dynamics. Journal of the Operational Research Society, 48(10), 1037-1041.

[28] Feng, Y., Zhu, Q., Lai, K.H. (2017). Corporate Social Responsibility for Supply Chain Management: A Literature Review and Bibliometric Analysis. Journal of Cleaner Production, 158, 296-307.

[29] Geng, R., Mansouri, S.A., Aktas, E. (2017). The Relationship between Green Supply Chain Management and Performance: A Meta-Analysis of Empirical Evidences in Asian Emerging Economies. International Journal of Production Economics, 183, 245-258.

[30] Longoni, A., Luzzini, D. M., Guerci, M. (2018). Deploying Environmental Management across Functions: the Relationship between Green Human Resource Management and Green Supply Chain Management. Journal of Business Ethics.

[31] Mojumder. A., Singh, A. (2021). An Exploratory Study of the Adaptation of Green Supply Chain Management in Construction Industry: The Case of Indian Construction Companies. Journal of Cleaner Production, 295: 126400.

[32] Stadtler, H. (2015). Supply Chain Management: An Overview. In: Supply Chain Management and Advanced Planning. Springer, Berlin, Heidelberg, 3-28.

[33] Sterman, J.D. (2000). Business Dynamics: Systems Thinking and Modeling for a Complex World, McGraw Hill, Boston.

[34] Sterman, J. D. (2006). Learning from Evidence in a Complex World. American journal of public health, 96(3), 505-514.

[35] Tseng, M. L., Islam, M. S., Karia, N., Fauzi, F. A., Afrin, S. (2019). A Literature Review on Green Supply Chain Management: Trends and Future Challenges. Resources, Conservation and Recycling, 141: 145-162.

[36] Oliveira, U. R., Espindola, L. S., da Silva, I. R., da Silva, I, N., Rocha, H. M. (2018). A Systematic Literature Review on Green Supply Chain Management: Research Implications and Future Perspectives. Journal of Cleaner Production, 187, 537-561.

[37] Rani, S., Ali, R., Agarwal, A. (2019). Fuzzy Inventory Model for Deteriorating Items in a Green Supply Chain with Carbon Concerned Demand. Theatrical Article, Volume 56, Page 91-12

[38] Zhang, H., Xu, X., Liu, W., Jia, Z. (2019). Green Supply Chain Decision Modeling under Financial Policy with or without Uniform Government Emission Reduction Policy. Managerial and Decision Economics. 41(6): 1040-1056.

[39] Zhu, W., He, Y. (2017). Green Product Design in Supply Chains under Competition. European Journal of Operational Research.

[1] 1 Vensim

[2] 2 Bullwhip effect

[3] 3 Analytic Hierarchy Process

[4] 4 Grey Relational Analysis

[5] 5 Zhu

[6] 6 Geng

[7] 7 Colicchia

[8] 8 Feng

9 Rani

[9]

شارک

عنوان URL للمقالة

ارائه مدل مدیریت زنجیره تأمین سبز با استفاده از پویایی شناسی سیستم

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية