کارکرد های تشبیه تمثیل در کلیله و دمنه

الموضوعات :

سعیده ساکی انتظامی ¹ (گروه زبان و ادبیات فارسی)

تاريخ الإرسال : 10 الجمعة , شوال, 1445 تاريخ التأكيد : 01 الخميس , ذو القعدة, 1445 تاريخ الإصدار : 01 الخميس , ذو القعدة, 1445

الکلمات المفتاحية: ادبیات تعلیمی , تمثیل , کارکرد های تمثیل , کلیله و دمنه . ,

ملخص المقالة :

در این مقاله با عنوان کارکرد های تشبیه تمثیل در کلیله و دمنه ، به تبیین این موضوع با محوریت نقش سازنده ي تشبیه تمثیل در متن کلیله و دمنه پرداخته می شود . کلیله و دمنه نمونه ای به کمال از نثر فنی است؛ تشبیه تمثیل یکی از ابزارهای خیال پردازی در این کتاب است. این تحقیق با هدف برجسته سازی و مشخص کردن کارکرد های تشبیه تمثیل در کتاب کلیله و دمنه انجام شد و اهمیت آن در این است که تمثیل ، از نظر بسامد کاربرد، نیز غالب است و کارکردهای متفاوتی دارد و نقش های مختلفی در جهت بسط و گسترش معنا ایفا می کند که ابزاری سودمند در خدمت بیان مفاهیم زیبایی شناختی در این کتاب است. تشبیه تمثیلی در اصلی ترین کار کرد خود به بیان امور و مفاهیم غامض و انتزاعی و ذهنی و کشف آنها توسط امور محسوس، عینی می پردازد؛ درتشبیه تمثیل به دلیل اینکه همیشه امر مجهول به امر معروف تشبیه می شود باعث برجسته سازی می گردد. پس از بررسی و فیش برداری از منابع دست اول و کد گذاری فیش ها پژوهشگر به تحلیل داده ها اقدام کرد . این پژوهش به شیوه ی توصیفی و تحلیلی انجام شده است .

المصادر:

قرآن کریم
نهج البلاغه
احمدی،بابک ( 1380). ساختار و تأویل متن . تهران : نشر مرکز
استیور، دان ( 1384 ). فلسفه زبان دینی، ترجمه ابوالفضل ساجدی، تهران نشرادیان
پور نامداریان تقی ( 1374 ) . سفر در مه . تهران : زمستان .
جرجانی ، عبد القاهره ( 1374 ) . اسرار البلاغه ، ترجمه جلیل تجلیل ، تهران : دانشگاه تهران .
حافظ، شمس‌الدین‌محمد (1396). دیوان اشعار ، تهران : انتشارات آراز بیکران.
حسینی کازرونی ، احمد (1394) . تمثیل و ادبیات تمثیلی ، فصل نامه تحقیقات تعلیمی و غنایی زبان و ادب فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، سال 7، شماره پیاپی : بیست و سوم .
......................................... ، کمالی بانیان ، محمد رضا (1394) . نگرشی به تمثیل در ادبیات تعلیمی، فصل نامه تحقیقات تعلیمی و غنایی زبان و ادب فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر ، سال 8 ، شماره پیاپی : بیست و شش.
دیوید سون ، دونالد ( 1384 ) . معنای استعاره ها، ترجمه ی رضا امینی، مجله ی زیبا شناخت، شماره 12 .
رضوانی نیا، اسماعیل، (1397) . پایان نامه دکتری با عنوان نقد و تحلیل درون مایه و ساختار حکایت های تمثیلی ( نمایشی ) در ادب فارسی در قرن ۶ و ۷ بر پایه ی کلیله و دمنه ، سمک عیار ، چهار مقاله ، مرزبان نامه و گلستان سعدی. دانشگاه آزاد سبزوار.
زنگویی، اسداله ، شعبانی ورکی ، بختیار ، فتوحی، محمد ، مسعودی ، جهانگیر ، (1389 ) ، استعاره: مفهوم نظریه ها وکارکردهای آن در تعلیم وتربیت ، مجله ی مطالعات تربیتی و روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد دوره یازدهم شماره 1.
سیوطی ، جلال الدین عبدالرحمن ، ( 1376 ) ، الاتقان فی علوم القرآن ، مترجم: مهدی حائری قزوینی، تصحیح ابراهیم محمد ابوالفضل، تهران: امیرکبیر.
ضرابیها،محمد ابراهیم ( 1384). زبان عرفان . تهران : بینا دل .
فتوحی ، محمود( 1385) . بلاغت تصویر. تهران : امیر کبیر .
قاسم زاده، حبیب اله ( 1379) .استعاره و شناخت. تهران: نشرفرهنگیان
محمدی کله سر، علیرضا (1395). داستان تمثیلی؛ ساختار، تفسیر و چندمعنایی . دوفصلنامه زبان و ادبیات فارسی،دوره 24،شماره 81 .
محمدی ، حمید ، ( 1382) ، آشنایی با علوم بلاغی : بیان و بدیع ، قم: موسسه ی فرهنگی انتشاراتی دارالذکر آفاق.
محمودی ، مریم ( 1393 ) . تشبیه برجسته ترین ویژگی سبکی کلیله و دمنه ، مجله فنون ادبی دانشگاه اصفهان، سال ششم ، شماره2 ، پیاپی 11، پاییز و زمستان .
منشی ، نصر الله ( 1380) . کلیله و دمنه ، چاپ بیستم، تهران : انتشارات امیر کبیر.
میر هاشمی ، سیدمرتضی ، عباسی ، حبیب اله ، صالحی ، الهام (1398). تمثیل، گونه‌ها و کارکرد آن در پنج اثر منثور تاریخی ، دو فصل نامه علمی ادب فارسی ، سال 9 ، شماره 2 ، پیاپی 24 .