تاثیر اپیدمی کووید 19 بر عملکرد داروخانه‌های شهری تهران از طریق مدل کارت امتیازی متوازن (BSC)
الموضوعات :غزاله فلاح 1 , نازیلا یوسفی 2 , فرزاد پیرویان 3 , سید علی سبحانیان 4
1 - دانشجوی دکتری حرفه ای داروسازی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه اقتصاد و مدیریت دارو، دانشكده داروسازی، دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه اقتصاد و مدیریت دارو، دانشكده داروسازی، دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی، تهران، ایران
4 - استادیار، گروه مدیریت و اقتصاد دارو، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: پاندمی کرونا, عملکرد داروخانهها, کارت امتیازی متوازن, مطالعه توصیفی – پیمایشی.,
ملخص المقالة :
مقدمه: در دسامبر سال 2019، دنیا شاهد ظهور فرم جدیدی از بیماری حاصل از ویروس کرونا تحت عنوان بیماری کووید 19 بود که طی مدت زمان اندکی به پاندمی قرن تبدیل شده و تقریبا تمامی جوامع جهان را درگیر خود نمود. با ورود این ویروس به ایران، خیلی از مشاغل در خط مقدم مقابله با این بیماری قرار گرفتند. با توجه به شرایطی که در طول این دوره همه گیری برای کسب و کارها و در همه حوزهها به وجود آمد، داروخانهها نیز از این قاعده مستثنی نبوده و به عنوان یکی از کسب و کارهای خرد که در خط مقدم مقابله با این بیماری بودند، نقشی اساسی در تامین نیازهای تشخیصی، دارویی و درمانی بیماران داشته اند. در این تحقیق، تاثیر این ایپدمی برروی ابعاد مختلف عملکرد داروخانهها از جمله ابعاد مالی، مشتری، فرایندهای داخلی و رشد و یادگیری مورد بررسی قرار گرفت.
روش پژوهش: این مطالعه از نوع مطالعه توصیفی – پیمایشی بوده و جامعه مورد مطالعه شامل داروخانه‌های شهری در مناطق مختلف از شهر تهران است. در ابتدا لیست مولفههای مورد نیاز جهت تحقیق به روش کارت امتیازی متوازن جمع آوری و پرسشنامه مورد نظر طراحی و اعتبارسنجی شد. سپس دادههای میدانی از داروخانه‌های شهر براساس حجم نمونه و الگوی نمونه برداری مشخص، جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها و بررسی آمار توصیفی و استنباطی از آزمون میانگین و آزمون t تک نمونه‌ای و برای ارزیابی پایایی از ضریب آلفای کرونباخ در نرمافزار SPSS استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که از دیدگاه پاسخ دهندگان، اپیدمی کووید 19، در جنبههای مالی، فرایندهای داخلی، رضایت مشتری و رشد و یادگیری داروخانه‌های شهر تهران موثر بوده است. هم‌چنین با توجه به میانگین کلیه ابعاد، در سطح خطای 5 درصد میتوان نتیجه گرفت که وضعیت داروخانه‌های مورد مطالعه از نظر سنجههای مورد نظر در سطح بالاتر از متوسط بوده و دادهها از توزیع نرمالی پیروی میکنند. هم‌چنین با توجه نتایج حاصل از آزمون کلموگروف – اسمیرنوف[k-s] و با توجه به آن که سطح معناداری کمتر از سطح خطای آزمون (05/0) می باشد، لذا با اطمینان 95 درصد مشخص میشود که متغیرهای تحقیق، نرمال هستند.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتايج به دست آمده، تمام ابعاد کارت امتیازی متوازن این تحقیق برعملکرد داروخانهها در دوران همه گیری کرونا تاثیر معنادار داشته است. هم‌چنین از جهت بعد مالی و فرایندهای داخلی، معناداری کمتر از خطای 05/0 است، بنابراین داروخانه‌های شبانه روزی نسبت به داروخانه‌های روزانه تاثیر بیشتری پذیرفته اند. هم‌چنین فرایندهای داخلی بر داروخانههایی که تعداد دکتر داروساز آنها دو نفر بوده است، تاثیر گذارتر بوده است.
1- Torsello M, Winkler MM. Coronavirus-infected international business transactions: A preliminary diagnosis. European Journal of Risk Regulation, 2020; 11(2): 396-401.
2- Liguori E, Winkler C. From offline to online: Challenges and opportunities for entrepreneurship education following the COVID-19 pandemic. Entrepreneurship Education and Pedagogy, 2020; 0(0): 1–6.
3- Wilder-Smith A, Freedman DO. Isolation, quarantine, social distancing and community containment: pivotal role for old-style public health measures in the novel coronavirus[2019-nCoV] outbreak. Journal of travel medicine; 2020: 1-4.
4- Ratten V. Coronavirus[Covid-19] and entrepreneurship: cultural, lifestyle and societal changes. Journal of Entrepreneurship in Emerging Economies, 2021; 13(4): 747-761.
5- Sharma P, Leung TY, Kingshott RP, Davcik NS, Cardinali S. Managing uncertainty during a global pandemic: An international business perspective. Journal of business research, 2020; 116: 188-92.
6- Title of subordinate document. In: Coronavirus disease[COVID-19] outbreak situation. WHO. 2020. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019.
7- Kaplan RS, Norton DP. The balanced scorecard: measures that drive performance. Harvard business review, 2005; 83(7): 172.
8- Kaplan RS, Norton DP. Using the balanced scorecard as a strategic management system. Harvard Business Review,1996; 74(1): 75–85.
9- Asgari R.Goudarzi R. Fallahzadeh H. Zreie B. Dehghani A.Performance assessment in hospitals of Yazd University of Medical Sciences medical university using a quantitative approach, data envelopment analysis. Pyavard Salamat, 2012; 6(3): 215-224. [In Persian]
10- Assadi MM, Ghafouri SH, Sadeghi Arani Z, Khosravanyan H. Performance assessment in hospitals of Yazd University of Medical Sciences medical university using Balanced Card models combined, Data envelopment analysis and Srkval, Journal of Medical Sciences of Yazd, 2010; 6(18): 559-569. [In Persian]
11- Banker RD, Janakiraman SN, Konstans C. A balanced Scoreard analysis performance metrics". European Journal of Operational Research, 2005; 154: 423-436.
12- Majidi M, Imani Barandagh M, Shabanzadeh M. Using the balanced scorecard in evaluating the performance of the pharmaceutical industry.Journal of Management Studies and Accounting, 2017; 3(3): 526-537. [In Persian]
13- Arabioun A, Kaboutari J, Hashemi M, Piran M. Evaluation of Customer Satisfaction of Pharmacies Service Quality Using Integrated and Hybrid Kano-Servqual Approach. Journal of Health Information Management, 2014; 11(2): 234-250. [In Persian]
14- Thorakkattil SA, Nemr HS, Al-Ghamdi FH, Jabbour RJ, Al-Qaaneh AM. Structural and operational redesigning of patient-centered ambulatory care pharmacy services and its effectiveness during the COVID-19 pandemic. Research in Social and Administrative Pharmacy, 2021; 17(1): 1838-44.
15- Hafeznia MR. An Introduction to the Research Method in Humanities. Publisher: SAMT.1998[update:2021].
16- Söderholm E, Johnsson H, editors. Housing design performance:How is it measured? In: Dainty, A.[Ed] Procs 25th Annual ARCOM Conference, 7-9 September 2009, Nottingham, UK, Association of Researchers in Construction Management, 281-90.
17- Zangrillo A, Beretta L, Silvani P, Colombo S, Scandroglio AM, Dell'Acqua A. Fast reshaping of intensive care unit facilities in a large metropolitan hospital in Milan, Italy: facing the COVID-19 pandemic emergency. Critical care and resuscitation, 2020; 22(2): 91-4.
18- Aston J, Singh I, Cheng C, Considine A. Hospital pharmacy response to COVID-19 at two UK teaching hospitals: a departmental review of actions implemented to inform future strategy.European Journal of Hospital Pharmacy, 2022; 29: e36-e40.
19- Hua X, Gu M, Zeng F, Hu H, Zhou T, Zhang Y, et al. Pharmacy administration and pharmaceutical care practice in a module hospital during the COVID-19 epidemic. Journal of the American Pharmacists Association, 2020; 60(3): 431-438.
20- Ayati N, Saiyarsarai P, Nikfar S. Short and long term impacts of COVID-19 on the pharmaceutical sector. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences, 2020; 28(2): 799-805.
21- Paudyal V, Cadogan C, Fialová D, Henman MC, Hazen A, Okuyan B, et al. Provision of clinical pharmacy services during the COVID-19 pandemic: experiences of pharmacists from 16 European countries. Research in Social and Administrative Pharmacy, 2021; 17(8): 1507-17.
22- Lega F, Prenestini A, Spurgeon P. Is Management Essential to Improving the Performance and Sustainability of Health Care Systems and Organizations? A Systematic Review and a Roadmap for Future Studies. Value in Health, 2013; 16(1): S46–51.
23- Shirzaiy M. The effect of corona disease[COVID-19] on dentistry. J Res Dent Sci, 2020; 17 (2): 80-83.
24- Najafi A, Aminpour H. Investigating the impact of Corona on insurance performance and the solution to realizing the budget and producing the insurance portfolio. International Journal of Business Management and Entrepreneurship, 2019; 4(13): 117-132.
25- Ellangovan K, Sai LP, Kamalanabhan TJ. An importance performance analysis of performance dimensions in public hospitals. International Journal of Business Innovation and Research, 2014; 8(6): 613.
26. Sansgiry SS, Ngo C. Factors Affecting Job Satisfaction among Hospital Pharmacists. Hospital Pharmacy, 2003 Nov; 38(11): 1037–46.
