بررسی اثر رابطه کاری بین حسابرسان داخلی و حسابرسان مستقل بر تعهد اخلاقی حسابرسان داخلی در ایران
الموضوعات : مطالعات اخلاق و رفتار در حسابداری و حسابرسی
حجت الله سالاری
1
(استادیار، گروه حسابداری، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران. )
لیلا رئیسی
2
(دانشجوی دکتری، دانشگاه فنی و حرفه‌ای، تهران، ایران )
افسانه غلامی قوام آبادی
3
(دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد بندر عباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران)
الکلمات المفتاحية: حسابرسان داخلی, حسابرسان مستقل, رابطه کاری, تعهد اخلاقی, اخلاق حرفه‌ای.,
ملخص المقالة :
هدف: هدف تحقیق حاضر بررسی اثر رابطه بین حسابرسان داخلی با حسابرسان خارجی بر روی تعهد اخلاقی حسابرسان داخلی است. حسابرسی یکی از عناصر اساسی در فرآیند اطمینان از صحت و قابل اعتماد بودن گزارش‌های مالی شرکت‌ها است. حسابرسان داخلی و حسابرسان مستقل نقش مهمی در این فرآیند دارند و برقراری روابط مؤثر بین آنها امری حیاتی است.
روش: این تحقیق از منظر فرایند اجرا (نوع داده‌ها) یک پژوهش کمّی، از منظر نتیجه اجرای آن یک پژوهش کاربردی و توسعه‌ای، از منظر هدف اجرا یک پژوهش توصیفی (به روش پیمایشی)، از منظر منطق اجرا (نوع استدلال) یک پژوهش قیاسی استقرایی و از منظر بُعد زمانی یک پژوهش طولی است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بوده و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای اس.پی.اس.اس. و آموس استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه حسابرسان داخلی فعال در ایران بوده و نمونه نهایی مشتمل بر 66 حسابرس داخلی شاغل در بخش مالی و 54 نفر در بخش غیرمالی بود.
یافته‌ها: برقراری روابط موثر بین حسابرسان داخلی و حسابرسان مستقل نقش مهمی در افزایش تعهد اخلاقی حسابرسان داخلی داشته و می‌تواند به بهبود فرآیند حسابرسی و افزایش اعتماد عمومی به گزارش‌های مالی شرکت‌ها کمک کند.
نتیجه‌گیری: رابطه کاری مثبت و قوی بین حسابرسان داخلی و حسابرسان مستقل می‌تواند به تقویت تعهد اخلاقی حسابرسان داخلی کمک کند و باعث افزایش اعتماد و همکاری بین دو گروه شود و حسابرسان داخلی را تشویق کند تا تعهد اخلاقی بیشتری در انجام وظایف خود داشته باشند. همچنین توجه به ارتباط بین حسابرسان داخلی و حسابرسان مستقل و ترویج همکاری و هماهنگی بین آنها می‌تواند به بهبود عملکرد حسابرسان داخلی و افزایش اعتماد استفاده‌کنندگان از صورت‌های مالی شرکت‌ها شود.
احمدزاده، زاهد؛ یعقوب‌نژاد، احمد (1401). تأثیر درک حسابرسان از فرهنگ اخلاقی حاکم در مؤسسات بر ارزش‌های حرفه‌ای مؤسسات حسابرسی. تحقیقات حسابداری مالی و حسابرسی، 14(55)، ص23-40.
بابایی افرا، کوثر؛ قنبری، جابر؛ حیدری، جواد (1402). ارزیابی تأثیر استقلال و شجاعت اخلاقی حسابرسان داخلی بر گزارش‌دهی به کمیته حسابرسی و هیأت مدیره. در: اولین کنفرانس بین‌المللی توانمندی مدیریت، مهندسی صنایع، حسابداری و اقتصاد.
بنی مهد، بهمن؛ نجاتی، امیر (1395). رابطه فرهنگ سازمانی و تعهد کاری حسابرسان. تحقیقات حسابداری مالی و حسابرسی، 8(30)، ص119-138.
حاجیها، زهره (1398). استراتژی تجاری، ضعف قابل توجه کنترل‌های داخلی و تأخیر در انتشار گزارش حسابرسی. تحقیقات حسابداری تجربی، 9(1)، ص154-180.
سجودی، سمانه؛ اسکندری، علیرضا (1403). رابطه کاری بین حسابرسان داخلی و حسابرسان مستقل و شجاعت اخلاقی حسابرسان. دیدگاه‌های حسابداری و مدیریت، 7(88)، ص275-293.
صفرزاده، محمدحسین؛ کریمداد، علیرضا (1399). بررسی عوامل مؤثر بر شجاعت اخلاقی حسابرسان داخلی. دانش حسابداری مالی، 7(1)، ص155-133.
کریم‌آبادی، محمد؛ حاجیها، زهره؛ جهانگیرنیا، حسین؛ غلامی جمکرانی، رضا (1403). الگوی آئین رفتار حرفه‌ای حسابرسان مستقل براساس دیدگاه انتقادی. قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری، 9(3)، ص105-124.
گلپایگانی، آیدا؛ رحمانی‌نیا، احسان (1400). بررسی تأثیر تصمیم‌گیری اخلاقی حسابداران حرفه‌ای بر ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری آنها. تحقیقات حسابرسی حرفه‌ای، 1(2)، ص56-83.
نوش‌فر، علی‌داد؛ محسنی، عبدالرضا؛ قاسمی، مصطفی (1401). فراتحلیل عوامل مؤثر بر تصمیم‌گیری اخلاقی در حرفه حسابداری و حسابرسی. حسابداری دولتی، 8(2)، ص143-166.
https://dx.doi.org/10.30473/gaa.2021.60439.1511
Abidin, N.A.Z., Ahmad, Z., Hamid, N.A. & Amin, N.A.M. (2023). An Internal Auditorâ Commitment to Independence: The Effect of Professional Scepticism, Self-Efficacy and Job Satisfaction. Accounting and Finance Research, 12(2), p.1-39.
Al-Karawi, Y.H.H. & Ghodrati, H. (2024). The Effect of the Source of Commitment and Ethical Style of Auditors on Independent Auditors’ Whistle-blowing. Technical Journal of Management Sciences, 1(1), p. 42-52.
Al-Tuwaijri, S.A., Christensen, T.E. & Hughes Ii, K.E. (2004). The relations among environmental disclosure, environmental performance, and economic performance: a simultaneous equations approach. Accounting, organizations and society, 29(5-6), p. 447-471.
Azghandi, M.M., Jabbari, S., Ranjbar, H.R. & Al-janabi, A. (2023). The Effect of Social Capital on Auditor’s Performance. Journal of Risk and Financial Management, 16(2), p.119.
Bandura, A. (2014). Social-cognitive theory. In: An introduction to theories of personality (pp. 341-360).
Blackorby, C., Bossert, W. & Donaldson, D. (2002). Utilitarianism and the theory of justice. Handbook of social choice and welfare, No. 1, p. 543-596.
Cooper, B.J. (1993). The audit committee and internal audit. Managerial Auditing Journal, 8(3).
Endaya, K.A. & Hanefah, M.M. (2016). Internal auditor characteristics, internal audit effectiveness, and moderating effect of senior management. Journal of Economic and Administrative Sciences, 32(2), p.160-176.
Hajiabbasi, M., Vatanparast, M.R., Banimahd, B. & Azadehdel, M.R. (2022). The effect of professional commitment on auditors' ethical whistleblowing: moderating role of gender and age. International Journal of Ethics and Society, 4(1), p. 38-46.
Herda, D.N. & Lavelle, J.J. (2012). The auditor-audit firm relationship and its effect on burnout and turnover intention. Accounting Horizons, 26(4), p. 707-723.
Khalil, M. & Ozkan, A. (b2016). Board independence, audit quality and earnings management: Evidence from Egypt. Journal of Emerging Market Finance, 15(1), p. 84-118.
Khelil, I. & Hussainey, K. (2023). Internal Auditors' Moral Courage: A Cognitive Mapping Method. In: Advances in Accounting Behavioral Research (pp. 349-383).
Khelil, I. & Khlif, H. (2022). Internal auditors’ perceptions of their role as assurance providers: A qualitative study in the Tunisian public sector. Meditari Accountancy Research, 30(1), p.121-141.
Khelil, I. (2023). The working relationship between internal and external auditors and the moral courage of internal auditors: Tunisian evidence. Arab Gulf Journal of Scientific Research, 41(4), p. 462-477.
Khelil, I., Hussainey, K., & Noubbigh, H. (2016). Audit committee–internal audit interaction and moral courage. Managerial Auditing Journal, 31(4/5), p. 403-433.
Mifsud, M., Calleja, C., Baldacchino, P., Tabone, N., Ellul, L. & Grima, S. (2023). Ethical Conduct and Code of Ethics Compliance among Maltese Internal Auditors: An Analytical Perspective. Journal of Corporate Governance, Insurance, and Risk Management, 10(2), p. 208-228.
https://dx.doi.org/10.56578/jcgirm100210
Mustika, A.C. (2015). Factors affecting the internal audit effectiveness. Jurnal Akuntansi dan Auditing, 12(2), p. 89-109.
Nasution, D. & Östermark, R. (2012). The impact of social pressures, locus of control, and professional commitment on auditors’ judgment: Indonesian evidence. Asian Review of Accounting, 20(2), p.163-178.
Nguyen, N.L. (2024). Tacit knowledge sharing within project teams: an application of social commitments theory. VINE Journal of Information and Knowledge Management Systems, 54(1), p. 43-58.
Privet, C. & Janin, R. (2009). External auditors, audit committees and earnings management in France. European Accounting Review, No.16, p. 429-454.
Rajabi, A. (2022). Internal audit system performance measurement model. Accounting and auditing studies, 11(44), p. 131-152.
Rifai, M.H. & Mardijuwono, A.W. (2020). Relationship between auditor integrity and organizational commitment to fraud prevention. Asian Journal of Accounting Research, 5(2), p. 315-325.
Sabbagh, C. & Schmitt, M. (Eds.) (2016). Handbook of social justice theory and research (pp. 201-218). New York: Springer.
Sow, M., Anthony, P. & Berete, M. (2016). Normative organizational commitment and its effects on employee retention. Business and Economic Research, 6(1), p.137-147.
Stefaniak, C.M. & Cornell, R.M. (2011). Social identification and differences in external and internal auditor objectivity. Current issues in auditing, 5(2), p. 9-P14.
Trianosky, G. (1990). What is virtue ethics all about? American Philosophical Quarterly, 27(4),
p. 335-344.
Usman, R., Rohman, A. & Ratmono, D. (2023). The relationship of internal auditors’ characteristics with external auditors’ reliance and its impact on audit efficiency: Empirical evidence from Indonesian government institutions. Cogent Business & Management, 10(1).
Yulianti, Y., Wahyudin Zarkasyi, M., Suharman, H. & Soemantri, R. (2023). Effects of professional commitment, commitment to ethics, internal locus of control and emotional intelligence on the ability to detect fraud through reduced audit quality behaviors. Journal of Islamic Accounting and Business Research, 15(3), p. 385-401.
Yulianti, Y., Zarkasyi, M.W., Suharman, H. & Soemantri, R. (2024). Effects of professional commitment, commitment to ethics, internal locus of control and emotional intelligence on the ability to detect fraud through reduced audit quality behaviors. Journal of Islamic Accounting and Business Research, 15(3), p. 385-401.
