تاثیر ارزش¬های فرهنگی بر گرایش¬های تفکر انتقادی در بین دانشجویان
الموضوعات :
مجتبی رضایی راد
1
(گروه تکنولوژی آموزشی،واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران)
مارال عباس زاده
2
(کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی، واحدساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران)
الکلمات المفتاحية: ارزش¬های فرهنگی, تفکر انتقادی, دانشجویان, دانشگاه آزاد اسلامی. ,
ملخص المقالة :
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر ارزش¬های فرهنگی بر گرایش¬های تفکر انتقادی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد با روش همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشکده¬های علوم پزشکی، انسانی و فنی و مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 8933 نفر بود که طبق جدول کرجسی و مورگان، تعداد 368 نفر به روش نمونه¬گیری تصادفی طبقه¬ای (بر حسب دانشکده محل تحصیل) به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده¬ها، پرسشنامه¬های ارزش¬هاي فرهنگي منصوري سپهر و همکاران (پایایی: 88/0) و تفکر انتقادی پاک¬مهر و همکاران (پایایی: 89/0) بود. در سطح اطمینان 95 درصد (05/0 = α)، ضریب همبستگی پیرسون نشان داد، رابطه مثبت معناداری بین ارزش¬های فرهنگی و گرایش¬های تفکر انتقادی در دانشجویان هر یک از دانشکده¬ های پزشکی، علوم انسانی و فنی و مهندسی وجود دارد. تحلیل واریانس یک راهه نشان داد، ارزش¬های فرهنگی و گرایش¬های تفکر انتقادی در بین دانشجویان دانشکده¬های پزشکی، علوم انسانی و فنی و مهندسی تفاوت آماری معناداری ندارند. هم¬چنین، تحلیل رگرسیونی نشان داد ارزش¬های فرهنگی بر گرایش¬های تفکر انتقادی دانشجویان تاثیر دارد. به طوری¬که، ارزش¬های فرهنگی، 4/55 درصد از گرایش¬های تفکر انتقادی را تبیین (پیش¬بینی) می¬کنند.
اخلاصی، ابراهیم؛ فاتحی دهاقانی، ابوالقاسم؛ و حیدرپور، پرویز. (1400). خوانش بوردیویی تجربه‌زیسته نابرابری در میدان دانشگاه با تأکید بر خشونت نمادین؛ مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی. فصلنامه راهبرد فرهنگ، 14(54)، 42-7.
اسماعیلی، سمیه؛ و شیخ¬الاسلامی، راضیه. (1397). تبیین علی خلاقیت بر اساس ارزش¬های فرهنگی: نقش واسطه‌ای انگیزش و هیجان. مجله علوم روانشناختی، ۲۰(۱۰۱)، ۷۸۶-۷۷5.
پاک¬مهر، حمیده؛ میردورقی، فاطمه؛ غنایی چمن¬آباد، علی؛ و کرمی، مرتضی. (1392). رواسازی، اعتباریابی و تحلیل عاملی مقیاس گرایش به تفکر انتقادی ریکتس در مقطع متوسطه. فصلنامه اندازه¬گیری تربیتی، 3(11)، 54-33.
جهانی، جعفر؛ رستمی، مازیار؛ جویباری، لیلا؛ مرزوقی، رحمت¬اله؛ ترک¬زاده، جعفر؛ و خان¬ببینی، زهرا. (1402). طراحی و روان¬سنجی پرسشنامه سنجش تفکر انتقادی دانشجویان تحصیلات تکمیلی پرستاری. نشریه آموزش پرستاری، 12(3)، 41-32.
حسینی، ریحانه؛ اثنی¬عشری، فرزانه؛ ممانی، مژگان؛ و جیریایی، نسرین. (1400). بررسی سطح مهارت¬های تفکر انتقادی در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان. فصلنامه پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 13(1)، 13-4.
خرسندپور، توران؛ رضاخانی، سیمین¬دخت؛ و پاشا¬شریفی، حسن. (۱۴۰۰). الگوی ساختاری باورهای غیرمنطقی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و عزت نفس در دانشجویان: نقش واسطه‌ای تفکر انتقادی. مجله علوم روانشناختی، ۲۰(۱۰۱)، ۷۸۶-۷۷5.
دربان، لیلا؛ اشتری، سارا؛ مرتضوی، فتحیه؛ قرقانی، زهره؛ و یزدانی، شهرام. (۱۳۹۵). بررسی مهارت‌های تفکر انتقادی در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه علوم پزشکی تهران. فصلنامه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران، ۲۶(۴)، 237-229.
سنگی، لیلا. (1402). نیازسنجی فرهنگی دانشجویان دانشگاه تهران. فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی، 18(54)، 60-33.
سنگی، لیلا. (1400). سنجش نگرش دانشجویان به برنامه¬هاي فرهنگی (نمونه مطالعاتی: دانشجویان تحصیلات تکمیلی خوابگاه¬هاي دانشگاه تهران). فصلنامه مطالعات میان فرهنگی، 16(49)، 30-9.
طاهری، ابوالفضل؛ آزاده، فریدون؛ مردای¬جو، محمد؛ و یوسفیان¬زاده، امید. (۱۳۹۶). بررسی گرایش به تفکر انتقادی در دانشجویان دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران. دو¬ماهنامه پیاورد سلامت، 11(1)، 9-1.
عباس‌زاده، محمد؛ رضایی¬فرهادآباد، رجب؛ و امین¬مظفری، فاروق. (1394). بررسی رابطه فرهنگ رشته‌ای با انواع فرهنگ‌های دانشگاهی در دانشگاه تبریز. فصلنامه جامعه¬شناسی کاربردی، 26(4)، 24-1.
عبدی، حمید؛ میرشاه جعفری، سید¬ابراهیم؛ نیلی، محمدرضا؛ و رجایی¬پور، سعید. (1396). تبیین برنامه درسی آینده در راستای تحقق چشم‌اندازها و رسالت‌های آموزش عالی ایران در افق 1404. دوفصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، 8(16)، 88-59.
عزیزی مهر، خیام. (1397). جستارهایی در ارزش¬ها و نگرش¬های ایرانیان. تهران: نشر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات. کورش¬نیا، مریم؛ و لطیفیان، مرتضی. (1390). بررسی رابطه بین ارزش¬های فرهنگی جامعه و گرایش¬های تفکر انتقادی دانشجویان با واسطه¬گری ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده و استادان. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 3(2)، 134-103.
کیان¬پور، مسعود؛ معمار، ثریا؛ و خجسته، سحر. (1393). وضعیت گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان دانشگاه اصفهان و برخی از عوامل مرتبط با آن. جامعه¬شناسی کاربردی، 25(2)، 138-117.
مالکی¬امامیه، زهرا؛ و رضایی، مهدی. (1394). بررسی وضعیت تفکر انتقادی دانشجویان علوم پزشکی و تأثیر برنامه¬ی درسی دانشگاه¬¬ها بر آن: مقاله مروری. دوماهنامه طب توانبخشی، 4(4)، 165-156.
مباشری، فرزانه؛ منوچهری، مهین؛ و نوروزی، فاطمه. (۱۳۹۶). مهارت‌های تفکر انتقادی در دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه علوم پزشکی فسا. راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی، ۴(۱)، ۱۵-4.
متوسلی، الهه؛ نوروزی، مهدی؛ و حسینی، زهراسادات. (1401). بررسی نیازسنجی فرهنگی دانشجویان بین¬الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران. فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی، 17(51)، 62-33.
منصوري¬سپهر، روح¬الله؛ مطیعی، حورا؛ شکرریز، جواد؛ و نجاتی، وحید. (1392). بررسی ساختار عاملی و پایایی پرسشنامه ارزش¬های فرهنگی سازمان. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 5(15)، 71-57.
موسی¬زاده، سمیه؛ مومن¬نسب، مرضیه؛ بختیاری، طیبه؛ و رئیسی، محمود. (1395). گرایش به تفکر انتقادی در دانشجویان پرستاری و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی. نشریه آموزش پرستاری، 5(4)، 25-20.
موسیوند، محبوبه. (1401). تدوین مدل وجدان تحصیلی و حل مسئله بر تفکر انتقادی دانشجویان با میانجیگری مهارت¬های ارتباطی. مجله علوم روانشناختی، 21(109)، 106-93.
Baidon, M. C., & Sim, J. B-Y. (2009). Notions of criticality: Singaporean teachers’ perspectives of critical thinking in social studies. Cambridge Journal of Education, 39(4), 407-422.
Chaisuwan, C., Kelly, K., Kelman, G. B., & Continelli, T. (2021). The Relationship between Cultural Value and Critical Thinking Dispositions and their Difference among Nursing Students in Thailand and United States. The Pacific Rim International Journal of Nursing Research (PRIJNR), 25(2),199-212.
Garwood, J. K., Ahmed, A. H., McComb, S. A. (2018). The effect of concept maps on undergraduate nursing students’ critical thinking. Journal of Nursing Education Perspectives, 39(4), 208-214.
Jones, T. (2017). Playing Detective to Enhance Critical Thinking. Journal of Teaching and Learning in Nursing, 12(1), 73-76.
Kertiyani, N. M. I., Fatimah, S., & Dahlan, J. A. (2022). Critical thinking skillthrough problem-based learning with problem posing withinsolution. Journal of Mathematics and Science Teacher, 2(2), 1-5.
Lu, P., Burris, S., Baker, M., Meyers, C., & Cummins, G. (2021). Cultural Differences in Critical Thinking Style: A Comparison of U. S. and Chinese Undergraduate Agricultural Students. Journal of International Agricultural and Extension Education, 28(4), 1-16.
. Manalo, E., Kusumi, T., Koyasu, M., Michita, Y., & Tanaka, Y. (2013). To what extent do culture-related factors influence university students’ critical thinking use? Journal of Thinking Skills and Creativity, 10, 121-132.
Park, J. H., Niu, W., Cheng, L., & Allen, H. (2021). Fostering Creativity and Critical Thinking in College: A Cross-Cultural Investigation. Journal of Frontiers in psychology, 12, 1-12.
Qondias, D., Lasmawan, W., Dantes, N., Arnyana, I. B. P. (2022). Effectiveness of Multicultural Problem-Based Learning Models in Improving Social Attitudes and Critical Thinking Skills of Elementary School Students in Thematic Instruction. Journal of Education and e-Learning Research, 9(2), 62-70.
Tan, C. (2017). Teaching critical thinking: Cultural challenges and strategies in Singapore. British Educational Research Journal, 43(5), 988-1002.
Uzunöz, F. S., & Demirhan, G. (2017). The effect of creative drama on critical thinking in preservice physical education teachers. Journal of Thinking Skills and Creativity, 24, 164-174.
