واکاوی ابعاد و مولفه های موثر بر مدیریت سبد پروژههای تحقیق و توسعه پایدار در حوزه خدمات سلامت
الموضوعات :مریم خردرنجبر 1 , عباس خمسه 2 , جواد ایرانبان فرد 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت تکنولوژی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گرده مدیریت صنعتی، واحدکرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
3 - دانشیار گروه مدیریت صنعتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
الکلمات المفتاحية: تحقيق و توسعه, سبد پروژه های تحقیق وتوسعه, خدمات سلامت, پایداری, فراترکیب,
ملخص المقالة :
مدیریت سبد کارآمد پروژه¬های تحقیق¬و¬توسعه برای هدایت نوآوری و پایداری در بخش سلامت بسیار مهم است. با این حال، علی¬رغم اهمیت آن، فقدان تحقیق برای بررسی ابعاد و مؤلفههای مؤثر بر مدیریت سبد پروژههای تحقیق¬و¬توسعه پایدار در حوزه خدمات سلامت وجود دارد. تحقیق حاضر با هدف تکمیل کردن این شکاف، به شناسایی و تحلیل ابعاد و مؤلفههای کلیدی موثر بر مدیریت سبد پروژههای تحقیق¬وتوسعه پایدار خدمات سلامت پرداخته است. این تحقیق با رویکرد کیفی به گردآوری داده¬ها از طریق روش فراترکیب سندلوسکی و بارسو پرداخته است. این روش با بررسی نظام¬مند 32 مقاله مرتبط با هدف تحقیق از بین 328 مقاله اولیه انجام شده است. مقاله¬های نهایی براساس معیارهای ورود به مطالعه انتخاب شده¬اند. روایی تحقیق براساس معیارها، برگزاری جلسات با اعضای تیم تحقیق، استفاده از کارشناس و ممیزی کل فرایند برای اجماع نظری تأیید شده و پایایی آن نیز از طریق برنامه مهارت¬های ارزیابی انتقادی مشخص شده است. بر اساس یافته¬ها، 36 مولفه در قالب 7 بعد اصلی به عنوان ابعاد و مولفه¬های تأثیرگذار بر مدیریت سبد پروژههای تحقیق¬وتوسعه پایدار در حوزه خدمات سلامت شناسایی شده که این ابعاد عبارتند از: ارزیابی اثرات زیست محیطی، بهینه سازی منابع، پایداری اقتصادی، مسئولیت اجتماعی، مشارکت ذینفعان، رعایت مقررات و ارزیابی اثرات بلندمدت. یافته¬های تحقیق، بینش مناسبی برای سیاست¬گذاران، پزشکان مراقبت¬های بهداشتی، محققان و ذینفعان درگیر در برنامه¬ریزی و اجرای طرح¬های تحقیق¬وتوسعه پایدار ارائه می-کند. استفاده از این دانش می¬تواند به تخصیص کارآمدتر منابع، افزایش همکاری و درنهایت پیشرفت نوآوری و پایداری در حوزه سلامت منجر شود.
1. مهدوی، عبداله، ابراهیمی، کمال، مهرتک، محمد، مشعوفی، مهرناز (1399). ترسیم نقشه علمی تحولات نوین فناوری اطلاعات سلامت بر اساس مقالات WOS:2010- 2017. مجله علوم پیراپزشکی و توانبخشی مشهد، 9 (4). 10.22038/jpsr.2021.47200.2091. DOI
2. بیرانوند، علی، صمدبیک، محمد و خاصه، علی (1399). ترسیم ساختار دانش در حوزه مدیریت و فناوری اطلاعات سلامت با استفاده از تحلیل هم واژگانی. تصویر سلامت، 2 (11)، 136-117.
3. ابراهیمی بوزانی، مهدی، مختاری ملک آبادی، رضا و حیدری دستنایی، رضیه (1398). تحلیلی بر توسعه یافتگی شهرستان¬های استان اصفهان از نظر شاخص¬های بهداشتی-درمانی با رویکرد توسعه پایدار. مجله علوم پزشکی زانکو، ۲۰ (۶۶)، ۱۱-۲۴.
4. احمدی، مجید، جلالی، رضا و رییس زاده، محمد. (1401). پیشرانی پایداری سلامت در تحقق عدالت اجتماعی در گام دوم انقلاب با تأکید بر کارکرد سیاست گذاری. مدیریت پرستاری، 11(2 )، 122-132SID. https://sid.ir/paper/1011435/fa
5. مصدق راد، علی محمد، عباسی، محیا، عباسی، مهدی و حیدری، مهدیه (1401). روشهای تأمین مالی پایدار نظام سلامت در کشورهای در حال توسعه: یک مرور حیطه ای. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی. ۲۰ (۴)، ۳7۸-۳5۸.
6. Akbar, M., Hussain, A., Akbar, A., & Ullah, I. (2021). The dynamic association between healthcare spending, CO 2 emissions, and human development index in OECD countries: Evidence from panel VAR model. Environment, development and sustainability, 23, 10470-10489. DOI: 10.1007/s10668-020-01066-5.
7. Alberta Katz, R., Salamanca-Buentello, F., Silva, D. S. (2022). R&D during public health emergencies: the value(s) of trust, governance and collaboration. Journal of BMJ Glob Health, 7. DOI: 10.1136/bmjgh-2021-007873 .
8. Anser, M. K., Godil, D. I., Khan, M. A., Nassani, A. A., Askar, S. E., Zaman, K., & Abro, M. M. Q. (2022). Nonlinearity in the relationship between COVID-19 cases and carbon damages: controlling financial development, green energy, and R&D expenditures for shared prosperity. Environmental Science and Pollution Research, 29(4), 5648-5660. DOI: 10.1007/s11356-021-15978-w.
9. Baigi, M., & Helena, A. (2019). Promoting the creation of R&D intentions in primary healthcar measured by a validated instrument. Journal of Health Research Policy and Systems, 17, 107. doi.org/10.1186/s12961-019-0513-3.
10. Baxter, D., & Casady, C. B. (2020). Proactive and strategic healthcare public-private partnerships (PPPs) in the coronavirus (COVID-19) epoch. Sustainability, 12(12), 5097. https://doi.org/10.3390/su12125097.
11. Dion, H., Evans, M., & Farrell, P. (2023). Hospitals management transformative initiatives; towards energy efficiency and environmental sustainability in healthcare facilities. Journal of Engineering, Design and Technology, 21(2), 552-584. https://doi.org/10.1108/JEDT-04-2022-0200.
12. Fanelli, S., Pratici, L., Salvatore, F. P., Donelli, C. C., & Zangrandi, A. (2023). Big data analysis for decision-making processes: challenges and opportunities for the management of health-care organizations. Management Research Review, 46(3), 369-389. https://doi.org/10.1108/MRR-09-2021-0648.
13. Fang, W., Liu, Z., & Putra, A. R. S. (2022). Role of research and development in green economic growth through renewable energy development: empirical evidence from South Asia. Renewable Energy, 194, 1142-1152. DOI: 10.1016/j.renene.2022.04.125.
14. Foyer, C. H., Lam, H. M., Nguyen, H. T., Siddique, K. H., Varshney, R. K., Colmer, T. D., & Considine, M. J. (2016). Neglecting legumes has compromised human health and sustainable food production. Nature plants, 2(8), 1-10. DOI: 10.1038/nplants.2016.112 .
15. Franzen, S. R., Chandler, C., & Lang, T. (2017). Health research capacity development in low and middle income countries: reality or rhetoric? A systematic meta-narrative review of the qualitative literature. BMJ open, 7(1). DOI: 10.1136/bmjopen-2016-012332.
16. Gupta, S., Modgil, S., Bhatt, P. C., Jabbour, C. J. C., & Kamble, S. (2023). Quantum computing led innovation for achieving a more sustainable Covid-19 healthcare industry. Technovation, 120, 102544. doi: 10.1016/j.technovation.2022.102544.
17. Gusmão Louredo, F. D. S., Raupp, E., & Araujo, C. A. S. (2024). Meaning of sustainability of innovations in healthcare organizations: A systematic review. Health Services Management Research, 37(1), 16-28. DOI: 10.1177/09514848231154758 .
18. Harrison, R., Fischer, S., Walpola, R. L., Chauhan, A., Babalola, T., Mears, S., & Le-Dao, H. (2021). Where do models for change management, improvement and implementation meet? A systematic review of the applications of change management models in healthcare. Journal of healthcare leadership, 85-108. doi: 10.2147/JHL.S289176.
19. Hussain, M., Ajmal, M. M., Gunasekaran, A., & Khan, M. (2018). Exploration of social sustainability in healthcare supply chain. Journal of Cleaner Production, 203, 977-989. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.08.157.
20. Khan, S. A. R., Zhang, Y., Kumar, A., Zavadskas, E., & Streimikiene, D. (2020). Measuring the impact of renewable energy, public health expenditure, logistics, and environmental performance on sustainable economic growth. Sustainable development, 28(4), 833-843. DOI: 10.1002/sd.2034.
21. Kruk, M. E., Gage, A. D., Arsenault, C., Jordan, K., Leslie, H. H., Roder-DeWan, S., & Pate, M. (2018). High-quality health systems in the Sustainable Development Goals era: time for a revolution. The Lancet global health, 6(11), e1196-e1252. DOI: 10.1016/S2214-109X(18)30386-3 .
22. Langer, A., Meleis, A., Knaul, F. M., Atun, R., Aran, M., Arreola-Ornelas, H., & Frenk, J. (2015). Women and health: the key for sustainable development. The Lancet, 386(9999), 1165-1210. 10.1016/S0140-6736(15)60497-4.
23. Lennox, L., Maher, L., & Reed, J. (2018). Navigating the sustainability landscape: a systematic review of sustainability approaches in healthcare. Implementation Science, 13(1), 1-17. 10.1186/s13012-017-0707-4.
24. Lurie, N., Keusch, G. T., & Dzau, V. J. (2021). Urgent lessons from COVID 19: why the world needs a standing, coordinated system and sustainable financing for global research and development. The Lancet, 397(10280), 1229-1236. DOI: 10.1016/S0140-6736(21)00503-1.
25. Ma, Q., Tariq, M., Mahmood, H., & Khan, Z. (2022). The nexus between digital economy and carbon dioxide emissions in China: The moderating role of investments in research and development. Technology in Society, 68, 101910. DOI: 10.1016/j.techsoc.2022.101910.
26. Moermond, C. T., Puhlmann, N., Brown, A. R., Owen, S. F., Ryan, J., Snape, J., & Kümmerer, K. (2022). GREENER pharmaceuticals for more sustainable healthcare. Environmental Science & Technology Letters, 9(9), 699-705. DOI: 10.1021/acs.estlett.2c00446 .
27. Nazar, R., Meo, M. S., & Ali, S. (2022). Role of public health and trade for achieving sustainable development goals. Journal of Public Affairs, 22(3), e2585. DOI: 10.1002/pa.2585.
28. Patel, V., Saxena, S., Lund, C., Thornicroft, G., Baingana, F., Bolton, P., & UnÜtzer, J. (2018). The Lancet Commission on global mental health and sustainable development. The lancet, 392(10157), 1553-1598. DOI: 10.1016/S0140-6736(18)31612-X .
29. Paunović, I., Apostolopoulos, S., Miljković, I. B., & Stojanović, M. (2024). Sustainable Rural Healthcare Entrepreneurship: A Case Study of Serbia. Sustainability, 16(3), 1143. https://doi.org/10.3390/su16031143.
30. Salman, A., Fakhraldeen, S., Chun, S., Jamil, K., Gasana, J., & Al-Hunayan, A. (2020). Enhancing Research and Development in the Health Sciences as a Strategy to Establish a Knowledge-Based Economy in the State of Kuwait: A Call for Action. Journal of healthcare, 8, 264. DOI: 10.3390/healthcare8030264 .
31. Sandelowski, M., & Barroso, J. (2007). Handbook for Synthesizing Qualitative Research. New York: Springer Publishing Company. DOI: 10.4236/ojog.2014.47062.
32. Schuhmacher, A., Gassmann, O., & Hinder, M. (2016). Changing R&D models in research-based pharmaceutical companies. Journal of translational medicine, 14(1), 1-11. DOI: 10.1186/s12967-016-0838-4.
33. Sepetis, A., Rizos, F., Pierrakos, G., Karanikas, H., & Schallmo, D. (2024). A Sustainable Model for Healthcare Systems: The Innovative Approach of ESG and Digital Transformation. In Healthcare, 12, 2, 156. MDPI. https://doi.org/10.3390/healthcare12020156.
34. Shelton, R. C., Cooper, B. R., & Stirman, S. W. (2018). The sustainability of evidence-based interventions and practices in public health and health care. Annual review of public health, 39, 55-76. DOI: 10.1146/annurev-publhealth-040617-014731 .
35. Sherman, J. D., Thiel, C., MacNeill, A., Eckelman, M. J., Dubrow, R., Hopf, H., & Bilec, M. M. (2020). The green print: advancement of environmental sustainability in healthcare. Resources, Conservation and Recycling, 161, 104882. https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2020.104882.
36. Thakur, V., Mangla, S. K., & Tiwari, B. (2021). Managing healthcare waste for sustainable environmental development: A hybrid decision approach. Business Strategy and the Environment, 30(1), 357-373. https://doi.org/10.1002/bse.2625.
37. Thakur, V. (2021). Framework for PESTEL dimensions of sustainable healthcare waste management: Learnings from COVID-19 outbreak. Journal of cleaner production, 287, 125562. doi: 10.1016/j.jclepro.2020.125562.
38. Vishwakarma, L. P., Singh, R. K., Mishra, R., & Kumari, A. (2023). Application of artificial intelligence for resilient and sustainable healthcare system: Systematic literature review and future research directions. International Journal of Production Research, 1-23. doi:10.1080/00207543.2023.2188101.
39. Wu, D., & Song, W. (2023). Does green finance and ICT matter for sustainable development: role of government expenditure and renewable energy investment? Environmental Science and Pollution Research, 30(13), 36422-36438. DOI: 10.1007/s11356-022-24649-3 .