تأثیر تحولات حقوقی هوش مصنوعی در حوزه حقوقی مالکیت فکری
الموضوعات : تحقیقات حقوق خصوصی و کیفریفرشته اسدپور 1 , عباس پهلوان زاده 2
1 - دانشجوی دکتری تخصصی، گروه حقوق، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
2 - استادیار، گروه حقوق، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران. (نویسنده مسؤول)
الکلمات المفتاحية: هوش مصنوعی, مالکیت فکری, حق اختراع, حق چاپ.,
ملخص المقالة :
امروزه تحولات هوش مصنوعی بخش مهمی از حقوق اشخاص که مرتبط به آفریدههای آنها است را تحت تأثیر قرار داده است. ابزارهای هوش مصنوعی نه تنها برای تسهیل جستجو، بررسی، مدیریت و اجرای حقوق مالکیت فکری استفاده میشوند که در خلق آنها نیز مشارکت دارند. این تحول خود موجبات چالشهای تقنینی، اجرایی و عملکردی در حق چاپ، حق اختراع، کپی رایت و موضوعات حمایتی مهم در این زمینه شده است. هدف این مطالعه بررسی تحولات در پیشرفتهای هوش مصنوعی و تأثیر آن بر مالکیت فکری بوده که در نهایت متمرکز بر این مهم است که تحولات مزبور در صورت مداخله در تولید و زایش اثر چه جایگاهی برای صاحب اثر و هوش مصنوعی دارد. این تحقیق از روش تحلیلی-توصیفی، با استفاده از داده ثانویه ازجمله کتاب، مجلات حقوقی، یافتههای پژوهشی و اسناد قانونی در راستای نیل به هدف مورد ذکر بهره برده است. یافتهها نشان میدهد که هنوز قوانین جهانی (ملی و بین المللی) علی رغم رویکردهای افتراقی و توجهات تقنینی در برخی کشورها تحولات هوش مصنوعی را در قالب ایجاد اثر و یا مشارکت در آن به صورت ضابطهمند به رسمیت نشناخته است. در نتیجه، پیشرفت فناوری هوش مصنوعی پیچیدگیهایی را در قانون مالکیت فکری از منظر صاحب اثر، حفاظت از تولید محتوا و آفریده توسط انسان به وجود آورده است. چارچوبهای قانونی موجود، مانند قوانین کپی رایت، نیاز به انطباق و شفافسازی بیشتری دارند تا بهطور مؤثر آثار تولید شده توسط هوش مصنوعی در عصر دیجیتال را نیز در برگیرد.
