مرز و تأثیر آن بر منافع ملی کشورهای همجوار
الموضوعات :نگار نگارستانی 1 , پونه طبیب زاده 2
1 - دانشکده ادبیات دانشگاه آزاد کرمان واحد شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی
2 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد رفسنجان
الکلمات المفتاحية: مرز, منافع ملی, ثبات, همسایگان,
ملخص المقالة :
چکیده در این پژوهش، اهمیت مرزها و ارتباط آن با منافع کشورهای همجوار محور اصلی است. یکی از موضوعات مهم در‌مورد مرزهای بین‌المللی، نقش و کارکردهای مختلف آن بر منافع ملی کشورهای همجوار است. صاحبنظران و کارشناسان نقشها و کارکردهای متفاوتی را برای مرزها بر شمرده‌اند که از جمله میتوان به مواردی مانند جداکنندگی، یکپارچه‌سازی، ارتباط، تحدید حدود منطقه اعمال حاکمیت و قدرت حکومت، شکل‌دهی به مناسبات اقتصادی و سیاسی بین حکومتها، مانع دفاعی و اقتصادی و... اشاره کرد. به نظر می‌رسد بر اساس یک رویکرد نوین و یک نگرش کلی میتوان گفت وضعیت مرزهای هر کشور بدون شک بر همسایگان اثرات مثبت یا منفی خواد داشت. در این مقاله به شیوه نظری و با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی، به بررسی اثرات مختلف مرزها از جمله اثرگذاری بر منافع ملی همسایگان از جنبه های تجاری، امنیتی، سیاسی و غیره می پردازیم. سوال اصلی، نحوه و چگونگی تاثیر گذاری مرزها بر منافع همسایگان است. رهاورد اصلی کار نیز مبتنی بر این است که ثبات، امنیت و پایداری مرزها از جنبه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، جامعه شماسی و غیره وضعیت کشورهای همجوار را تخت تاثیر قرار می دهد چنانچه تزلزل در مرزها و هر گونه استفاده ابزاری از مرزها برای اهداف سوء و ضعف امنیت آنها موجب تضعیف و ضربه زدن به کشورهای همسایه می شود.
منابع و مآخذ:
1-اخباری،محمد و نامی،محمدحسن (1391). جغرافیای مرز با تأکید بر مرزهای ایران. تهران. انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
2-افشردی،محمدحسین وهمکاران(1395)تبیین شاخص های موثر در مدیریت مرزها. فصلنامه ژئوپلیتیک. دوره11. شماره1.
3-پورعزت، علی اصغر و همکاران (1395). رویکرد آینده پژوهانه به تدوین استراتژی فوق فعال مرزبانی و ملت سازی، بر مبنای عدالت بین قومی. پژوهشنامه مطالعات مرزی. دوره اول، شماره1.
4-جان پرور،محسن(1391)بررسی تحول مرز در دوران معاصر.پایان نامه دوره کارشناسی ارشدرشته جغرافیای سیاسی. به راهنمایی محمدرضاحافظ نیا.تهران.دانشگاه تربیت مدرس.
5-جان پرور، محسن (1384) تشریح و سطح بندی ابعاد پایه ای مطالعات مرزی. فصلنامه ژئوپلیتیک. دوره11. شماره11.
6-جان پرور، محسن (1396) تبیین الگوی مدیریت مرز دریایی مورد: خلیج فارس.رساله دکتری رشته جغرافیای سیاسی. به راهنمایی محمدحسین افشردی. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
7-جان پرور، محسن (1390). نگرشی نو به مطالعات مرزی (مفاهیم، اصول و نظریه ها). تهران: انتشارات انجمن ژئوپلیتیک ایران.
8-جان پرور، محسن و صالح آبادی، ریحانه (1392). تبیین وسطح بندی اختلافات مرزی در منطقه ژئوپلیتیکی آسیای مرکزی. فصلنامه سیاست جهانی. دوره1. شماره1.
9-جان پرور، محسن، صالح آبادی، ریحانی و نادری، زکیه (1393). راهبردهای مدیریت مرزها. تهران: انتشارات مرکز تحقیقات و مطالعات فرماندهی مرزبانی ناجا.
10-حافظ نیا،محمدرضا و جان-پرور،محسن(1395.)مرزهاوجهانی شدن با نگاهی کوتاه به مرزهای ایران. تهران.
11-حافظ نیا،محمدرضا(1389)جغرافیای سیاسی ایران.تهران.انتشارات سمت.
12-حافظ نیا،محمدرضا،کاویانی راد،مراد(1390)افقهای جدیددرجغرافیای سیاسی.تهران.سمت.
13-حسین پورپویان،رضا(1398)تبیین الگوی روابط درمناطق ژئوپلیتیک مطالعه موردی:شبه قاره هند.رساله دکتری رشته جغرافیای سیاسی به راهنمایی دکترپیروزمجتهدزاده وزهرا احمدی پور.تهران.دانشگاه تربیت مدرس.
14. Blake, H.Gerald (1998). The objectives Of Land Boundaries Management. UK.IBRU.
15. House, J. (1982), Frontier on the Rio Grande: A Political Geography of Development and Social
Deprivation, Clarendon Press, Oxford.
16. Soffer, A. (1994), "Forms of coexistence and transborder cooperation in a hostile area: the Israeli, Case" in W. Galluser and et al (eds.), Political Boundaries and Coexistence, Peter Lang, Berne.
