ارزیابی تأثیر تنش خشکی بر روی برخی ویژگی‌های جوانه‌زنی و بنیه بذر چهار رقم تجاری سویا تولید شده در شرایط کم آبیاری با آزمون جوانه‌زنی استاندارد

الموضوعات : پژوهش های به زراعی

زهرا سادات حسینی تهرانی ¹ (ارشد)
آیدین حمیدی ² (دانشیار)
جهانفر دانشیان ³ (استاد)

تاريخ الإرسال : 15 الخميس , رمضان, 1444 تاريخ التأكيد : 23 الإثنين , ذو القعدة, 1444 تاريخ الإصدار : 26 الخميس , ذو القعدة, 1444

الکلمات المفتاحية: تنش خشکی, بنیه بذر, سویا, کم آبیاری, قابلیت جوانه زنی,

ملخص المقالة :

به منظور ارزیابی تأثیر تنش‌خشکی بر روی برخی ویژگی‌های جوانه زنی و بنیه بذر ارقام تجاری تنش‌ کم آبیاری دیده سویا در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج ، آزمایشی در سال 1400 با استفاده از آزمون جوانه زنی استاندارد در آزمایشگاه تجزیه بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل اعمال 4 سطح تنش‌خشکی پلی اتیلن گلیکول 6000 با پتانسیل های0 (بدون تنش) ، 3-، 6- ، 9- مگاپاسکال، بر بذرهای 4 رقم تجاری سویای ویلیامز، هامیلتون× ایسکس، TMSو بانتی تولید شده در 3 سطح تنش کم آبیاری گیاه مادری، آبیاری پس از مقادیر50 (آبیاری مطلوب و شاهد)، 100(تنش خفیف) و 150(تنش شدید) میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A) بودند . ویژگی های بررسی شده شامل : درصد جوانه زنی نهایی ، درصد گیاهچه های عادی ، درصد گیاهچه های غیر عادی ، درصد بذر سخت ، درصد بذر پوسیده ، متوسط جوانه زنی روزانه ، متوسط زمان جوانه زنی ، طول گیاهچه و شاخص های طولی و وزنی بنیه گیاهچه بودند . نتایج نشان داد ، اثر متقابل تنش‌خشکی ، تنش کم آبیاری و رقم تأثیر معنی‌داری بر تمامی ویژگی های بررسی شده داشت . در تیمار تنش خشکی 9- مگاپاسکال و بدون تنش کم آبیاری ، رقم ویلیامز نسبت به تیمار بدون تنش خشکی و بدون تنش کم آبیاری متوسط جوانه‌زنی 0/90 روز ، درصد بذر پوسیده ، بذرسخت و گیاهچه‌های غیرعادی به ترتیب 0/18 درصد، 5/750 درصد و 0/60 درصد افزایش و متوسط جوانه‌زنی روزانه 1/28 روز ، جوانه‌زنی نهایی و گیاهچه عادی به ترتیب 1/28 درصد و 4/92 درصد کاهش یافت . به طورکلی در میان ارقام مورد بررسی ، رقم ویلیامز بهترین و رقم بانتی ضعیف‌ترین واکنش به تنش کم آبیاری و خشکی را نشان دادند .