بررسی اثر ارتفاع بر مقدار و ترکیب اسانس آویشن کوهی در منطقه پلور، شهرستان آمل (مطالعه موردی)

الموضوعات : پژوهش های زراعی در حاشیه کویر

بهزاد غلامحسین‌زاده ¹ (گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت اله آملی، آمل، ایران)
یوسف نیک‌نژاد ² (- گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت اله آملی، آمل، ایران.)
هرمز فلاح آملی ³ (گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت اله آملی، آمل، ایران)
جابر مهدی‌نیا افرا ⁴ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آیت اله آملی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، آمل - ایران)

تاريخ الإرسال : 15 الثلاثاء , شعبان, 1436 تاريخ التأكيد : 24 الجمعة , جمادى الأولى, 1437 تاريخ الإصدار : 22 الأحد , جمادى الأولى, 1438

الکلمات المفتاحية: اسانس, آویشن کوهی, تیمول, ارتفاع, کارواکرول,

ملخص المقالة :

ﻳﻜـﻲ از ﮔـﻮنـه ﻫـﺎی ﮔﻴﺎﻫـﻲ ارزﺷﻤﻨـﺪ ﻛـﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎً در ارﺗﻔـﺎﻋـﺎت ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧـﻲ روﻳـﺶ دارد ﮔﻴـﺎه آویـشـن اﺳﺖ ﺑا ﻧـﺎم علمـی KotschyanusThymusﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده ﻻﻣﻴﺎﺳﻪ، ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎی اﻳﻦ ﺗﻴﺮه ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﭘﺮاﻛﻨﺪه اﻧﺪ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎﺻﻲ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ ای ﺗﺠﻤﻊ دارﻧﺪ و آوﻳﺸﻦ ﻛﻮﻫﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﮔﻴﺎﻫﺎن اﺻﻠﻲ روﻳﺶ ﻫﺎی ﻣﺪﻳﺘﺮانه ای ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. جهت بررسی تأثیر ارتفاع رویش و شرایط ژنتیکی و اکولوژیکی بر میزان اسانس این گیاه، نمونه هایی از گیاه مذکور در سه ناحیه ارتفاعی (2100، 2700 و 3300) در زمان 100 درصد گل دهی با ارتفاع 10 سانتی متر از سطح زمین برداشت و در شرایط آزمایشگاهی میزان اسانس با دستگاه کلونجر و نوع ترکیبات اسانس به دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC-MS) مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصله از تجزیه واریانس صفات بر روی ارتفاع نشان داد که صفت های وزن تر با (36/667) و میزان رطوبت با (39/118) و میزان اسانس با (71/1) و درصد اسانس با (26/0) در سطح یک درصد آماری معنی دار بودند. در بررسی اثر ارتفاع بر مقدار اسانس آویشن کوهی نشان داد که بیش تر اسانس ها از جمله تیمول، کارواکرول، آلفا ترپینن، پی سیمن، گاما ترپینن، بورنئول، کاریوفیلن، دلتاکادینن و کاریوفیلن اکسید و ... در سطح یک درصد آماری معنی دار شدند.