اثرات تاریخ‌های مختلف کاشت بر روند رشد صفات رویشی و عملکرد سه رقم برنج در شمال خوزستان
الموضوعات : پژوهش های زراعی در حاشیه کویرکاوه لیموچی 1 , عطاء‌اله سیادت 2 , عبدالعلی گیلانی 3
1 - زراعت، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران.
2 - استاد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین، اهواز، ایران.
3 - استادیار زراعت، عضو هیأت علمی بخش اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
الکلمات المفتاحية: عملکرد, برنج, صفات رویشی, تاریخ‌های کاشت,
ملخص المقالة :
این پژوهش به منظور بررسی اثرات تاریخ های مختلف کاشت (تنش گرما) بر روند رشد صفات رویشی و عملکرد سه رقم برنج به مدت یک سال در شمال خوزستان واقع در منطقه شاوور به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی تاریخ کاشت در سه سطح (5 خرداد ماه، 20 خرداد ماه و 5 تیر ماه) و عامل فرعی شامل سه رقم عنبوری قرمز پا بلند، چمپا و عنبوری قرمز پا کوتاه بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد بین تاریخ های مختلف کاشت و ارقام در تمامی صفات تفاوت معنی داری وجود داشت و به غیر از وزن خشک ساقه و میزان باروری بقیه صفات تفاوت معنی داری در اثر متقابل دو عامل نداشتند. همچنین بیش ترین و کم ترین مقدار وزن خشک ساقه و ارتفاع بوته و بالعکس عملکرد دانه، وزن هزار دانه، میزان باروری، شاخص برداشت و وزن خشک برگ به ترتیب مربوط به تاریخ های کاشت اول و سوم بودند. با بررسی روند رشد کلیه صفات در تاریخ کاشت 5 خرداد ماه که بیش ترین تنش حرارتی را در مرحله زایشی دارا بود در مدت زمان کم تری به حداکثـر رشد خود رسیدند و می توان از آن به عنـوان ساز و کاری جهت فرار از گرمـا نام برد. در بیـن ارقـام نیز بیش ترین عملکرد را رقم چمپا با متوسط 4/3795 کیلو گرم در هکتار دارا بود. و با توجه به ضرایب همبستگی عملکرد دانه بیش ترین همبستگی مثبت و معنی دار را با وزن خشک برگ (*441/0) دارا بود. بر اساس نتایج این تحقیق به نظر می رسد که با متمرکز کردن اهداف اصلاحی بر روی افزایش وزن برگ می توان به افزایش عملکرد دانه در نتیجه افزایش سرعت رشد و فتوسنتز خالص در برنج امیدوار بود.
_||_
