بازخوانی ابعاد توسعه پایدار در پوشاک سنتی ترکمنان ایران
الموضوعات : INTERCULTURAL STUDIES QUARTERLYمهشید مسیبی 1 , مریم مونسی سرخه 2
1 - پردیس هنرهای زیبا ،دانشگاه تهران
2 - استادیار، گروه طراحی پارچه و لباس ، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا ( س)
الکلمات المفتاحية: توسعه پایدار, دانش بومی, قوم ترکمن, پوشاک ترکمنان, لباس پایدار,
ملخص المقالة :
افزایش مفرط نابرابری، فقر و گرسنگی در جهان؛ نتایج منفی سیاستهای تعدیل ساختاری در مقابله با بحران اقتصاد جهانی؛ تخریب بیرویهی محیط زیست در نتیجه استفاده از تکنولوژی؛ سه دستهی کلی از عواملِ زمینهساز ترویج تفکرِ توسعه پایدار بودند. توسعه پایدار امری است پیچیده که ابعاد گستردهای دارد و برای تحقق آن در حیطه پوشاک و منسوجات که در ایران سابقه طولانی ندارد، شناخت و منظور کردن ملاحظات فرهنگ قومی و دانش بومی مردم محلی در فرآیند آن لازم است. در این پژوهش مفهوم سنتی توسعه پایدار با سه بُعد زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی بسط پیدا کرده و دو بُعد فرهنگی و زیباییشناسی نیز در پوشاک بررسی شده است. ترکمنان از معدود اقوام ساکن ایران هستند که درپی حفظ فرهنگ و آداب بومی و منطقهای خویشند و هنوز هم از لباسهای سنتی خود استفاده میکنند. آشنایی هرچه بیشتر با اسلوبها و مواد اولیه تهیه پارچه، پوشاک و الگوهای مصرف ترکمنان، شناسایی و بهکارگیری پتانسیل فرهنگ و دانش بومی، منسوجات و لباسهای ترکمنان را به همراه دارد که دستیابی به پاسخ چگونگی پایداری در لباس قوم ترکمن و تدوین روشهای صحیح پایداری در صنعت پوشاک ایران محقق میسازد. گردآوری اطلاعات این تحقیق کتابخانهای است، از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش تحلیلی-توصیفی است. نتایج حاصل این پژوهش نشان داده است که تمامی مراحل تولید پارچه و پوشاک، مصرف و نگهداری آن در قوم ترکمن ایران با اهداف توسعه پایدار همسو است و ابعاد آن در فرهنگ و سبک زندگی ترکمنان نهفته است.
