قانون‌گریزی و عوامل فرهنگی اجتماعی موثر بر آن مورد مطالعه: جوانان 29-18ساله شهر مریوان)
الموضوعات : مطالعات میان فرهنگیمهرداد نوابخش 1 , فاروق کریمی 2
1 - استاد گروه جامعه شناسی دنشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
2 - دانش آموخته ی دکتری جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران
الکلمات المفتاحية: اعتماد اجتماعی, رضایت اجتماعی, کنترل اجتماعی, قانون‌گریزی, احساس عدالت توزیعی, آنومی,
ملخص المقالة :
در سالهای اخیر شیوع بزه و رفتارهای پرخطر میان جوانان، به مساله عمده اجتماعی تبدیل شده است، نتایج و یافته های حاصل از پیمایش ها و پژوهش های تجربی به قوت بر این مدعا، صحه می گذارد. این تحقیق با هدف تحلیل جامعه شناختی عوامل اجتماعی، فرهنگی موثر بر قانون گریزی جوانان ۲۹- ۱۸ سال شهر مریوان انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر روش مطالعه، کمی و از نظر نوع در قلمرو تحقیق های کاربردی قرار می گیرد و برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش جوانان ۲۹- ۱۸سال شهر مریوان و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۵ نفر محاسبه گردیده و از روش نمونه گیری طبقه ای استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای احساس عدالت توزیعی، کنترل اجتماعی، احساس اعتماد اجتماعی افراد، رضایت اجتماعی افراد و نگرش افراد نسبت به قانون با قانون‌گریزی افراد رابطه معکوس و معنی‌داری داشته اند. متغیرهای احساس آنومی اجتماعی افراد، داشتن دوستان قانون‌گریز، میزان قانون‌گریزی در بین اعضای خانواده و احساس محرومیت نسبی افراد با قانون‌گریزی آنها رابطه مستقیم و معنی‌داری داشته اند. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره هم نشان داد که متغیرهای آنومی اجتماعی، کنترل اجتماعی، رضایت اجتماعی، نگرش نسبت به قانون و قانون‌گریزی اعضای خانواده تأثیر معنی‌داری بر قانون‌گریزی افراد داشته اند.
ایمان، محمد تقی (1389)، مبانی پارادایمی روش های کمی و کیفی تحقیق در علوم انسانی، تهران : پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
آزاد ارمکی، تقی(1379)، آینده نگری مردم تهران :نگرانی ها و آینده، تهران: دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
بیرو،آلن (1380)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه دکتر باقر ساروخانی،تهران: نشر کیهان.
تحلیل جامعه شناختی قانون گریزی در رانندگی با تاکید بر نظریه اجتماعی( مطالعه موردی: جوانان شهر نکا)، فصلنامه پژوهش های راهبردی مسایل اجتماعی ایران، دوره ۵، شماره ۲، تابستان۹۵
توسلی، غلامعباس؛(1381) نظریه های جامعه شناسی، تهران : نشر سمت
چلبی، مسعود؛(1389) تحلیل نظری منشأ و ارتباط هنجارهای اجتماعی و نابرابری ها،مجله: تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی ، شماره 59/4 علمی-پژوهشی/ISC (26 صفحه - از 1 تا 26)
رال رابینگتون، مارتین واینبرگ (1382)، رویکردهای هفتگانه در بررسی مسایل اجتماعی، ترجمه صدیق سروستانی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
رضایی، محمد(1383)، بررسی میزان، نوع و عوامل مؤثر بر قانون‌گریزی بخشی از کارمندان دولت، تهران: معاونت پژوهشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
رفیع پور،فرامرز( ۱۳۷۸)، آناتومب آشفتگی اجتماعی، تهران: انتشارات سروش
ریترز، جورج(1393)نظریه ی جامعه شناسی، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی
زارع شاه آبادی، اکبر؛ ترکان، رحمت اله؛(1392) بررسی رابطه ی احساس امنیت اجتماعی و نظام ارزشی جوانان؛ (مطالعه ای درباره ی دانشجویان دانشگاه یزد)، مجله: مطالعات اجتماعی ایران دوره نهم - شماره 1 علمی-پژوهشی/ISC (25 صفحه - از 103 تا 127)
عبداللهی، محمد (1378)، موانع قانون گرایی و راههای مقابله با آنها در ایران، در قانون گرایی و فرهنگ عمومی، تهران: طرح نو.
عبدی، عباس(1381)، نارسایی های قانون و حقوق در فرهنگ عمومی در معمای حاکمیت قانون در ایران، تهران: طرح نو .
علوی تبار، علیرضا (1376)، بررسی روحیه جمعی و قانون‌پذیری در جامعه، تهران: اداره کل دبیرخانه شورای فرهنگ.
علی بابایی یحیی، فیروزجاییان علی اصغر(1388) تحلیل جامعه شناختی عوامل موثر بر قانون گریزی، فیروزجائیان و جواد توکلی( ۱۳۹۵(
کریمی، یوسف (1388)، روان شناسی اجتماعی، نظریه ها، مفاهیم و کاربردها، تهران: انتشارات ارسباران.
گیدنز، آنتونی (1381)، سیاست، جامعه شناسی و نظریه اجتماعی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
مبارکی، محمد (1384) میزان،نوع و عوامل موثر بر قانون گریزی، مجله جامعه شنای ایران، دوره 6، شماره 3، صفحه 47-69
محسنی، رضا علی( ۱۳۹۱)، تحلیل جامعه شناختی قانون گریزی و راهکارهایی برای قانون گرایی و نظم عمومی، فصلنامه نظم و امنیت اجتماعی، سال پنجم، شماره اول
محسنی، م. (1379). بررسی گرایش به اطاعت ازقانون درایران، (درقانونگرایی وفرهنگ عمومی). تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
ممتاز، فریده (1381)، انحرافات اجتماعی، نظریه ها و دیدگاهها،چاپ اول، تهران: شرکت سهامی انتشار.
نشریهدانش انتظامی ، دوره 11 ، شماره 4 (مسلسل 45) ؛ از صفحه 7 تا صفحه 58.
Agnew, Robert and Timothy, Brezina( 2011),relational problem with peer, gender and delinquency, youth andsiciety,vol.29: 84-111
Break well, G (2007).The psychology of Risk U.K: Cambridge.
Carswell,steren(2005).path way to law evasion: The role of parental attachment,family socio- economic status and deviant peer relationship in law evasion among aferican- american middle school students. Dissertation ph.d .The American University
Marte, Ricardo, M (2008). Adolescent problem behaviors: Delinquency Aggression and Drug use” New York: LFB scholarly publishing LLC.
Siegel, Larry J. (2012). Criminology: Theories, Patterns and Typologies, New York: Wadsworth.
_||_
