مطالعه تنوع ژنتیکی از نظر صفات اگرو-مورفولوژیکی در ژنوتیپ‌های گلرنگ (.Carthamus tinctorius L)
الموضوعات : زراعت و اصلاح نباتات
علی صارمی راد
1
(دانشجوی دکترا تخصصی دانشگاه آزاد کرج)
محمد هادی طالب
2
(دانشجوی دکتری اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران)
سعید عمرانی
3
(دانشگاه شاهد- تهران)
خداداد مصطفوی
4
(مدیر گروه علوم و تکنولوژی بذر)
الکلمات المفتاحية: تنوع ژنتیکی, گلرنگ, پارامتر ژنتیکی و صفات مورفولوژیک,
ملخص المقالة :
گلرنگ زراعی در مناطق وسیعی از هند و چین تا آفریقا و اروپا پراکنده می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین روابط میان عملکرد بوته، اجزاء عملکرد و صفات مورفولوژیک و نیز شناخت دقیق صفات مؤثر بر عملکرد در 32 ژنوتیپ گلرنگ، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا شد. بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی اختلاف بسیار معنی‌داری برای تمامی صفات مورد مطالعـه از جملـه صفات عملکرد بوته، وزن هزار دانه، تعداد شاخه فرعی، تعداد غوزه در بوته، وزن غوزه، زمان گلدهی، زمان رسیدگی، ارتفاع بوته و زمان گلدهی تا رسیدگی وجود داشت که حاکی از تنوع بالا در ژرم‌پلاسم مورد مطالعه می‌باشد. در بین اجزای عملکرد بیشترین وراثت‌پذیری متعلق به صفت وزن هزار دانه و تعداد شاخه فرعی بود و کمترین وراثت‌پذیری نیز به عملکرد بوته اختصاص داشت که نشان می‌دهد اصلاح غیرمستقیم عملکرد سودمندتر خواهد بود. صفات ارتفاع بوته و تعداد شاخه فرعی می‌توانند به‌عنوان شاخص انتخاب در برنامه‌های به‌نژادی مورد استفاده قرار گیرند. تجزیه کلاستر بر اساس صفات مورفولوژیک ژنوتیپ‌ها را در پنج کلاستر گروه‌بندی کرد. بر مبنای نتایج حاصل از مطالعه حاضر می‌توان اظهار نمود که با اصلاح صفات وزن غوزه و تعداد غوزه در بوته امکان دستیابی به عملکرد دانه مطلوب در ژنوتیپ‌های گلرنگ میسر خواهد شد.
_||_
