اثر سطوح کود نیتروژن و تراکم بوته بر کمیت و کیفیت بذور گندم

الموضوعات : زراعت و اصلاح نباتات

جواد حمزه ئی ¹ , سید محسن سیدی ² , افشار آزادبخت ³ , ایوب فصاحت ⁴

1 - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان.
2 - دکترای اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان.
3 - دانش آموخته دکتری علوم علفهای هرز دانشگاه محقق اردبیلی.
4 - 4دکتری اکولوژی گیاهان زراعی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، البرز.

تاريخ الإرسال : 06 الجمعة , شوال, 1438 تاريخ التأكيد : 22 الأحد , ذو الحجة, 1439 تاريخ الإصدار : 04 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1439

الکلمات المفتاحية: پروتئین, عملکرد بیولوژیک, عملکرد دانه, کارایی مصرف نیتروژن, شاخص کلروفیل,

ملخص المقالة :

به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف کود نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد و اجزا عملکرد گندم آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا در سال زراعی 91-1390 انجام گرفت. فاکتورهای آزمایشی شامل سطوح کودی (40، 80، 120 و 160 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و تراکم-های بوته (150، 300 و 450 در متر مربع) بودند. بر اساس تجزیه داده‌ها، اثر کود و تراکم بر کلیه صفات به‌جز شاخص برداشت معنی‌دار شد. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که با افزایش کود نیتروژن ارتفاع بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص کلروفیل و درصد پروتئین افزایش یافتتند، اما با افزایش تراکم بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، شاخص کلروفیل و درصد پروتئین کاهش یافتند. صفاتی همانند تعداد سنبله در متر مربع، عملکرد دانه و عملکرد پروتئین به‌‌طور معنی‌داری تحت‌تأثیر اثر متقابل کود در تراکم قرار گرفتند. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد پروتئین (به‌ترتیب 500 و 50/68 گرم در متر مربع) در تیمار 160 کیلوگرم کود نیتروژن تراکم در 300 بوته در متر مربع به دست آمد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، به‌نظر می‌رسد تراکم 300 بوته در مترمربع و مصرف 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار برای دستیابی به بیشترین عملکرد دانه و عملکرد پروتئین گندم مناسب است.