ارزیابی پارامترهای باروری اسپرم افعی زنجانی (Vipera albicornuta) در بستان آباد و طارم
الموضوعات : فصلنامه زیست شناسی جانوری
پروانه صفدریان
1
,
فاطمه توده دهقان توده دهقان
2
,
عبدالحسین شیروی
3
1 - گروه زیست شناسی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران
2 - بخش جانوران سمی، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، حصارک کرج، ایران
3 - گروه زیست شناسی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران
الکلمات المفتاحية: کیفیت اسپرم, افعی زنجانی نر, مجرای وازدفران,
ملخص المقالة :
ارزیابی کیفیت اسپرم به عنوان یک ابزار کارآمد در بررسی پتانسیل تولیدمثلی جانور نر به منظور ثکثیر و تداوم نسل گونه های مورد مصرف پزشکی، حائز اهمیت می باشد. در این مطالعه 66 حلقه مار زنجانی نر از سال 1390 تا 1391 از دو زیستگاه کوهستانی و سردسیری، بستان آباد در استان آذربایجان شرقی و طارم زنجان ایران، جمعآوری شدند. خصوصیات مورفولوژی جانور شامل، وزن بدن، طول بدن از پوزه تا کلوآک، مشخصات مجرای وازدفران و پارامترهای اسپرم مجرایی شامل: غلظت،تحرک وبقاء اسپرممورد مطالعه قرار گرفت و مجرا از لحاظ حضور و عدم حضور اسپرم بررسی گردید. نتایج نشان داد که حداکثر وزن بدن و طول پوزه تا کلوآک در نمونه های هر دو منطقه در فصل پاییز بود. مورفولوژی مجرای وازدفران افعی زنجانی نر شامل سه قسمت پروکسیمال، مدین و دیستال میباشد. بیشترین میانگین طول مجرای وازدفران راست و چپ در نمونه های بستان آباد در پاییز و کمترین اندازه آن در بهار بود در حالیکه در نمونههای طارم بر عکس آن بود. بیشترین میانگین درصد غلظت اسپرم در نمونه های بستان آباد در بهار و در نمونه های طارم در پاییز بود. بر اساس یافته ها میتوان نتیجه گرفت که میزان اسپرم های بالغ با کیفیت تولیدمثلی قابل قبول در مجرای وازدفران در اردیبهشت، مهر و آبان در بالاترین حد ممکن است و این افعی ها در بهار و پاییز دارای اسپرم های پرتحرک و به میزان نسبتا زیاد در بخش دیستال هستند و به نظر میرسد آماده جفتگیری باشند.
