بررسی فون بال ریشکداران(Thysanoptera) مزارع گندم در منطقه مرودشت، استان فارس
الموضوعات : یافته های نوین کشاورزینازیلا سقایی 1 , علی روشن شاد 2
1 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت
2 - کارشناس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس
الکلمات المفتاحية: فارس, بال ریشکداران, بررسی فونستیک, مرودشت,
ملخص المقالة :
در بررسی هایی که در سال 1384در استان فارس (منطقه مرودشت) به منظور شناسایی بال ریشکداران مزارع گندم انجام گرفت در مجموع 13 گونه متعلق به 6 جنس از 3 خانواده جمع آوری شد. نمونه های مذکور پس از تهیه اسلاید میکروسکوپی با استفاده از کلید های موجود شناسایی گردید. لیست گونه های شناسایی شده به شرح زیر می باشد: Terebrantia,Thripidae,Thripinae Chirothrips manicatus Haliday, 1836 Frankliniella pallida (Uzel, 1895) F. occidentalis (Pergande, 1895) Odontothrips confusus Priesner, 1926 Thrips meridionalis (Priesner, 1926) T. tabaci Lindeman, 1889 T. vuilleti (Bagnall, 1933) Terebrantia, Melanthripidae Melanthrips fuscus (Sulzer, 1776) Tubulifera, Phlaeothripidae, Phlaeothripinae Haplothrips (Haplothrips) cerealis Priesner, 1939 H. (Haplothrips) iraniensis Priesner, 1954 H. (Haplothrips) knechteli Priesner, 1923 H. (Haplothrips) reuteri (Karny, 1907) H. (Haplothrips) tritici (Kurdjumov, 1912) بیشترین غنای گونه ای مربوط به جنس Haplothripsمی باشد و گونهH. reuteriاز بیشترین فراوانی دربین نمونه های جمع آوری شده برخوردار بود. گونه های تشخیص داده شده توسط دکتر R. zurStrassen از موزه حشره شناسی فرانکفورت آلمان مورد تایید قرار گرفتند. تمامی گونه ها برای اولین بار از مزارع گندم منطقه مرودشت گزارش می شوند.
1- آل منصور، ح. و فلاح زاده، م. 1383. بررسی فون بال ریشکداران (Thysanoptera) زیتون استان فارس. خلاصه مقالات شانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، تبریز، صفحة 103.
2- بورینه، ا.، 1373. بال ریشکداران، زیست شناسی و اهمیت آنها در کشاورزی. ترجمه م. حسن زاده سلماسی. انتشارات دانشگاه تبریز، 183 صفحه.
3- تراز، ع. و خیراندیش کشکوئی، م. 1381. بررسی مقدماتی فون بال ریشکداران شهرستان جیرفت. خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، کرمانشاه، صفحة 312.
4- جعفری، ر. و فلاح زاده، م. 1383. بال ریشکداران (Thysanoptera) مزارع گندم استان لرستان. خلاصه مقالات شانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، تبریز، صفحة 106.
5- جلیلی مقدم، م. و آزمایش فرد، پ. 1383. معرفی بال ریشکداران گیاهان زینتی تهران و محلات. خلاصه مقالات شانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، تبریز، صفحة 160.
6- چراغیان، ا. 1375. بررسی فون بال ریشکداران در شهرستان اهواز و حومه. دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده کشاورزی، 187 صفحه.
7- چراغیان، ا. و بریمانی ورندی، ح. 1379. اولین گزارش از سه گونه جدید بال ریشکداران از شمال ایران. خلاصه مقالات چهاردهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، اصفهان، صفحة 297.
8- خیراندیش کشکوئی، م. 1378. مطالعه فونستیک بال ریشکداران کرمان و بررسی تراکم جمعیت گونه های فعال در گل رز. دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده کشاورزی، 137 صفحه.
9- دواچی، ع. و تقی زاده، ف. 1333. آفات مرکبات ایران و کنترل آنها. نشریه آفات و بیماری های نباتی، اداره کل بررسی ها، جلد 14: صفحة 8-1.
10- دواچی، ع. و تقی زاده، ف. 1334. آفات مهم پنبه. نشریه آفات و بیماری های نباتی، اداره کل بررسی ها، جلد 15: صفحة 55-3.
11- علوی، ج. 1374. بررسی فون بال ریشکداران (Thysanoptera) گیاه خوار و شکارگر در شهرستان بجنورد. دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده کشاورزی، 132 صفحه.
12- علوی، ج. 1379. بررسی فون بال ریشکداران (Thysanoptera) مزارع گندم و جو در استان گلستان. خلاصه مقالات چهاردهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، اصفهان، صفحة 227.
13- علوی، ج. 1383. گزارش دو گونه بال ریشکدار برای فون ایران از منطقه بجنورد. خلاصه مقالات شانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، تبریز، صفحة 112.
14- علوی، ج. و زوراستراسن، ر. 1381. معرفی بال ریشکدارن مزارع سویا در استان گلستان. خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، کرمانشاه، صفحة 310.
15- علوی، ج. و کمالی، ک. 1381. گزارش هفت گونه بال ریشکدار (Thysanoptera) جدید برای فون ایران. خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، کرمانشاه، صفحة 311.
16- گیلاسیان، ا.1378. بررسی فونستیک بال ریشکداران گیاهان زینتی و زارعی و بیولوژی گونه غالب در شهرستان گرگان. ، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده کشاورزی، 131 صفحه.
17- محقق، ح. و خیراندیش کشکوئی، م. 1381. مطالعه مقدماتی فون بال ریشکداران یزد و حومه. خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، کرمانشاه، صفحة 310.
18- مدرس اول، م. 1373. فهرست آفات کشاورزی ایران و دشمنان طبیعی آنها. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 364 صفحة.
19- مرتضویها، ع. ک. 1374. معرفی پانزده گونه بال ریشکدار (Thysanoptera) جمع آوری شده در ایران. خلاصه مقالات دوازدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، کرج، صفحة 341.
20- مرتضویها، ع. ک. و درن، ر. 1356. فهرست بال ریشکداران ایران. نشریه موسسه بررسی آفات و بیماری های گیاهی. جلد 45: صفحة 32-29.
21- مینایی، ک. 1378. فون بال ریشکداران شیراز و اطراف. دانشگاه شیراز، دانشکده کشاورزی، 111 صفحه.
22- مینایی، ک. و عالیچی، م. 1379- الف. مطالعه فونستیک راسته بال ریشکداران در استان فارس. خلاصه مقالات چهاردهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، اصفهان، صفحة 336.
23- مینایی، ک. و عالیچی، م. 1379- ب. بال ریشکداران جنس (Thys.: Phlaeothripidae) Haplothrips در منطقه شیراز. نامه انجمن حشره شناسی ایران. جلد بیستم، شماره 2: صفحة 45-33.
24- مینایی، ک.، عالیچی، م. و اسدی، غ. ح. 1381. معرفی گونه های بال ریشکداران خانواده (Thysanoptera) Thripidae در منطقه شیراز. مجله دانش کشاورزی، جلد 12، شماره 3: صفحة 66-61.
25- Alavi, J. & Kamali, K. 2003. The fauna of Thysanoptera in Bojnourd region of Khorasan Province, Iran. Thysanoptera 2003, Delhi, 2: 25-40.
26- Bagnall, J. S. 1926. Some new British Thysanoptera. Entomology Month Magazine, 12(3): 279-285.
27- Bhatti, J. S. 1980. Species of the genus Thrips from India (Thysanoptera). Systematic Entomology 5: 109-166.
28- Bhatti, J. S., Zur Strassen, R. & Telmadarraiy, Z. 2003. Thysanoptera of Iran. In: Subrahmanyam, B. & V. V. Ramamurthy (eds), Proc. Natnl. Symp. Frontier Areas Ent. Res., New Delhi, pp. 668-669.
29- Lewis, T. (1997) Thrips as Crop Pests. CAB International, Wallingford, UK. 470 pp.
30- Minaei, K., Alichi, M. & Ahmadi, A. A. 2001. The thrips family Aeolothripidae (Thysanoptera: Terebrantia) in the Fars Province. Iran Agricultural Research, 20: 53-66.
31- Mound. L. A. & Kibby, G. 1998. Thysanoptera: an identification guide. CAB International Institute of Entomology and British Museum (Natural History), London. 70 pp.
32- Mound. L. A. & Pitkin, B. R. 1972. Micorsocopic whole mounts of thrips (Thysanoptera). Entomologist's Gazette 23: 121-125.
33- Mound. L. A., Heming, B. S. & Palmer, J. M. 1980. Phylogenetic relationships between the families of recent Thysanoptera (Insecta). Zoological Journal of the Linnaean Society of London 69: 111-141.
34- Mound. L. A., Morison, G. D., Pitkin, B. R. & Palmer, J. M. 1976. Thysanoptera. Handbooks for the Identification of British Insects 1(2): 1-79.
35- Palmer, J. M. 1990. Identification of the common thrips of Tropical Africa (Thysanoptera: Insecta). Tropical Pest Management 36(1): 27-49.
36- Palmer, J. M., Mound, L. A. & Heaumane, G. J. 1992. Guides to insects of importance to man. 2. Thysanoptera. CAB International Institute of Entomology and British Museum (Natural History), London. 75 pp.
37- Pitkin, B. R. 1972. A revision of the flower- living genus Odontothrips Amyot & Serville (Thysanoptera: Thripidae). Bulletin of the British Museum (Natural History) (Entomology) 26: 371-402.
38- Pitkin, B. R. 1976. A revision of the Indian species of Haplothrips and related genera (Thysanoptera: Phlaeothripidae). Bulletin of the British Museum (Natural History) (Entomology) 34: 223-280.
39- Prisener, H. 1948. Contribution towards knowledge of the Thysanoptera of Egypt, XIV. A review of the species of the genus Aeolothrips Hal. Pertaining to the Mediterranean. Bulletin de la Societe Fouad ler d'Entomolgie 32: 317-341.
40- Priesener, H. 1949a. Genera Thysanopterorum, keys for the identification of the genera of the order Thysanoptera. Bulletin de la Societe Fouad Ier d'Entomolgie 33: 34-157.
41- Priesener, H. 1949b. Studies on the genus Chirothrips Hal. (Thysanoptera). Bulletin de la Societe Fouad Ier d'Entomolgie 33: 159-174.
42- Priesener, H. 1950a. Further studies in Haplithrips and allied genera. Bulletin de la Societe Fouad Ier d'Entomolgie 34: 69-120.
43- Priesener, H. 1950b. Studies on the genus Scolothrips (Thysanoptera). Bulletin de la Societe Fouad Ier d'Entomolgie 34: 69-68.
44- Priesener, H. 1964a. A monograph of the Thysanoptera of the Egyptian deserts. Publication de l'Institut du Desert d'Egypt 13: 549 pp.
45- Priesener, H. 1964b. Ordung Thysanoptera. (Fransenflugler: Thripse). In: Franz, H. (ed.). Bestimmungsbucher zur Bodenfaund Europas. AcaDEMIE Verlag, Berlin. 2: 242 pp.
46- Ulman, D. E., Sherwood, J. L. & German, T. L. 1997. Thrips as vectors of plant pathogens. In: Lewis T. (ed.) Thrips as crop pests: Cab International, Wallingford, pp. 539-565.
47- Uzel, H. (1895) Monographic der Ordnug Thysanoptera. Konggratz. 472 pp.
48- Yakhonotov, V. V. 1967. Order Thysanoptera (Physopoda). In: Ya Bei- Bienko, G. (ed). Keys to the insect of the European part of USSR, Heterometabola. Amerind Pub. Co. PVT. Ltd., New Delhi. 1: 1119-1160.
49- zur Strassen, R. 1968. Okologisiche and Zoogeographische studien uber die fransenflugler fauna (Insecta: Thysanoptera) des sulichen Markko. Abh. Senckenbergiana Naturforsch Ges. 515, Frankfurt, 125pp.
50- zur Strassen, R. 1975. Eremophile Bultenbewohner der fransenfluglergottung Ascirtothrips Prisener 1964 (Insecta: Thysanoptera). Senckenbergiana Biologica, 56: 257-282.
51- zur Strassen, R. 1988. The Biogeographically character of the zur Thysanoptera fauna (Insecta) of Andalusia, Spain. Acta Phytopathole. Et Entomol. Hungraica, 23(3-4): 351-359.
52- zur Strassen, R. .1995. Binomial data of some predacious thrips. In: Parker, B. L., M. Skinner & T. Lewis (eds.). Thrips biology and management. Plenum Press, New York. Pp. 433-438.