کارایی دو روش رهاسازی تخم بالتوری سبز با نسبت 1:5(شکار: شکارگر) در شرایط گلخانه

الموضوعات : یافته های نوین کشاورزی

زهرا رفیعی کرهرودی ¹ , بیژن حاتمی ²

1 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
2 - عضو هیأت علمی دانشکدة کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان

تاريخ الإرسال : 29 الجمعة , صفر, 1437 تاريخ التأكيد : 29 الجمعة , صفر, 1437 تاريخ الإصدار : 01 الإثنين , شوال, 1427

الکلمات المفتاحية: مبارزه بیولوژیک, بالتوری سبز, شته سبز جالیز, روش رهاسازی,

ملخص المقالة :

بالتوری‌ها از حشرات شکارگری هستند که در برنامه‌های مبارزة بیولوژیک به میزان زیادی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. در این میان بالتوری سبزChrysoperla carnea (Steph.) (Neuroptera: Chrysopidae) بیشترین توجه را به عنوان یک عامل مبارزة بیولوژیک امیدبخش برای آفات گلخانه ای و مزرعه ای به خود جلب نموده است. در تحقیق حاضر دو روش رهاسازی تخم بالتوری، به صورت پاشیدن تخم به صورت مخلوط با خاک‌ارة نرم به عنوان مادة حامل تخم و استفاده از کرایزوبگ(کیسه‌های توری مخصوص) در گلخانه روی گیاه خیارCucumis sativum L. و شتة سبز جالیزAphis gossypii Glover مقایسه شدند. مقایسة نسبت رهاسازی 1:5 با دو روش رهاسازی در شرایطی که در هر قفس 4 گیاه بود، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام شد. اولین رهاسازی تخم بالتوری نشان داد که بین دو روش اختلاف معنی‌دار نبود و 80-84 درصد نسبت به شاهد کاهش رشد جمعیت شته مشاهده شد. اما تکرار رهاسازی یک هفته بعد از اولین رهاسازی، 94-95 درصدکاهش رشد جمعیت شته را نشان داد. چنانچه آزمایش‌ها در قفس و بدون حضور شکارگرهای عمومی تخم ولارو بالتوری مانند مورچه انجام شود هر دو روش در کنترل شته دارای اثر یکسان هستند. در روش رهاسازی تخم با خاک اره نکروزه شدن برگ ها مشاهده شد که در روش کرایزوبگ روی گیاه میزبان دارای اثر سوء نبود. گرچه کارایی هر دو روش در رهاسازی تخم بدون حضور شکارگرهای عمومی یکسان بود ولی از آنجایی که روش کرایزوبگ تخم‌ها را از حملة شکارگرهای تخم حفظ می‌کند بنابراین جهت استفاده در شرایط گلخانه‌های تجاری که مورچه‌ها و دیگر شکارگرهای عمومی حضور دارند مناسب‌تر می‌باشد.

المصادر:

1- آزما، م. (1379) رهاسازی لاروهای بالتوری Chrysoperla carnea (Steph.)‌‌و تعیین بهترین نسبت رهاسازی لاروها علیه شته سیاه باقلا Aphis fabaeدر گلخانه. چهاردهمین کنگره گیاهپزشکی ایران،صفحه 328-329.

2- حاتمی، ب. (1379) یک روش سریع و مؤثر رهاسازی Chrysoperla carnea (Steph.) برای کنترل بندپایان در گلخانه. چهاردهمین کنگره گیاهپزشکی ایران،. صفحات 144-145.

3- حاتمی، ب. (1382) پیش بینی تفریخ همزمان تخم‌های بالتوری سبز Chrysoperla carnea در گلخانه. سومین همایش ملی توسعة کاربرد مواد بیولوژیک و استفادة بهینه از کود و سم در کشاورزی، صفحة441-442.

4-.رفیعی، ز. و حاتمی ، ب. (1382) مقایسة دو روش رهاسازی تخم بالتوری Chrysoperla carnea (Steph.) علیه شته جالیزAphis gossypii Glov.  در شرایط گلخانه. مجلة علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، جلد 7 (2)، صفحة 215-225.

5-.رفیعی، ز. و حاتمی، ب. (1382) مقایسة دو روش کرایزوبگ و خاک اره در رهاسازی تخم بالتوری Chrysoperla carnea (Steph.) علیه شته جالیزAphis gossypii Glov.  در گلخانه. یازدهمین کنفرانس زیست شناسی ایران، صفحة 299-230.

6- .رفیعی، ز. و حاتمی، ب. (1382) تأثیرمورچه ها روی تخم‌های رهاسازی شدة بالتوری سبز. سومین همایش ملی توسعة کاربرد مواد بیولوژیک و استفادة بهینه از کود و سم در کشاورزی، صفحة414-415.

7-.رفیعی، ز. و حاتمی، ب. (1384) مقایسة تلفات بالتوری در دو روش رهاسازی تخم در شرایط آزمایشگاهی. مجله علوم کشاورزی  ایران، جلد 36 (5)، صفحة 1175-1184.

8- .رفیعی، ز. و حاتمی، ب. (1381) مقایسة نسبتهای رهاسازی تخم بالتوری علیه شته سبز جالیز در گلخانه. خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران.صفحه 124-125.

9-Daane, K. M., Yokota, G. Y., Rasmussen, Y. D., Zheng, Y. D., and Hagen, K. S. (1993) Effectiveness of leafhopper control varies with lacewing release methods. California Agriculture,47 (6):19–23.

10-Daane, K. M., Yokota, G. Y., Zheng, Y., and Hagen, K. S.(1996) Inundative release of common green lacewing (Neuroptera: Chrysopidae) to suppress Erythroneura variabilis and E. elegantula (Homoptera: Cicadellidae) in vineyards. Environmental Entomology, 25(5): 1224–1234.

11-Doutt, R. L., and Hagen, D. S. (1949) Periodic colonization of Chrysopa californica as a possible control of mealybugs. Journal of Economic Entomology,42: 560–561.

12-Gardner, J., and Giles, K. (1997) Mechanical distribution of Chrysoperla rufilabris and Trichogramma pretiuosum: Survival and uniformity of discharge after spray dispersal in aqueous suspension. Biol. Control, 8(1):138–142.

13- Giles, D. K., and Wnderlich, L. R. (1998) Electronically controlled delivery system for beneficial insect eggs in liquid suspensions. Transcations of the ASAE, 41(3): 839–847.

14- Hagley, E. A. C. (1989) Release of Chrysoperla carnea (Steph.) (Neuroptera: Chrysopidae) for control of the green apple aphid, Aphis pomi Degeer (Homoptera: Aphididae). The Canadian Entomologist, 121(4/5):309–314.

15- Hagley, E. A., and Miles, N. (1987) Release of Chrysopa carnea Stephens for control of Tetranychus urticae Koch on peach grown in a protected environment structure. The Canadian Entomologist,119(2):202–206.

16- Ahr,S. (1995) Know your friends green lacewings. Pest and crop Newsletter, 25 August (23): 6-7.

17- McEwen, P. k. (1996) Viability of green lacewing Chrysoperla carnea (Steph.) (Neuroptera: Chrysopidae) eggs stored in potential spray media, and subsequent effect on survival of first instar larvae. Journal of Applied Entomology, 120: 171–173.

18- Morrison, R. K., Rose, M., and Penn., S. (1998) The effect of extended immersion in agitated liquid carriers on the viability of two entomophagous insects. Southwestern Entomologist. 23(2): 131-135.

19- Principi, M. M., and Canard. M. (1984) Life histories and behavior. In: Canard, M., Y. Semeria, and New, T. R., )eds.(Biology of Chrysopidae, Series Entomologica 27 .Dr. W. Junk, Publ., The Hague, 57-101.

20- Ridgway, R. L., and Jones, S. L. (1968) Field cage released of Chrysopa carnea for suppression of populations and tabbaco budworm on cotton. Journal of Economic Entomology, 61(4): 892–898.

21- Ridgway, R. L. and Murphy, W. L. (1984) Biological control in the field. In: Canard, M., Semeria, Y., and New, T. R.,) eds. (Biology of Chrysopidae, Series Entomologica 27. Dr. W. Junk, Publ., The Hague, 220-228.

22- Tulisalo, U. (1984) Biological control by Chrysopids: Mass rearing techniques. In: Canard, M., Semeria, Y., and New, T. R.,) eds. (Biology of Chrysopidae, Series Entomologica 27. Dr. W. Junk, Publ., The Hague, 213–220.

23- Wang,R., and Nordlund, D. A. (1994) Use of Chrysoperla spp. (Neuroptera: Chrysopidae) in augmentative release programmes for control of arthropod pests. Biocontrol News and Information, 15(4): 51N–57N.