بررسی رابطه بین نرخهای ارز و رشد بهره وری کل عوامل تولید یک تحلیل تجربی بر مبنای داده های پنل در کشورهای منتخب
الموضوعات : دو فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد توسعه و برنامه ریزی
1 - استادیار گروه علوم اقتصادی، واحدسمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
الکلمات المفتاحية: اثرات ثابت, رشد بهره وری کل عوامل تولید, نوسانات ارزی, داده های پنل, اثرات تصادفی,
ملخص المقالة :
بهره وری از مفاهیم مهم و رشد آن ضرورتی بنیادی در راستای رشد و توسعه همه کشور های جهان محسوب می شود. از اینرو مطالعه و شناساییِ متغیرها و عواملِ موثر بر آن خصوصا بمنظور سیاستگذاریهای مناسب بسیار ضروری است. هدف اصلی در این مطالعه عبارتست از بررسی اثر نوسانات ارزی بر رشد بهره وری کل عوامل تولید و برای تحقق این هدف ، درطراحی فرضیه ها وتصریح مدلِ تحقیق از مباحث نظریِ مطرح شده در دسته سوم از نظریات رشد درونزا الهام گرفته شده است. بمنظور بررسی و آزمون فرضیه ها ، از متدولوژی داده های پنل استفاده و مدل تحقیق برای منتخبی از 7 کشورِ عضوِ سازمان بهره وری آسیایی (APO) از جمله ایران طی دوره زمانی ده ساله در قالب رهیافتهای مختلف برآورد شده و مجموعه آزمونهای لازم از جمله آزمون لیمر و آزمون هاسمن برای تعیین وجود اثرات مقطعی و نوع اثرات ثابت یا تصادفی اجرا گردید.نتایج برآوردها ، فرضیه اول مبنی بر وجود رابطه معنی دار بین نوسانات نرخ ارز و رشد بهره وری کل عوامل تولید و فرضیه دوم که حاکی از وجود رابطه معکوس بین نوسانات نرخ ارز و رشد بهره وری کل عوامل تولید است را تایید می کند. بعلاوه مطالعه دستاوردهای دیگری هم در رابطه با نحوه و جهت اثرات سایر متغیرها نظیر درجه باز بودن اقتصاد در تجارت خارجی و شرایط تورمی بر رشد بهره وری کل عوامل تولید دارد.دربخش انتهایی مقاله نیز توصیه های سیاستی مطرح شده است.
امینی، علیرضا (1384). اندازه گیری و تحلیل روند بهره‌وری به تفکیک بخشهای اقتصادی ایران،مجله برنامه و بودجه شماره 93، ص78
امینی،علیرضا و انصاری،زهرا(1391). تحلیل نقش سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه در ارتقای بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش‌ها ی خدماتی منتخب،فصلنامه علوم اقتصادی،سال اول، شماره اول، صفحات 79-57
امینی، علیرضا و همکاران(1391). طراحی نظام جامع اندازه گیری و تحلیل شاخص‌ها ی بهره‌وری به تفکیک بخش‌ها ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی وابسته به معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری.
باقرزاده،علی(1391). تحلیل ارتباط تحقیق و توسعه(R&D)،سرمایه انسانی و بهره‌وری کل عوامل تولیددر بخش صنعت ایران،فصلنامه مدیریت صنعتی، سال هفتم، شماره 22، صفحات 126-117
دیزجی، منیژه(1397). پیش بینی بهره‌وری کل عوامل تولید در اقتصاد ایران، نشریه راهبرد اقتصادی، دوره7، شماره 25، صفحات 70-45
ربیعی،مهناز(1387).نقش تحقیق و توسعه در توسعه اقتصادی کشورها،فصلنامه رشد فناوری،دوره چهارم،شماره 15، صفحات 40-35
رجایی،یدالله (1391). تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تولید و بهره‌وری کل عوامل بنگاه‌ها ی صنعتی،فصلنامه فراسوی مدیریت، سال پنجم،شماره20،صفحات 126-101
سالواتوره، دومینیک(1370). تئوری و مسائل اقتصاد بین الملل، حسن گلریز و هدایت ایران پرور، تهران،نشر نی
شاه آبادی، ابوالفضل(1386) اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تجارت بین الملل و سرمایه انسانی بر بهره‌وری کل عوامل اقتصاد ایران. جستارهای اقتصادی، صفحات134-99
شاه آبادی، ابوالفضل. کردبچه، حمید و حاجی عزیزی، پروانه(1398). تاثیر کارآفرینی بر بهره‌وری کل عوامل تولید، نشریه اقتصاد و الگوسازی(اقتصاد)، دوره10، شماره2، صفحات 209-185
شهاب، محمدرضا (1395)، مبانی اقتصادسنجی داده‌های پانل و کاربرد ای ویوز برای آن، سمنان، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی
شهیکی تاش،محمد نبی و شیوایی،الهام (1391). سنجش رشد بهره‌وری عوامل تولید(TFP) و اثر مقیاس بر مبنای تابع تجزیه پذیر مرزی ( مطالعه موردی صنایع ایران)، سیاستگذاری اقتصادی، سال چهارم، شماره هفتم،صفحات 146-127
کازرونی، علیرضا و رستمی، نسرین(1386). اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز برتولید واقعی و قیمت در ایران،پژوهشنامه اقتصادی، سال هفتم، شماره 2،صفحات 196-177
گجراتی، دامودار(1384). مبانی اقتصاد سنجی، حمید ابریشمی، تهران، دانشگاه تهران
Amini, A. (2011).The evaluation of TFP in Iran. Review of Economics Journals, 32(1), 111-128
Asian productivity organization (2014). APO Productivity Databook ,Tokyo , Keio University Press.
Bitors , G and Panas ,E (2001). is there and inflation-productivity trade-off? some evidence from the manufacturing sector in Greece, Applied Economics,33(15),1961-1969
Coe, D., Helpman, E., & Hoffmaister, A. W. (1995). International R&D spillovers, European Economic Review, 39(5), 859-887
Emrah, K. Seyit, O. & Kamran K.(2021).Structural change, modernization, total factor productivity and natural resources sustainability: An assessment with quantile and non-quantile estimators, Resources Policy, volume74, article102433.
Gutierrez, L. (2011).Labour productivity in some countries. Journal of Economics, 3(4), 186-204
Hunbaye, J. (2008).The Role of Productivity Growth: The Case of industry in US. Journal of American Economics, 21(2), 132-150.
Helpman, E. (2001).TFP in economics. Journal of industrial economy,6(1),32-54
Higon, D.A.(2007),The impact of R&D spillovers on UK manufacturing TFP: A dynamic panel approach, Research Policy, 36(7) , 964-979
Junbing, H. Xiaochen, C. Shuo, H. Sen, T. & Hongyan, L.(2019). Technological factors and total factor productivity in china:Evidence based on a panel threshold model, China Economic Review, Volume 54,271-285.
Lee, G. (2006). The effectiveness of international knowledge spillover channels. European Economic Review, 50(8), 2075-2088.
Malin, S. Licheng, P & Yuping S(2022).Green technology progress and total factor productivity of resources-based enterprises: a perspective of technical compensation of environmental regulation. Technical Forecasting and social chang, Volume 174, article121276.
Romer, S. (2009). Growth model theory and practice. Willy Press.19-200.
Satayeh, A. (2011). The TFP and R&D relationship in India. Journal of India Economics , 12(3) ,56-78
Schumacher, R.(2009).The survey of India industry TFP, Journal of Management, 21(3),11-28
Solow, R. (1956). A contribution to the theory of economic growth. Quarterly Journal of Economics, 70(1), 65-94.
Murat, S. & Federica, S.(2018). A cross-country analysis of total factor productivity using micro-level data, Central Bank Review, Volume 5, Issue 1, 13-27.
The Conference Board (2014). Total EconomyDatabaseTM- Data: Growth Accounting and Total Factor Productivity:1990-2013 , New York , January 2014, available on: http:/www.conference-board.org/data/economydatabase/
Wenrong P. Tao, X. Zhuwang, W. & Lish M.(2022). Digitaleconomy:An innovation driver for total factor productivity. Journal of Bussiness Research,volume 139,303-311.
Xiaoqing, C. Xinwang, L. & Qingyuan, Z.(2022). Comparative analysis of total factor productivity in China's high-tec industries. Technical Forecasting and social chang, Volume 175, article 121332.
_||_
