بررسی تاثیر علف‌های هرز C3 و C4 و سطوح مختلف نیتروژن بر رشد و ماده خشک آفتابگردان
الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی
مجتبی نصیری نژاد
1
(دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان)
علیرضا باقری
2
(استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید)
عبدالرضا جعفری
3
(استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان)
الکلمات المفتاحية: نیتروژن, رقابت, آفتابگردان, تاج خروس, سلمه تره,
ملخص المقالة :
به منظور بررسی تاثیر علف‌های هرز سه کربنه (C3) و چهار کربنه (C4)و سطوح مختلف نیتروژن بر رشد و عملکرد آفتابگردان، آزمایشی گلخانه ای در سال زراعی 90-1389در شهرستان فسا و با استفاده از طرح کاملاٌ تصادفی بصورت فاکتوریل با 3 تکرار اجرا شد. تیمارها عبارت بودند از: کشت خالص علف هرز تاج خروس، کشت خالص سلمه تره، کشت خالص آفتابگردان(با تراکم ده بوته در متر مربع)، مخلوط آفتابگردان - سلمه تره (یک ردیف در میان با تراکم 5 بوته در متر مربع برای هر گیاه)و مخلوط آفتابگردان - تاج خروس به عنوان عامل اول و عامل دوم شامل سطوح مختلف کود نیتروژنه خالص (0 ،46 و92 کیلوگرم در هکتار). نتایج نشان داد با افزایش کود نیتروژن وزن خشک ساقه آفتابگردان افزایش یافت، اما در حضور علف هرز وزن خشک ساقه آفتابگردان کاهش یافت. در کشت سلمه تره و آفتابگردان افزودن نیتروژن به نفع آفتابگردان بود. در تیمارهای مخلوط تاج خروس و آفتابگردان افزودن 46 کیلوگرم نیتروژن خالص وزن خشک ساقه آفتابگردان را افزایش داد. اما در 92 کیلو گرم نیتروژن خالص وزن خشک ساقه آفتابگردان کاهش یافت. در واقع می توان گفت گیاه C4 به نیتروژن واکنش بیشتری نشان داد. افزایش نیتروژن باعث افزایش وزن خشک ریشه آفتابگردان در کلیه سطوح گردید. با افزایش نیتروژن توانایی رقابتی علف هرز C4 افزایش یافت، اما در مقادیر کم نیتروژن گیاهان C3 موفق تر بودند. شاخص کلروفیل آفتابگردان در کشت خالص و مخلوط با سلمه تره تفاوت معنی داری نداشت. اما در کشت آفتابگردان و تاج خروس شاخص کلروفیل کاهش یافت. میزان وزن خشک نسبی آفتابگردان در مخلوط با علف‌های هرز کاهش یافت. در مخلوط آفتابگردان و سلمه تره میزان وزن خشک نسبی سلمه تره کمتر از آفتابگردان و در مخلوط آفتابگردان و تاج خروس وزن خشک نسبی تاج خروس بیشتر از وزن خشک نسبی آفتابگردان بود. در کل گیاه C4 تاج خروس استفاده بهتری از نیتروژن کرده و افزودن نیتروژن در مخلوط این گیاه با آفتابگردان باعث افت عملکرد آفتابگردان می شود. در حالیکه در بین دو گیاه C3 آفتابگردان و سلمه، آفتابگردان قابلیت استفاده بهتری از نیتروژن داشته و توانایی رقابتی خود را افزایش می دهد.
