تأثیر روش‌های مختلف خاک‌ورزی بر ویژگی‌های خاک و عملکرد گندم آبی در اقلیم سرد

الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

صادق افضلی نیا ¹ (مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، شیراز، ایران)
سید ماشاء اله حسینی ² (مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، شیراز، ایران)
کمیل ملائی ³ (بخش مهندسی ماشین‌های کشاورزی، واحد اقلید، دانشگاه آزاد اسلامی، اقلید، ایران)
شاهرخ شجری ⁴ (مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، شیراز، ایران)

تاريخ الإرسال : 03 الجمعة , ربيع الثاني, 1436 تاريخ التأكيد : 17 الإثنين , جمادى الثانية, 1436 تاريخ الإصدار : 25 الأربعاء , شعبان, 1437

الکلمات المفتاحية: گندم, خاک ورزی مرسوم, کم خاک ورزی, بی خاک ورزی, ویژگی‌های خاک,

ملخص المقالة :

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر روش‌های خاک ورزی و کاشت حفاظتی بر عملکرد گندم (Triticum aestivum) در اقلیم سرد استان فارس در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار به مدت دو سال در اقلید انجام شد. تیمارهای پژوهش عبارت بودند از خاک ورزی مرسوم (گاوآهن برگردان دار، دیسک و لولر) و کاشت به صورت بذرپاشی، کشت مستقیم با خطی کار اسفوجیا، کم خاک ورزی و کاشت با کمبینات، کشت مستقیم با خطی کار جیران صنعت و خاک ورزی مرسوم و کاشت با خطی کار ماشین برزگر. ویژگی‌های اندازه‌گیری شده شامل جرم ویژه ظاهری خاک، درصد ماده‌ی آلی خاک، مصرف سوخت، عملکرد و اجزای عملکرد گندم آبی (رقم الوند) بودند. نتایج نشان داد که بین تیمارهای مختلف از نظر فاکتورهای جرم ویژه ظاهری، ماده آلی خاک، عملکرد و اجزای عملکرد گندم در سطح 5%، اختلاف معنی داری وجود نداشت. تیمارهای کشت مستقیم مصرف سوخت در هکتار را حداقل به میزان 38% کاهش دادند و تیمار کشت مستقیم با خطی کار جیران صنعت با بیشترین نسبت منفعت به هزینه (95/0)، اقتصادی‌ترین تیمار بود. بنابراین استفاده از روشهای خاک ورزی حفاظتی با رعایت مدیریت صحیح بقایای گیاهی در مناطق سرد استان (کاهش حجم بقایا در مقایسه با مناطق گرم) و تاریخ کاشت با توجه به کاهش مصرف سوخت، هزینه های تولید و عدم تأثیر منفی بر عملکرد محصول قابل توصیه می باشد.