بررسی فاکتورهای محیطی اثرگذار بر عملکرد کمی و کیفی آویشن دنایی (Thymus daenensis) در شرایط رویشگاهی و مزرعهای
الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی
لیلی صفایی
1
(مربی پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ،مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان ،سازمان تحقیقات ،آموزش و ترویج کشاورزی ،اصفهان ،ایران)
ابراهیم شریفی عاشورآبادی
2
(دانشیار موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور ،سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی ،تهران ،ایران)
داوود افیونی
3
(استادیار پژوهش بخش تحقیقات علوم زراعی _باغی ،مرکز تحقیقات وآموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان،سازمان تحقیقات ،آموزش و ترویج کشاورزی اصفهان ،ایران)
الکلمات المفتاحية: عملکرد, رویشگاه, Thymus daenensis, مزرعه,
ملخص المقالة :
به منظور بررسی تاثیر عوامل محیطی بر عملکرد کمی و کیفی آویشن دنایی (Thymus daenensis) در شرایط زراعی و رویشگاهی، این گونه در دو ایستگاه فزوه و قهیز، وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، به روش تقسیم بوته و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار کاشته شد. در مرحله 50 درصد گلدهی اطلاعات از دو مزرعه و همزمان از رویشگاه اصلی گیاه جمع آوری گردید. نمونه برداری خاک و تهیه داده های هواشناسی نیز صورت گرفت. نتایج نشان دهنده اثر معنی دار مکان بر همه صفات به استثناء درصد 8،1 سینئول و میزان اسانس بود. بیشترین تولید خشک اندام هوایی، عملکرد اسانس و تیمول به ترتیب با میانگین های 3/2324، 4/62 و 3/53 کیلوگرم در هکتار در ایستگاه فزوه مشاهده شد که تفاوت معنی داری با دو مکان دیگر داشت. عمده ترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس در هر سه منطقه پاراسیمن، 8،1 سینئول، بورنئول، تیمول و کارواکرول بود. بیشترین درصد آنتول در ایستگاه فزوه و بالاترین درصد کارواکرول در رویشگاه اصلی گیاه بدست آمد. درصد اسانس از 9/2 تا 02/3 درصد متغیر بود. با افزایش ارتفاع از سطح دریا، کاهش عملکرد خشک و عملکرد اسانس مشاهده گردید. درصد کارواکرول با افزایش میزان پتاسیم خاک افزایش و با زیاد شدن شوری خاک کاهش یافت. در مجموع نتایج نشان داد که شرایط مختلف اقلیمی و خاکی و در راس آن ارتفاع از سطح دریا می تواند تولید خشک گیاه آویشن دنایی و ترکیبات متشکله اسانس آن را تحت تاثیر قرار داده و باعث اقتصادی یا غیر اقتصادی شدن محصول آن گردد.
_||_
