تأثیر کمایش ایگو بر کیفیت قضاوت و تصمیم‌گیری اخلاقی حسابرسان
الموضوعات :زهرا نظیفی 1 , علی رضا مهرآذین 2 , ابوالقاسم مسیح آبادی 3 , احمد زنده دل 4
1 - گروه حسابداری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.
3 - گروه حسابداری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.
4 - گروه حسابداری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.
الکلمات المفتاحية: کمایش ایگو, حسابرس, آزمایش, کیفیت قضاوت و تصمیم‌گیری,
ملخص المقالة :
امروزه انتظارات جامعه از حرفه حسابرسی افزایش یافته است که افزایش انتظارات، این گروه را ملزم می‌نماید که خدمات حرفه‌ای خود را در قالب فرآیند تصمیم‌گیری اخلاقی ارائه دهند؛ حسابرسی فرآیندی است که همواره با قضاوت و تصمیم‌گیری همراه است و از آنجا که کیفیت قضاوت و تصمیم‌گیری مرتبط با ویژگی‌های فردی حسابرس می‌باشد، نیاز مبرمی به بررسی بیشتر عوامل رفتاری و حوزه روانشناختی حسابرس وجود دارد؛ کمایش ایگو یکی از ناشناخته‌ترین پیشرفت‌ها در تحقیقات اخیر روانشناختی را نشان می‌دهد. بر این اساس در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر کمایش ایگو بر کیفیت قضاوت و تصمیم‌گیری اخلاقی حسابرسان پرداخته می‌شود. پژوهش از نظر روش گردآوری داده‌ها، تجربی بوده و در حوزه تحقیقات رفتاری و روانشناختی قرار می‌گیرد. از این‌رو تعداد 35 حسابرس شاغل در مؤسسات حسابرسی طی سال 1401 به روش نمونه‌گیری در دسترس به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند؛ داده‌های مربوط به نمونه آماری جمع‌آوری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. داده‌های مربوط به کمایش ایگو طی انجام آزمایشات و سناریوهای طراحی شده و آزمون استروپ محقق گردید. نتایج حاکی از این بود که کمایش ایگو موجب تفاوت در کیفیت قضاوت و تصمیم‌گیری اخلاقی آنها می‌شود. نتایج پژوهش می‌تواند در بسط تئوری‌های هنجاری و توصیفی رفتاری در حسابرسی مدنظر قرار گیرد.
احمدزاده، زاهد و احمد یعقوب نژاد، (1401)، " تأثیر درک حسابرسان از فرهنگ اخلاقی حاکم در مؤسسات بر ارزشهای حرفه ای در مؤسسات حسابرسی"، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 14(55)، صص 23 – 40.
بنی‌مهد، بهمن و نیوشا مهرانی، (1400)، "تاثیر سبک های شناخت نوگرا و نوگریز بر تردید حرفه‌ای حسابرس"، پژوهشهای حسابرسی حرفه‌ای، 2(5)، صص 56 – 69.
بونر، سارا (1998)، "قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری"، ترجمه علی پارسائیان، تهران، انتشارات اتحاد، (1395).
پرویز، کورش، حمیدرضا آقامحمدیان شعرباف، بهرامعلی قنبری هاشم آبادی و محمود دهقانی، ( 1395)، "رابطه توانمندی ایگو و فراشناخت در دانشجویان دختر و پسر"، راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 9(2)، صص 118 – 126.
پورزمانی، زهرا و محسن صفاجو، (1400)، "تاثیر تردید حرفه‌ای بر قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان با توجه به نقش میانجی خلاقیت فردی"، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 10(39)، صص 337-349 .
حسین‌پور، سعید، سینا خردیار، علی خوزین و فاضل محمدی نوده، (1400)، "بررسی اثر سلامت روانی و کمال‌گرایی بر تصمیم‌گیری اخلاقی حسابداران با نقش میانجی اهمال‌کاری"، دوفصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، 6(11)، صص 93 – 121.
حیدر، مجتبی و هاشم نیکومرام، (1398)، "سبک‌های تفکر و تردید حرفه ای در حسابرسی (آزمون نظریه خودحکومتی ذهن)"، دوفصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، 3(5)، صص 151 – 185.
خدامي پور، احمد، عیسی اکبري نفت چالي و امید پورحيدري، (1398)، "تأثير تجربه بر رفتارهاي غيرارادي حسابرسان"، پژوهش هاي حسابداري مالي و حسابرسي (پژوهشنامه حسابداري مالي و حسابرسي)، 11(41)، صص 197 - 227 .
خواجوی، شکراله و تابنده صالحی، (1398)، " تاثیر فرسایش شغلی بر عملکرد در انجام وظایف پیچیده حسابرسی"، دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، 4(8)، صص 279 – 243.
دریائی، عباسعلی و لیلا خلوصی‌مشفق، (1398)، " اثر فرسایش قدرت خودکنترلی بر کیفیت قضاوت و تصمیم‌گیری حسابرسان (آزمون نظریه فرسایش قدرت خودکنترلی)"، حسابداری سلامت، 8(2)، صص 20 – 38.
دولت زارعی، احسان، غلامرضا کرمی و امید فرجی، (1401)، "بیست‌ویک سال تحقیقات رفتاری حسابداری: تجزیه و تحلیل کتاب‌شناختی"، مطالعات تجربی حسابداری مالی، 19(75)، صص 165-201.
رجب دری، حسین، حمیدرضا وکیلی فرد، حجت اله سالاری و علی امیری، (1401)، " رابطه نظریه های اخلاقی و رفتار اخلاقی در قضاوت حسابرسان"، قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری و حسابرسی، 1(1)، صص 113 – 141. 10.30495/jdaa.2022.691739.
رجبعلي‌زاده، جواد، (1395)، "تاثیر احساسات و حالات روانی حسابرسان بر قضاوت حرفه‌ای حسابرسی: بررسی مطالعات و ارائه چکیده‌ای از مفاهیم و رویکردهای پیشنهادی"، همايش ملي حسابرسي و نظارت مالي ايران،https://sid.ir/paper/885259 /fa.
رحمانی نیا، احسان، زهرا پورزمانی و آیدا گلپایگانی، (1400)، "بررسی تأثیرپذیری تصمیم گیری اخلاقی حسابداران حرفه ای از ویژگی های شخصیتی و رفتاریشان"، (پژوهش های حسابرسی) پژوهشهای حسابرسی حرفه ای، 1(2 )، صص 57-85. SID. https://sid.ir/paper/411117/fa
رستمی، شعیب و یاشار آذرسعید، (1402)، "هوش مصنوعی و تصمیم‌گیری اخلاقی در حسابداری و حسابرسی: تحلیل چالش‌های مرتبط"، قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری و حسابرسی، 2(3)، صص 87 – 114. https://doi.org/10.30495/jdaa.2023.1976918.1068.
رهنمای رودپشتی، فریدون و یاسمن پزشک، (1400)، " پارادایم های حسابرسی نوین"، پژوهش های حسابرسی حرفه‌ای، 1(4)، صص 96 – 118.
سعیدی گراغانی، مسلم و احمد ناصری، (1396)، " تفاوت‌های فردی و قضاوت حرفه ای حسابرس"، پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 2(3)، صص 169 – 184. URL: http://aapc.khu.ac.ir/article-۱-۲۶۶-fa.html
فخاری، حسین و مهران فضل اله پور نقارچی، (1401)، "تاثیر سرمایه روانشناختی بر انگیزه پیشرفت، قضاوت حسابرسان و عملکرد موسسه های حسابرسی"، دوفصلنامه علمی حسابداری ارزشی و رفتاری، ۷ (۱۳) ، صص ۱۵۴-۱۹۹.
مرادی، مهدی، محمدابراهیم گرگانی و پگاه وهاب آهاری، (1395)، "بررسی تاثیر تردید حرفه‌ای ناشی از ویژگی های شخصی و ویژگی های مشتری بر قضاوت حرفه ای حسابرسان"، اولین همایش ملی حسابرسی و نظارت مالی ایران، https://civilica.com/doc/848257.
مهدوی، غلامحسین و امیر سروستانی، (1396)، "نقش رویکردهای تدوین استانداردهای حسابداری در ویژگی های روان شناختی حسابرسان"، دانش حسابداری، 8(31)، صص 65 – 92.
یعقوب نژاد، احمد، زهرا کریمی، محمود صمدی لرگانی و محمدرضا پورعلی، (1402)، "تاثیر مولفه های پنج گانه شخصیت حسابرسان بر مدیریت سود"، قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری و حسابرسی، 2(2)، صص 95 – 114.
یعقوب‌نژاد، احمد، زهرا کریمی، محمود صمدی‌لرگانی و محمدرضا پورعلی، (1400)، "ارزیابی تاثیر سوگیری‌های روانشناختی فردی و ابعاد شخصیتی حسابرسان بر کیفیت حسابرسی"، پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 13(52)، صص 23 - 52.
Baumeister, R. F., B. R. Wright, and D. Carreon. )2018(, “Self-Control In The Wild: Experience Sampling Study of Trait and State Self-Regulation”,Self And Identit, pp 1-35.
Baumeister, R. F., Bratslavsky, E., Muraven, M., and Tice, D. M. (1998), “Ego depletion: Is the active self a limited resource?”, Journal of Personality and Social Psychology, 74(5):pp 1252–1265.
Baumeister, R. F.,K. D. Vohs, and D. M. Tice, (2007), “The strength model of self-control”, Current Directions in Psychological Science,16(6), pp 351–355.
Bennett, G. B., & R. C. Hatfield, 2013. The effect of the social mismatch between staff auditors and client management on the collection of audit evidence. The Accounting Review, 88(1), pp 31–50.
Berman, M. G. (2015). “Stable LongRange Intermispheric Coordination is Supported by Direct Anatomical Projections”, Proceedings of the National Academy of Sciences of the Unitedstates of America, Vol. 112, No. 20, pp 6473-6478.
Burkley, E. (2008), “The role of self-control in resistance to persuasion”, Personality and Social Psychology Bulletin 34 (3), pp 419-431.
Chung, J., J. Cohen, and G. S. Monroe. (2008). “The effect of moods on auditors’ inventory valuation decisions”, Auditing: A Journal of Practice & Theory 27 (2), pp 137–159.
Church, B. K, and Shefchik, L. B. (2012). “PCAOB inspections and large accounting firms”, Accounting Horizons, 26(1), pp 43–63.
Danessa, F and H.Yusrianti, (2023), “The effect of goal orientation and ego depletion on audit judgment with task complexity as moderating variable”, Undergraduate thesis, Sriwijaya University.
Delisi, M. (2014). “Low SelfControl Is a BrainBased Disorder”, SAGE Publications Ltd.
Dolan, S. L.; Rosemarie, A.; Martinb J.; and T. Rohsenow, (2008). “Self Efficacy for Cocaine Abstinence: Pretreatment Correlates and Relationship to Outcomes”, Addictive Behaviors, Vol. 33, No. 5, pp. 675-688.
Earley, C. E, V.B, Hoffman, and J.R. Joe, (2008), “Reducing management's influence on auditors' judgments: An experimental investigation of SOX 404 assessments”, The Accounting Review, 83(6): pp 1461-1485.
Engber, D. (2016). “Everything is Crumbling”, Available at: www.slatecom/articles/health_and_science/cover_story/2016/03/ego_depletion_aninflu ential_theory_in_psychology_may_hav e_just_been_debunked.html [Online][17 June 2018].
García-Marzá, D. (2005). Trust and dialogue: Theoretical approaches to ethics auditing. Journal of Business Ethics, 57(3), pp 209-219.
Hagger, M. S., C.Wood, C. Stiff, and N.L.D, Chatzisarantis, (2010), “Ego depletion and the strength model of self-control: A metaanalysis”, Psychological Bulletin, 136(4), pp 495–525.
Hammersley, J. S. (2006), “Pattern identification and industry-specialist auditors”, The Accounting Review, 81(2), pp 309-336.
Heiman-Hoffman, V. B., D.V. Moser, and J.A. Joseph, (1995), “The impact of an auditor's initial hypothesis on subsequent performance at identifying actual errors”, Contemporary Accounting Research, 11(2), pp 763-779.
Hewig, J.; Hagemann, D.; Seifert, J.;Naumann, E.; and D. Bartussek (2006), “The Relation of Cortical Activity and BIS/BAS on the Trait Level”, Biological Psychology, Vol. 71. No. 1 pp. 42-53
Hoffman, V. B., J.R. Joe, and D.V. Moser, (2003), “The effect of constrained processing on auditors' judgments”, Accounting, Organizations and Society, 28, pp 699-714. https://doi.org/10.1016/s0361-3682(02)00068-5.
Hurley, P, (2017), “Ego Depletion and Auditors’ Busy Season”, Behavioral Research in Accounting, Available at: https://doi.org/10.2139/ssrn.2629337
Hurley, P. J, (2019), “Ego Depletion and Auditors’ JDM Quality” ,Accounting, Organizations and Society, Vol. 77, pp. 1-12.
Hurley, P.J, (2015), “Ego depletion: Applications and implications for auditing research”, Journal of Accounting Literature 35:pp. 47-76.
Kaplan ,S.E. A.M, Donnelly and J.M. Vinson, (2021), “The Impact of Trait Skepticism and Ego Depletion on Auditor Judgment”, Behavioral Research in Accounting, 33 (1): pp 107–122 . https://doi.org/10.2308/BRIA-2020-011
Knechel, W. R. Krishnan, G. V., Pevzner, M., Shefchik, L. B., and Velury, U. K, ( 2013), “Audit quality: Insights from the academic literature”, Auditing: A Journal of Practice & Theory, 32(Supplement 1), pp 385-421.
Kremin, J, (2015), “Control yourself! The impact of self-control on auditors’ ability to practice professional skepticism”, Working Paper. Portland State University Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2382823
Lavertue NE, V.K.Kumar, and R.J. Pekala, (2002), “The effectiveness of a hypnotic ego strengthening procedure for improving self-esteem and depression”, Aust J Clin Exp Hypn ;30(1), pp 1-23.
Masicampo, E. J., and R.F. Baumeister, (2008), “Toward a physiology of dual-process reasoning and judgment: Lemonade, willpower, and expensive rule-based analysis”, PsychologicalScience, 19(3), pp. 255-260.
Mullis, C. E., and R.C. Hatfield, (2018), “The effects of multi-tasking on auditors' judgment quality”, Contemporary Accounting Research, 35(1):pp. 314-333.
Muraven, M, D. Shmueli, & E. Burkley, (2006), “Conserving self-control strength”, Journal of Personality and Social Psychology, 91(3): 524-537.
Mursita, L. Y, N.Mustafida, R. Rachmadia, (2020), “Ego depletion and its effect on auditors’ judgment and decision-making quality”, Jurnal Akuntansi dan Keuangan Indonesia, Vol. 16, No. 2:pp 225-245.
Musbah, A., Cowton, C.J. and Tyfa, D. (2016), “The role of individual variables, organizational variables, and moral intensity dimensions in Libyan management accountants’ ethical decisionmaking”, Journal of Business Ethics, Vol. 134 No. 3, pp. 335-358.
Reckers, P. M. Samuelson. (2016), “Toward resolving the debate surrounding slippery slope versus licensing behavior: The importance of individual differences in accounting ethical decision making”, Advances in accounting, 34:pp 1-16.
